گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که تجمعات شبانه در بسیاری از شهرهای ایران از جمله پایتخت، مشهد، رشت، مهاباد، قزوین، لاهیجان و اراک در شامگاه پنجشنبه ادامه داشته است و در بعضی از این شهرها علاوه بر وجود جو شدید امنیتی، صدای شلیک پیاپی گلوله نیز شنیده شده است.
این درحالی است که بنا به گزارش‌ها تجمع بزرگی هم پنجشنبه شب در مسجد مکی زاهدان و در حمایت از مولوی عبدالحمید، امام جمعه این شهر برگزار شد. مولوی عبدالحمید در این نشست خود را یک شهروند ساده ایرانی معرفی کرد و گفت که من یک طلبه و یک فرد عادی در این جامعه هستم. آنچه ما می‌گوییم به عنوان شهروند ایرانی است. ما شهروند هستیم و هر شهروند حق حرف دارد.
در تارنمای رسمی امام جمعه زاهدان همچنین به دیدار وحمایت سران طوایف شهرستانهای راسک، سرباز و گلشن اشاره شده است و این تارنما آورده است که «مطالبات مولانا عبدالحمید مطالبات ملی و خواسته بسیاری از شیعیان است.» در این تارنما همچنین ضمن اشاره به حادثه جمعه خونین زاهدان، حمله به شاهچراغ نیز مورد نکوهش قرار داده شده است و آمده است که «جنایت محکوم است چه در شاهچراغ شیراز باشد چه در مصلای زاهدان.»
این درحالی است که یک روز پس از برگزاری مراسم چهلم مهسا امینی، نیروهای حکومتی روز پنجشنبه به معترضان در مهاباد شلیک کردند. هم‌زمان، مراسم چهلم کشته شدن نیکا شاکرمی در خرم‌آباد برگزار شد.
نیروهای حکومتی با حمله به حاضران در مراسم چهلم نیکا شاکرمی، نوجوان ۱۶ ساله کشته شده در جریان سرکوب اعتراضات سراسری، به مردم شلیک کردند.
یک منبع آگاه در این باره به صدای آمریکا گفت، پس از سخنان مادر نیکا شاکرمی در مراسم و شعار دادن حاضران، مأموران حکومتی پل مواصلاتی جاده و آرامستان حیات‌الغیب را به قصد بازداشت حاضران بسته‌اند، اما با مقاومت مردم مواجه شده‌اند.
به گفته این منبع نزدیک به خانواده شاکرمی، مأموران حکومتی با شلیک تیر ساچمه‌ای عده‌ای از حاضران را زخمی کرده‌اند و جو به‌شدت امنیتی بوده است.
تصاویری در شبکههای اجتماعی منتشر شده که نشان می‌دهد معترضان با آجر و سنگ به مقابله با نیروهای امنیتی پرداختند.
در این مراسم مردم از شهرهای کوهدشت، خرم‌آباد، ویسیان و معمولان حضور داشته‌اند و مردم علاوه بر هم‌خوانی ترانه «دایه دایه وقت جنگه»، شعارهایی از جمله «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» «نیکای ما رو بردن، جنازه‌ش رو آوردن»، «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه‌ای» داده شده است.
به گفته این منبع آگاه، مأموران امنیتی گوشی شماری از حاضران را پس از مراسم توقیف کرده‌اند.
حاضران در مراسم چهلم نیکا شاکرمی همچنین شعار «این همه لشکر آمده، به عشق نیکا آمده» و «آزادی آزادی آزادی» داده‌اند.
شماری از زنان شرکت‌کننده در این مراسم حجاب اجباری نیز خود را از سر درآورده‌اند.
معترضان در مراسم نیکا شاکرمی شعار دادند: «لرستان تا کردستان، جانم فدای ایران»
گزارش‌های تصویری نیز حاکی از آن است که روز پنجشنبه پنجم آبان، معترضان در خرم‌آباد شعار می‌دهند: «نیکای ما رو بردن، جنازه‌ش رو آوردن» و «ما همه نیکا هستیم، بجنگ تا بجنگیم.»
پیشتر خانواده نیکا شاکرمی، مراسم چهلم او بعدازظهر پنجشنبه بر مزار او در آرامستان روستای حیات‌الغیب در لرستان برگزار شد.
هم‌زمان با برگزاری مراسم چهلم نیکا شاکرمی در لرستان، دانشجویان معترض در دانشگاه آزاد تهران نیز راهپیمایی کردند و شعار دادند: «نیکای ما رو بردن، جنازه‌ش رو آوردن»
بخشهایی از شهر تهران نیز پنجشنبه شب، شاهد اعتراضات مردم و شعارهای آنان بر ضد جمهوری اسلامی بود. معترضان در چیتگر ، رهبر جمهوری اسلامی را هدف شعارهای خود قرار دادند.
بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی ساعتی بعد نیروهای امنیتی در منطقه حاضر شده و به سوی آپارتمانهای مردم گاز اشک‌آور شلیک کردند.
یک ویدئوی دیگر از بوشهر، نشان می‌دهد که دانشجویان دانشکده هنر و معماری بوشهر در تجمعی ترانه «برای آزادی» شروین حاجی‌پور را هم‌خوانی می‌کنند و دختری دانشجو از فیلم‌برداری نیروهای بسیج از این تجمع جلوگیری می‌کند.
سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» گزارش داده است که در جریان اعتراضات چهارشنبه شب، یکی از شهروندان به نام «اسماعیل مولودی ۳۵ ساله» در مهاباد و همچنین یک جوان ۲۱ ساله به نام محمد شریعتی در سنندج «با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی» جان باخته‌اند.
گزارش شده است که شلیک به معترضان پس از آغاز اعتراضات در پی مراسم خاک‌سپاری اسماعیل مولودی (سمکو) بوده است.
تصاویر ویدئویی نشان می‌دهد که در کوچه‌های یک محله در مهاباد، صدای شلیک ممتد گلوله می‌آید.
یک ویدئوی دیگر، در آتش سوختن ساختمانی را نشان می‌دهد که گفته شده فرمانداری مهاباد است.
یک ویدئوی دیگر مقابله مادر جواد حیدری، از کشته‌شدگان اعتراضات، را با مأموران نشان می‌دهد که از کندن تصاویر فرزندش توسط نیروهای حکومتی جلوگیری می‌کند.
بر اساس گزارش‌ها، جواد حیدری روز ۳۱ شهریور در جریان اعتراضات در پارک ملت قزوین کشته شده است.
شمار جان‌باختگان اعتراضات در ایران که در واکنش به کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد و سرکوب گسترده از سوی نیروهای امنیتی را به همراه داشت به ۲۶۶ نفر رسید.
در حالی که نهادهای حقوق بشری تا پایان چهارم آبان شمار کشته‌شدگان اعتراضات اخیر ایران را ۲۵۲ تن اعلام کرده بودند، این آمار در پایان پنجمین روز از ماه آبان به ۲۶۶ نفر رسید.
به گزارش خبرگزاری «هرانا» از ۲۶ شهریور تا ۵ آبان دستکم ۳۷ کودک به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شده‌اند. شمار تلفات نیروهای امنیتی نیز در این مدت ۳۳ نفر اعلام شده است. براساس این گزارش تاکنون ۱۳۹۳۳ نفر از معترضان دستگیر شده‌اند که فقط هویت ۱۰۴۲ نفر از آنها روشن شده است.
همچنین در این روزها معترضان در ۱۲۶ شهر خواستار تغییرات اساسی در سیستم حاکمیتی ایران شدند و دانشجویان ۱۱۵ دانشگاه نیز از این خواسته حمایت کرده‌اند.
در خبری دیگر، سازمان عفو بین‌الملل با اشاره به سرکوب خشن اعتراضات در ایران خواستار تشکیل جلسه فوری شورای حقوق بشر سازمان ملل برای رسیدگی به جرائم جمهوری اسلامی در مقابله با معترضان شد.
این سازمان روز پنجشنبه ۲۷ اکتبر،اعلام کرد، طی بیست و چهار ساعت گذشته ، دستکم هشت نفر در چهار استان ایران، به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و در پی شلیک به معترضان جان خود را از دست داده‌اند.
مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان عفو بین الملل اعلام کرد: «استفاده بی‌پروا از سلاح گرم ، از جمله مهمات جنگی ، علیه معترضان، نشان‌دهنده بی‌عملی در سطح بین‌المللی است.»
هبا مُرایف، افزود: «همه کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل باید برای جلوگیری از کشتار بیشتر ایرانیان، اقدام قاطعی انجام دهند و بلافاصله جلسه ویژه شورای حقوق بشر را در مورد ایران تشکیل دهند.»
او تاکید کرد: «تعلل در اقدام قاطعانه تنها باعث تشویق مقامات جمهوری اسلامی در سرکوب معترضان و عزادارانی می‌شود که قرار است در روزهای آینده برای برگزاری مراسم چهلم کشته شدگان اعتراضاتی که از میانه سپتامبر آغاز شده، تجمع کنند.»
