بعد از اینکه باراک اوباما از امضای طرح تمدید قانون تحریم ایران مصوب کنگره خودداری کرد، این طرح بطور خودکار به قانون تبدیل شد.
پیش از این مجلس نمایندگان و کنگره آمریکا با اکثریت آرا طرح تمدید قانون تحریم ایران را برای ده سال دیگر تصویب کردند و این مصوبه برای تبدیل به قانون نیاز به امضای رئیس جمهوری آمریکا داشت. اما آقای اوباما از امضای آن خودداری کرد و چون ۹۹ عضو سنا به آن رای مثبت داده بودند، این مصوبه به قانون تبدیل شد.
براساس قانون در آمریکا، مصوبه کنگره باید در ده روز کاری توسط رئیس جمهوری امضا شود تا به قانون تبدیل شود. اگر رئیس جمهوری آن را وتو کند، مصوبه به کنگره باز می گردد.
سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد آقای اوباما تصمیم گرفت اجازه دهد قانون تمدید تحریم ایران بدون امضای او به قانون تبدیل شود.
تصویب تمدید قانون تحریم های ایران در دو هفته اخیر به بحث در آمریکا و ایران تبدیل شده بود. بعد از تصویب این قانون در کنگره، یک سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد باراک اوباما مصوبه کنگره این کشور در مورد تمدید ۱۰ ساله قانون تحریم‌ها علیه ایران را امضاء خواهد کرد هرچند که به توصیف سخنگوی کاخ سفید ضروری هم نبوده است.
اریک شولتز، یک سخنگوی کاخ سفید روز جمعه ۱۲ آذر گفت: «ما از مدتها پیش گفته بودیم که تمدید تحریم‌ها ضروری نیست و بر عکس باید توجه خود را به اجرای دقیق و موفقیت‌آمیز توافقی معطوف کنیم که بین ایران و گروه کشورهای پنج بعلاوه یک حاصل شده است.»
واکنش ایران
با تصویب قانون تمدید تحریم ایران، مقام های جمهوری اسلامی ایران این مصوبه را نقض برجام یا توافق هسته ای دو سال پیش دانستند. البته برخی مذاکره کنندگان هسته ای ایران تمدید این قانون را نقض برجام نمی دانستند اما به نظر می رسد فشار آیت الله خامنه ای آنها را هم متقاعد کرد که این نقض برجام است. عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد ایران سه روز بعد از تصویب قانون تمدید تحریم های ایران در کنگره، در تلویزیون دولتی ایران گفت «تحریم موشکی نقض برجام نیست اما از نظر رهبری، نقض برجام است...نظر رهبری برای ما ملاک است.»
بعد از این جمع بندی بود که حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی دستور داد موارد پیش بینی شده را برای رسیدگی به آنچه که «نقض برجام» از سوی آمریکا عنوان کرد، به اجرا بگذارند.
رئیس جمهوری ایران سه شنبه ۲۳ آذر، در نامه‌ای به محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران عنوان کرد که این تصمیم را با توجه به آنچه که «تعلل و اهمال دولت آمریکا نسبت به اجرای تعهدات خود در برجام» نامید، و با توجه به تمدید اخیر قانون تحریم‌های ایران در کنگره آمریکا اخذ کرده است.
آقای روحانی در نامه‌ای جداگانه به علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی دستور داد که در اجرای مصوبات شورایعالی امنیت ملی و هیأت نظارت بر اجرای برجام، دو اقدام پیش بینی شده در توسعه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را اجرا کند.
این دو اقدام به نوشته آقای روحانی، «برنامه‌ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای جهت بهره‌گیری در حوزه حمل و نقل دریایی» و «مطالعه و طراحی تولید سوخت» است. او از آقای صالحی خواسته که برنامه زمانبندی شده برای این اقدامات را ظرف سه ماه ارائه دهد.
قانون داماتو
هرچند رسانه های دولتی ایران مصوبه اخیر کنگره را تصویب تحریم جدید علیه ایران عنوان می کنند اما این مصوبه در واقع تمدید یک قانون بیست سال پیش است.
«قانون تحریم های ایران» موسوم به داماتو در سال ۱۹۹۶، به پیشنهاد سناتور جمهوریخواه آلفونسو داماتو تصویب، و به امضای بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت رسید.
این قانون بعد از آن تصویب شد که ایران متهم به حضور در چند حمله تروریستی و موشکی به مواضع آمریکا شد.
بعد از تصویب این قانون، هر سال در نوامبر روسای جمهوری آمریکا آن را برای حداقل یک سال تمدید کرده اند.
بر اساس این قانون شرکت‌هایی که در یک سال بیش از چهل میلیون دلار در ایران سرمایه گذاری کنند، از دادوستد با دولت آمریکا محروم خواهند شد.
