رئيس جمهوری آمريکا قرار است اين هفته استراتژی خود در مورد برجام و سياست دولت خود با ايران در اين رابطه را اعلام کند. در صورتی که رئیس جمهوری آمریکا پایبندی ایران به برجام را تایید نکند، چه اتفاقی خواهد افتاد. این مطلب را بخوانید:
آقای ترامپ، به موجب قانون تا روز يکشنبه ۲۳ مهر، ۱۵ اکتبر مهلت دارد نظر خود را درباره پایبندی ایران به برجام اعلام کند. رسانه های آمریکایی گزارش داده اند، به جای ۱۵ اکتبر، آقای ترامپ قصد دارد روز پنجشنبه ۱۲ اکتبر ضمن اعلام خود، استراتژی دولت آمریکا را در مورد برجام و رويکرد دولتش با دولت ايران اعلام کند.
برجام توافقی است که حاصل سال ها وقت و انرژی و مذاکره اعضای دائمی شورای امنيت سازمان ملل متحد، آلمان و ايران برای جلوگيری از قابليت دستيابی تهران به سلاح اتمی ست و امضای آن به ايران فرصت داد تا پس از سال ها نه تنها از سنگينی بار تحريم های بين المللی نفس راحت بکشد بلکه ميلياردها دلار از دارايی های بلوکه شده خود را آزاد کند.
اما اين توافقنامه از همان ابتدا انتقاد دونالد ترامپ همراه شد که هنوز رئيس جمهوری آمريکا نبود، و به يکی از قول و قرار های مهم مبارزات انتخاباتی اش در انتخابات رياست جمهوری سال ۲۰۱۶ تبديل شد.
آقای ترامپ در اين رهگذر تنها نبود، اکثر جمهوريخواهان کنگره هم با ارائۀ لايحه ای به کنگره فشار می آوردند که در برجام بازنگری کنند و با دقت تمام امتيازهای داده شده به ايران را مورد مطالعه و نظارت قرار دهند.
يکی از اين تلاش ها ملزم کردن باراک اوباما، رئيس جمهوری پيشين به ارائۀ گزارش کار و عملکرد دولت ايران نسبت به توافقنامه بود و اينکه او هر ۹۰ روز يکبار بايد به کنگره ثابت می کرد که دولت ايران به تعهداتش در قبال برجام پايبند است.
جاش روونر، استاد دانشگاه «امريکن» می گوید: چنانچه رئيس جمهوری پايبندی ايران را نسبت به توافقنامه تأييد نکند کنگره ۶۰ روز مهلت دارد تصميم خود را اعلام کند. تصميم بگيرد که آيا می خواهد اقدامی انجام دهد يا اصلاً کاری نکند. اگر تصميم به اقدام بگيرد با يک لايحه می تواند اين روند را تسريع ببخشد و بلافاصله تحريم ها را به اجرا درآورد ... آنها برای اين کار فقط به رأی اکثريت نياز دارند.
در اين ميان برخی می پرسند آيا رد پايبندی دولت ايران به برجام ممکن است به ابطال يا فسخ آن بيانجامد؟ و آيا ممکن است باعث شود دولت ايران غنی سازی اورانيم را از سر بگيرد.
نيکی هيلی، سفير آمريکا در سازمان ملل متحد پیشتر گفته بود: اگر رئيس جمهوری تأييد کند که دولت ايران به تعهداتش عمل نکرده، به اين معنی نيست که آمريکا می خواهد از برجام کنار بکشد.
اين مسئله خشم متحدان آمريکا بويژه آنها که سالها تلاش کردند دولت ايران را از ادامۀ غنی سازی اورانيوم در حد توليد سلاح اتمی بازدارند، برانگيخته است.
فدريکا موگرينی، رئيس سياست خارجی اتحاديه اروپا که پس از کاترين اشتون در بخش ديگری از مذاکرات گروه ۵+۱ تا زمان امضای برجام حضور داشت در اين باره می گويد: جامعه بين المللی نمی تواند توافقنامه ای را بهم بزند که دارد خوب پيش می رود و توانسته مؤثر باشد.
حسن روحانی، رئيس جمهوری ايران در پاسخ به گمانه زنی های دوم در مورد احتمال بازگشت دولت ايران به غنی سازی اورانيوم پيش از برجام اعلام کرد.
تحليلگران داخلی آمريکا می گويند هر گونه اقدام آمريکا در مغايرت با برجام در نهايت به بی اعتباری و انزوای آمريکا در صحنۀ بين المللی منتهی خواهد شد.