- تداوم بی‌خبری از حسین رونقی
احمد رونقی ملکی، پدر حسین رونقی، با تأکید بر بی‌خبری از فرزندش می‌گوید، کدام قانون به نیروهای امنیتی و اطلاعاتی اجازه داده است که پسرم را در مقابل دادسرای اوین بزنند و پایش را بشکنند و او را به همراه وکلایش بازداشت کنند؟
او در پیامی صوتی می‌گوید از مقامات قضایی خواسته است که این مسئله را روشن کنند که «آیا آنها دستور داده بودند که حسین را بدزدند؟»
آقای رونقی با بیان این که وقتی «در قوه قضاییه حقت پایمال می‌شود به کجا باید مراجعه کنی؟»، می‌گوید، «اگر مرا بکشید» هم «کسی باید باشد در کشور که به مردم جواب بدهد.»
پدر این زندانی سیاسی با تأکید بر این که «من کارگری کرده‌ام و فرزندانم را بزرگ کرده‌ام و دزدی و اختلاس نکرده‌ام» می‌گوید که امیدوار است کسانی که به پرونده فرزندش رسیدگی می‌کنند، توجه کنند که بازجویان می‌خواهند از این فعال حقوق بشر زندانی «با شکنجه اعتراف دروغین بگیرند.»
- گزارش پژوهشی سی‌ان‌ان از کشته شدن نیکا شاکرمی
شبکه خبری سی‌ان‌ان در یک گزارش پژوهشی با تحلیل ۵۰ ویدئو و گفت‌وگو با شش شاهد، نوشت که نیکا شاکرمی چند ساعت پیش از آن که ناپدید شود، به دست پلیس تعقیب و سپس بازداشت شده است.
مقامات جمهوری اسلامی ادعا کرده‌اند که نیکا شاکرمی با پریدن از روی یک پشت‌بام خودکشی کرده است.
سی‌ان‌ان با انتشار تصاویری از اعتراضات ایران، نیکا شاکرمی را یکی از چهره‌های شاخص در اعتراضات معرفی می‌کند و با استناد به ویدئویی، می‌گوید او حین فرار از مأموران پشت یک ماشین قایم شده و می‌گوید «حرکت نکن! حرکت نکن!»
- واکنش‌های جهانی
تداوم اعتراضات در ایران و سرکوب شدید تظاهرکنندگان توسط جمهوری اسلامی در محافل سیاسی جهان مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، این موضوع را در زمره «چالشهای اساسی جهان در قبال قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد» می‌داند.
او پنج شنبه در اتاوا، پایتخت کانادا گفت که با ملانی جولی، همتای کانادائی خود در مورد این موضوع تبادل نظر کردند.
بلینکن گفت: «ما تلاش داریم دولت ایران را بخاطر سرکوب وحشیانه زنان جوان شجاع که کماکان برای احقاق حق خود به خیابانها می آیند، پاسخگو کنیم». اشاره او به تحریم عاملان سرکوب بود.
وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به گذشت چهل روز از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت مأمورین گشت ارشاد جمهوری اسلامی، قاطعانه از بیانیه پایانی جلسه‌ای به میزبانی وزیر امور خارجه کانادا و ۱۱ وزیر خارجه زن دیگر از سراسر جهان اعلام حمایت کرد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید در حاشیه اهدای جایزه شجاعت به مسیح علی‌نژاد به خبرنگار صدای آمریکا گفت: «پیام من به مردم ایران همان است که رییس جمهوری آمریکا درسازمان ملل در مورد ایران ایراد کرد: ما با مردم ایران و به ویژه زنان ایرانی می‌ایستیم که در حال احقاق حقوق و کرامت خود هستند»
جیک سالیوان افزود:«ما به حمایت خود از آنها و همه کسانی که در جهان در پی حقوق خود هستند، ادامه می دهیم»
سناتور کورین کریمر در پیامی به معترضان ایران گفت که همکاران دموکرات و جمهوری‌خواه من در سنای ایالات متحده در کنار شما هستند و از دولت خود می‌خواهیم در کنار شما بایستد.
سناتور کریمر در گفت‌وگویی با بخش فارسی صدای آمریکا گفت که مردم ایران با خطر روبه‌رو هستند، ولی خواسته‌های خود را به صورت مدنی دنبال می‌کنند.
او تأکید کرد: «بگذارید اول بگویم که از شجاعت شما سپاسگزارم که به پا خاسته و بیرون آمده‌اید. از این که با صدای خود برای حقوق بشر، حقوق زنان، و ارزش‌هایی که ما در غرب و در ایالات متحده می‌گوییم تلاش می‌کنید. ما به‌ویژه حق آزادی بیان و عقیده را بسیار محترم می‌شماریم و با شما در آن شریک هستیم.»
