جرالد فورد، بین سالهای ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۷ میلادی ریاست جمهوری آمریکا را بر عهده داشت.
این دوران همزمان با ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ خورشیدی و سالهای پایانی پادشاهی پهلوی در ایران است.
جرالد فورد، سی و هشتمین رییس جمهوری آمریکا
جرالد رودولف فورد، روز نهم ماه اوت سال ۱۹۷۴ هنگام ادای سوگند به عنوان سی و هشتمين رئيس جمهوری آمريکا گفت: «...در مقطعی از تاريخ که ذهن ما به شدت آشفته و قلبهايمان به غايت رنجور است... من مسئوليت رياست جمهوری آمريکا را بر عهده می گيرم.»
جرالد فورد در حالی به مقام رياست جمهوری آمريکا رسيد که چنان شرايطی در تاريخ آمريکا سابقه نداشت. فورد نخستين معاون رياست جمهوری آمريکا بود که بر اساس اصل بيست و پنجم قانون اساسی آمريکا بدون برگزاری انتخابات و پس از استعفای رئيس جمهوری از مقام خود، که تا آن زمان هرگز تاريخ آمريکا نظيرش را به ياد نداشت، در مقام سی و هشتمين رئيس جمهوری آمريکا جای گرفت.
جرالد فورد در ابتدای کار با کوهی از مسائل و مشکلات پیچیده و متعدد مواجه بود.
کنترل تورم، احیای اقتصاد راکد، مساله کمبود انرژی و تلاش برای برقراری صلح در جهان بخشی از مشکلات پرزیدنت فورد بود. راه حل پیشنهادی فورد دخالت بیشتر دولت و اختصاص بودجه برای رفع مشکلات اقتصادی بود. جرالد فورد ۲۵ سال در کنگره آمريکا خدمت کرده بود و به واسطه روحيه انتقاد پذيری که داشت از اعتبار زيادی برخوردار بود.
جوانی، تحصیلات و ورود به دنیای سیاست
جرالد فورد بسال ۱۹۱۳ در شهر اوماها در ايالت نبراسکا ديده بر جهان گشود. کودکی، نوجوانی و جوانی را در ايالت ميشيگان سپری کرد و در زمره اعضای برجسته و ستارگان ورزشی تيم فوتبال دانشگاه ميشيگان درآمد.
هنگام تحصيل در رشته حقوق در دانشگاه ييل، دستیارمربی تيم فوتبال دانشگاه بود.
در دوران جنگ جهانی دوم با درجه ستوانی در نيروی دريایی آمريکا خدمت کرد.
جرالد فورد پس از جنگ جهانی دوم به ميشيگان بازگشت و ضمن کار وکالت، به عنوان یکی از طرفداران حزب جمهوريخواه فعالیت جدی در عرصه سیاست را آغاز کرد.
فورد چند هفته پيش از رفتن به کنگره با اليزابت بلومر ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند، به نامهای مايکل، جان، استيون و سوزان بود.
حل بحران اقتصادی، اولویت دولت فورد
در پی عفو کامل نیکسون از سوی پرزیدنت فورد بحثهای متضادی در جامعه آمریکا مطرح شد. سی و هشتمين رئيس جمهوری آمريکا سعی کرد با روش ویژه خود جنجالها را کاهش دهد و به نحوی منتقدان را آرام سازد.
رئيس جمهوری فورد، نلسون راکفلر فرماندار ايالت نيويورک را به عنوان معاون خود انتخاب کرد و به تدريج اعضای کابينه خود را تشکيل داد. سی و هشتمين رئيس جمهوری آمريکا در همان سال اول، با وجود مخالفتهای حزب دموکرات اصول و خط مشی سياسی خود را مشخص کرد.
نخستين هدف جرالد فورد، به عنوان رئيس جمهوری آمريکا رفع بحران اقتصادی حاکم بر کشور بود. با آغاز دوران رکود که يکی از بزرگترين و جدی ترين مسائل کشور به حساب می آمد، به خاطر نجات اقتصاد آمريکا مواضع خود را تغيير داد. اما باوجود همه هراسی که از اقتصاد بحران زده کشور داشت، با تصويب برخی از لوايح پر هزينه نظامی، به مشکل کسری بودجه کشور دامن زد.
در زمان رياست جمهوری فورد، تنها در ظرف ۱۴ ماه ۳۹ لايحه در کنگره به تصويب رسيد.
جرالد فورد، به همان سبک و سياق دوران خدمت در کنگره نسبت به مسائل داخلی همواره با اعتدال برخورد می کرد، در مسائل مالی محافظه کار بود و به امور بين المللی و خارجی با سادگی می نگريست.
يکی از اهداف عمده فورد اين بود که با کاهش ماليات بر درآمد، دست شرکتهای سرمايه گذاری را بيشتر باز بگذارد و از ميزان کنترل بر آنها بکاهد. وی می گفت: «ما ۲۰۰ سال پيش استقلال خود را اعلام کرديم و به هيچ قيمتی حاضر نخواهيم شد با کاغذ بازی آنرا از دست بدهيم.»
سیاست خارجی
فورد پس از جنگ کامبوج و ويتنام به شدت سعی کرد اقتدار و اعتبار آمريکا را در صحنه بين المللی بازيابد. با تأمين کمک برای اسرائيل و مصر از بروز جنگی حتمی در خاورميانه جلوگيری کرد و دولت او دو کشور را متقاعد ساخت تا بر سر يک قرارداد متارکه جنگ به توافق برسند.
فورد و برژنف، رهبر وقت اتحاد جماهير شوروی سابق به مناسبات دوستانه ای که از پيش ميان دو کشور وجود داشت ادامه دادند و هر دو رهبر در زمینه محدود کردن توليد سلاحهای اتمی به توافق رسيدند.
فورد در انتخابات رياست جمهوری سال ۱۹۷۶ به نمايندگی از طرف حزب جمهوريخواه شرکت کرد اما در مقابل رقيب دموکرات خود جيمی کارتر، که آن زمان فرماندار ايالت جورجيا بود، شکست خورد.
جيمی کارتر مراسم سوگند رياست جمهوری خود را چنين آغاز کرد: «از طرف خود و همه مردم کشورمان، در اينجا مايلم مراتب سپاس خود را از رئيس جمهوری سابق به خاطر هر آنچه در جهت ترميم سرزمین ما و التيام آلام مردم مان انجام داده بیان کنم.»
سی و هشتمین رییس جمهوری آمریکا روز بیست و ششم دسامبر سال ۲۰۰۶ در ایالت کالیفرنیا درگذشت.
