در حالی که برخی مقامات و نهادهای جمهوری اسلامی خواستار ارجاع پرونده بازیگران مخالف حجاب اجباری به دادگاه‌های امنیتی هستند، یک مسئول حقوقی در «خانه سینما» می‌گوید رویه برخورد با این پرونده‌ها تغییر کرده و از حالت امنیتی خارج شده است.
به گفته مهدی کوهیان، عضو کمیته پیگیری حقوقی وضعیت هنرمندان، در حال حاضر این پرونده‌ها به روال قانونی و درست خود برگشته است و در دادسرای عمومی و دادسرای فرهنگ و رسانه مورد بررسی قرار می‌گیرند. او در ادامه می‌افزاید که «این گام مهمی در راستای رعایت حقوق متهم است.»
به گفته این مسئول حقوقی در خانه سینما، در ماه‌های گذشته برخورد‌ها با این هنرمندان امنیتی بود و آنها توسط نهادهای امنیتی بازداشت می‌شدند، پرونده‌ها امنیتی بود، دادسرای اوین به آنها رسیدگی می‌کرد، و در نهایت به دادگاه انقلاب فرستاده می‌شد.
مهدی کوهیان به روزنامه «شرق» گفت در حال حاضر دادستان تهران این پرونده‌ها را به دادسرا و دادگاه عمومی می‌فرستد، و پرونده‌های بازیگران در دادگاه کیفری ۲ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پانته‌آ بهرام، فاطمه معتمدآریا، افسانه بایگان، باران کوثری، کتایون ریاحی، گلاب آدینه، و شقایق دهقان از جمله هنرمندانی هستند که تصاویر بدون حجاب اجباری آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
هفته گذشته یک رسانه سینمایی گزارش داد که پانته‌آ بهرام و کتایون ریاحی به‌خاطر نداشتن حجاب به یک و نیم میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شدند.
این خبر با واکنش تند رسانه‌های اصول‌گرا و جریان‌های مدافع حجاب مواجه شد و صدور چنین حکمی از سوی دادگاه را «شوخی» توصیف کردند. آنها خواستار ارجاع پرونده این بازیگران به دادگاه‌های امنیتی و صدور احکامی سنگین «علیه اقدامات هنجارشکنانه و مجرمانه سلبریتی‌ها» شدند.
این انتقادها باعث شد تا قوه قضاییه واکنش نشان دهد و اعلام کند که جریمه یک و نیم میلیون تومانی مربوط به پرونده گذشته کشف حجاب این دو بازیگر است. به گفته این نهاد، پرونده جدید دیگری به دلیل بی‌حجابی و با عنوان «جریحه‌دار کردن عفت عمومی» برای آنها تشکیل و به تازگی منجر به صدور قرار مجرمیت شده است.
از سوی دیگر، نازنین ثقفی‌پور، وکیل چند نفر از این بازیگران در گفت‌وگو با روزنامه شرق درباره روند بررسی این پرونده‌ها در دادگاه گفت: «موضوع پرونده‌هایی که در حال حاضر درخصوص چند نفر از بازیگران زن سینما تشکیل شده، متعاقب اعلام جرمی است که نیروی انتظامی انجام داده و پرونده‌ها به قوه قضائیه ارجاع داده شده است.»
به گفته خانم ثقفی‌پور «این پرونده‌ها در دو موضوع برای بازیگران زن تشکیل و ارجاع داده شده است. یکی جرم موضوع تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات درخصوص کشف حجاب است که از آنجایی که این ماده یک جرم تعزیری درجه ۸ محسوب می‌شود، مراحل تحقیقات مقدماتی آن مطابق قانون باید در دادگاه طی شود. موضوع پرونده‌های حاضر نیز اکنون در مجتمع قضائی ارشاد در حال بررسی است.»
این وکیل در ادامه می‌افزاید: «شکایت دیگری نیز از سوی نیروی انتظامی صورت گرفته که موضوع انتشار تصاویر بی‌حجاب هنرمندان در مراسم‌های اخیر است. موضوع این شکایت مشمول جرایم درجه هشت نبوده؛ بنابراین تحقیقات مقدماتی آن از دادسرا شروع می‌شود.»