سناتور کریمر اقدام دولت آمریکا در تحریم علیه شماری از فرماندهان سپاه پاسداران و ناقضان حقوق بشر در جمهوری اسلامی را ستود و توقف مذاکرات برای احیای برجام را گامی مثبت و درست خواند.
پس از برگزاری جلسه مجازی وزیران خارجه زن در بیستم ماه اکتبر، ملانی جولی وزیر امور خارجه کانادا به همراه وزرای امور خارجه آلبانی، آندورا، استرالیا، فرانسه، آلمان، ایسلند، کوزوو، لیبی، لیختن اشتاین، نیوزلند، و نروژ، درباره اعتراضات سراسری ایران بیانیه صادر کردند.
آنها در این بیانیه تأکید کردند که در «همبستگی با زنان شجاع ایرانی که با شرکت در تجمع‌های مسالمت‌آمیز از حقوق بشر دفاع می‌کنند» گرد هم آمده‌اند و می‌دانند که «زنان ایرانی نیز برای آینده‌ای بهتر برای همه ایرانیان مبارزه می‌کنند.»
وزیران امور خارجه این کشورها با تأکید بر این که «موظفیم که از آنها [زنان ایرانی] حمایت کنیم»، افزودند: «ما قاطعانه اقدامات خشونت‌آمیز گزارش‌شده را که منجر به کشته شدن غم‌انگیز مهسا امینی شد، محکوم می‌کنیم.»
این مقامات از کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل خواستند تحقیقات فوری، بی‌طرفانه و مستقل درباره استفاده از قوه قهریه توسط مقامات و سرکوب اعتراضات،و محدودیت‌های شدید اینترنت در ایران را به جریان اندازد.
- ربودن پیکر رضا حقیقت‌نژاد
مادر رضا حقیقت‌نژاد، روزنامه‌نگار ایرانی که چند روز پیش در پی ابتلا به سرطان در بیمارستانی در برلین پایتخت آلمان درگذشت، در پیامی ویدئویی می‌گوید با این که اجازه داده بودند پیکر فرزندش به ایران منتقل شود، مقامات امنیتی جنازه را در فرودگاه ربوده‌اند.
- آخرین آمار قربانیان سرکوب اعتراضات
بنا بر آخرین گزارش‌های حقوق بشری، در جریان سرکوب اعتراضات سراسری طی شش هفته، دستکم ۲۵۲ تن کشته شده‌اند که از میان آنها ۳۶ تن زیر ۱۸ سال بوده‌اند.
بر اساس گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در این مدت بیش از ۱۳۵۲۳ معترض بازداشت شده‌اند که فقط هویت ۱۰۱۱ نفر از آنها اعلام شده و از این تعداد ۲۱۷ نفر دانشجوهای بازداشتی دانشگاه‌های مختلف کشور بوده‌اند.
- احضار سفیر آلمان در تهران
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز پنجشنبه «هانس ادو موتسل» سفیر آلمان در تهران را احضار کرد.
بنا بر گزارش رسانه‌های حکومتی در ایران، علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه، سفیر آلمان را به دلیل آنچه «مواضع مداخله‌جویانه آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان درباره اوضاع داخلی ایران» عنوان شده، احضار کرده است.
روز چهارشنبه وزیر امور خارجه آلمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که محدودیت‌هایی را برای مقامات جمهوری اسلامی که در سرکوب اعتراضات نقش داشته‌اند اعمال می‌کند و این تحریم‌ها شامل بستگان نزدیک مقام‌های جمهوری اسلامی نیز خواهد شد.
خانم بائربوک به آماده‌سازی شرایط اعمال تحریم‌های بیشتر توسط اتحادیه اروپا اشاره کرد و گفت در تلاشیم صدور روادید برای این افراد و ورودشان را به خاک اروپا دشوار کنیم.
- اعتراضات سراسری
دور جدید اعتراضات از ۲۵ شهریور آغاز شده و در همه استان‌های کشور جریان داشته است.
در جریان این دور اعتراضات که پس از مرگ تحت بازداشت مهسا (ژینا) امینی از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «نه روسری، نه توسری، آزادی و برابری»، «فکر نکنید امروزه، قرار ما هرروزه»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد» داده شده است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانواده‌اش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمی‌تواند صحت همه ویدیوها و گزارش‌ها را به طور مستقل تأیید کند.
