تصاویر ماهوارهای تازه حاکی از «ساخت و ساز چشمگیر» در دو مرکز مهم موشک بالستیک در ایران است. دو محقق آمریکایی ارزیابی کردند که توسعه این مراکز برای افزایش تولید موشک است.
خبرگزاری رویترز میگوید این نتیجهگیری را سه مقام ارشد ایرانی که نخواستد نامشان منتشر شود تأیید کردند.
گسترش این سایتها به دنبال قرارداد اکتبر ۲۰۲۲ صورت میگیرد که طی آن جمهوری اسلامی ایران موافقت کرد موشکهایی را در اختیار روسیه قرار دهد. روسیه به دنبال این موشکها برای جنگ با اوکراین بوده است.
به گفته مقامات آمریکایی، جمهوری اسلامی همچنین به شورشیان حوثی یمن و شبهنظامیان حزبالله لبنان که هر دو از اعضای «محور مقاومت» مورد حمایت جمهوری اسلامی علیه اسرائیل هستند، موشک میدهد.
تصاویر شرکت تجاری ماهوارهای «پلنت لبز» از پایگاه نظامی «شهید مدرس» در ماه مارس و مجتمع تولید موشک خجیر در آوریل بیش از ۳۰ ساختمان جدید در این دو سایت را نشان میدهد. هر دو تاسیسات در نزدیکی تهران قرار دارند.
رویترز میگوید تصاویری که بررسی کرده است، نشان میدهد که اطراف بسیاری از سازهها را خاکپلههای بزرگ گرفته است. جفری لوئیس، از مرکز مطالعات بینالمللی میدلبری در مونتری گفت: «چنین خاکریزهایی با تولید موشک مرتبط است و برای آن طراحی شده است که از وقوع انفجار در یک ساختمان دیگر دارای مواد به شدت آتشگیر در پی انفجار در یک سازه مجاور جلوگیری کند.»
لوئیس بر اساس تصاویر این سایتها گفت که توسعه در خجیر در اوت سال گذشته میلادی و در مدرس در اکتبر آن سال آغاز شد.
به نوشته رویترز سه مقام ایرانی که به دلیل اینکه مجاز به صحبت علنی نبودند خواستند نامشان فاش نشود، تأیید کردند که مدرس و خجیر برای تقویت تولید موشکهای بالستیک متعارف توسعه مییابند.
یکی از آنها گفت «چرا ما نباید چنین کاری بکنیم؟»
یک مقام دیگر ایرانی گفت که برخی از ساختمانهای جدید همچنین امکان «دو برابر» شدن تولید پهپاد را فراهم میکنند. این منبع همچنین گفت هواپیماهای بدون سرنشین و اجزای موشک به روسیه فروخته میشوند، هواپیماهای بدون سرنشین در اختیار حوثیها و موشکها در اختیار حزبالله قرار خواهند گرفت.
رویترز به طور مستقل نتوانست اظهارات مقامات ایرانی را تایید کند.
نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره گسترش این مجتمع ها پاسخی نداد. جمهوری اسلامی پیش از این فروش پهپاد و موشک به روسیه و حوثیها را تکذیب کرده است. دفتر رسانهای حزب الله بلافاصله به درخواستها برای اظهار نظر پاسخ نداد.
محمد عبدالسلام، سخنگوی حوثیها اما ادعا کرد که افزایش تولید تسلیحات در ایران هیچ تاثیری در یمن نخواهد داشت، زیرا حوثیها به گفته او پهپاها را مستقل از ایران توسعه و تولید میکنند.
لوئیس تصاویر «پلنت لبز» را همراه «دکر اولت»، تحلیلگر و پژهشگر «سیانای» که یک اندیشکده در واشنگتن است به عنوان بخشی از پروژه «میدلبری» که زیرساختهای موشکی ایران را رصد می کند، تجزیه و تحلیل کرد.
لوئیس گفت میدانیم که روسیه در جستجوی توانایی موشکی کم هزینه است و به جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی روی آورده است.
مسکو و پیونگ یانگ انتقال موشکهای کره شمالی به روسیه را تکذیب کردهاند.
هر گونه افزایش در تولید موشک یا پهپاد در ایران از نظر آمریکا نگران کننده خواهد بود. واشنگتن گفته است پهپادهای ایرانی به تداوم حملات روسیه به شهرهای اوکراین کمک می کنند. این اقدامات برای اسرائیل نیز که حملات گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران از جمله حزبالله را دفع میکند نگران کننده است.
دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده از اظهار نظر در مورد تحلیلهای پژوهشگران خودداری کرد.
سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده از تایید ارزیابی آنها خودداری کرد و افزود که ایالات متحده اقدامات مختلفی از جمله تحریمها را با هدف محدود کردن تولید و صادرات موشک و پهپاد از جمهوری اسلامی ایران اجرا کرده است.
سایتهای مدرس و خجیر تحت نظارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که نقش مرکزی در برنامههای موشکی و هستهای جمهوری اسلامی ایران دارد. سپاه بخش بزرگی از اقتصاد ایران را کنترل میکند و به طور مستقیم به رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای پاسخ میدهد.
این مجموعهها از دیرباز با توسعه و تولید موشکها و راکتهای بالستیک کوتاه و میان برد ایران برای برنامه فضایی این کشور مرتبط بوده است.
در ۲۱ آبان ۱۳۹۰، یک انفجار بسیار بزرگ بخش بزرگی از مرکز «شهید مدرس» مرتبط با موشکهای سوخت جامد، را منهدم کرد و ۱۷ نیروی سپاه را کشت. یکی از آنها حسن مقدم بود که جمهوری اسلامی او را «معمار» برنامه موشکهای بالستیک خود میداند.
به نوشته رویترز منبع دوم ایرانی گفت ساخت و ساز در سایت مدرس که پس از انفجار سال ۱۳۹۰ دوباره آغاز شد، در سال گذشته میلادی شتاب گرفت.