نازنین ثقفی‌پور می‌گوید که در چند مورد اخیر پرونده به دادسرای فرهنگ و هنر ارجاع شده و تحقیقات مقدماتی در جریان است.
این وکیل با اشاره به اینکه حداکثر مجازات حبس درنظر گرفته شده برای تبصره ماده ۶۳۸ دو ماه است، یادآور می‌شود که این حبس مطابق ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی باید تبدیل به مجازات جایگزین حبس شود که جزای نقدی است. به گفته او این جزای نقدی مطابق آخرین مصوبه هیئت وزیران در سال ۱۳۹۹ تا سقف یک میلیون و پانصد هزار تومان تعیین شده است و این حکم اشد مجازات محسوب می‌شود.
اما در همین رابطه محسن برهانی، حقوقدان به روزنامه شرق می‌گوید که به نظر می‌رسد گروهی تلاش دارند برداشتن حجاب زنان را در دایره‌ای فراتر از تبصره ماده ۶۳۸ ببینند و با فشار رسانه‌ای تلاش دارند تا اتهامات دیگری به افرادی که حجاب را رعایت نمی‌کنند، وارد کنند.
به گفته آقای برهانی «اساسا جرم عدم رعایت حجاب شرعی جرمی درجه هشت است و به همین دلیل تنها دادگاه حق احضار، بازجویی و صدور حکم دارد. احکامی هم که در این زمینه صادر می‌شود، قطعی است و امکان تجدیدنظر وجود ندارد. اتفاقی که در این میان رخ داده، آن است که برخی تلاش می‌کنند برای عدم رعایت حجاب توسط زنان به‌ویژه توسط بازیگران زن، پرونده دیگری تشکیل بدهند که در صلاحیت دادسراست. یعنی این شخصیت اجتماعی، بازیگر و سلبریتی یک فعل را انجام داده اما دو عنوان را به او تفهیم اتهام کرد که یکی در صلاحیت دادگاه است و دیگری در صلاحیت دادسرا. کسانی که می‌خواهند فراتر از تبصره ماده ۶۳۸ با زنانی که حجاب را رعایت نمی‌کنند برخورد شود، تلاش می‌کنند رفتار آنها را مشمول ماده ۶۴۰ قانون مجازات اسلامی کنند.»
این حقوقدان در ادامه می‌افزاید: «مجازات در این ماده حبس از سه ماه تا یک سال و جزای نقدی از ۲۵ میلیون ریال تا صد میلیون ریال در نظر گرفته شده است. مسئله مورد توجه این گروه در این ماده بند ۳ است که در آن تأکید شده «هرکس اشیای فوق (نوشته یا طرح، گراور، نقاشی، تصاویر، مطبوعات، اعلانات، علائم، فیلم، نوار سینما یا به‌طور‌کلی هر چیز که عفت و اخلاق عمومی را جریحه‌دار کند) را به نحوی از انحا منتشر کند یا آنها را به معرض انظار عمومی بگذارد»؛ بنابراین برخی تلاش می‌کنند این اتفاق را که رفتار بازیگری که حجاب را از سر برداشته، مشمول بند ۳ ماده ۶۴۰ قانون مجازات اسلامی کنند.»
محسن برهانی می‌گوید: «این یک تفسیر بسیار عجیب است و از این رو است که می‌بینیم برخی از این افراد را به دادسرا احضار می‌کنند، به‌جای دادگاه. البته باید توجه داشت که دادسرا در این زمینه هنوز تصمیم قطعی نگرفته است؛ اما همچنان عده‌ای تلاش می‌کنند که رفتار بازیگران زن را ذیل این ماده بیاورند. دلیل این اتفاق هم این است که مجازات تبصره ماده ۶۳۸ از نظر آنها برای برداشتن حجاب کم است و برای همین می‌خواهند آن را ذیل ماده ۶۴۰ بیاورند تا مجازات برداشتن حجاب را سنگین‌تر کنند؛ اما رفتار این افراد به‌هیچ‌وجه مشمول بند ۳ ماده ۶۴۰ قانون مجازات اسلامی نمی‌شود.»
