هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در گفتگویی اختصاصی با بخش فارسی صدای آمریکا سفر رئیس جمهوری روسیه به تهران و دیدارهای مقامات دو کشور را نشاندهنده انزوای کامل «ایران و روسیه در جامعه بینالمللی» دانست.
جان کربی با اشاره به تلاش روسیه برای خرید پهپاد از ایران افزود: «این تلاش نشان میدهد زرادخانههای روسیه به قدری خالی شده که پوتین ناگزیر شده برای تامین ابزار جنگی موردنیازش به سراغ ایران برود.»
کربی تاکید کرد که این اقدام روسیه نشان میدهد پوتین مطلقا قصد پایان جنگ یا گفتگوی مسالمتآمیز با رئیس جمهوری اوکراین را ندارد، بلکه قصد دارد به جنگ و کشتار اوکراینیها ادامه دهد، هر چند هنوز هم میتواند این جنگ را تمام کند و کار درست را انجام دهد.
او درباره همزمانی سفر پوتین و جو بایدن به خاورمیانه گفت: «من فکر نمیکنم سفر پوتین به تهران در تقابل با سفر جو بایدن به اسرائیل و عربستان باشد. ما میدانیم که پوتین به دنبال پهپادهای ایران است و ترکیه، روسیه و اوکراین در حال مذاکره درباره محمولههای غله خروجی از اودسا هستند، پس فکر نمیکنم که نقطه مقابل سفر رئیس جمهوری بوده باشد. در واقع درست برعکس، رئیس جمهوری آمریکا برای گفتوگوهای دوجانبه و چندجانبه درباره خاورمیانهای یکپارچهتر و همکاری بیشتر درباره بسیاری از مسائل به آنجا رفت، ولی پوتین برای خرید پهپاد و یافتن راههایی برای ادامه جنگ و معامله با ایران به تهران سفر کرد، ایرانی که به دلیل جاهطلبیهای فزاینده هستهای، امضا نکردن توافقی که روی میز است، تواناییهای موشکی بالستیکی، حمایت از گروههای تروریستی، تهدیدهای دریایی در خلیج فارس، و بسیاری موارد دیگر، بیشتر و بیشتر منزوی میشود.»
او در ادامه با اشاره به روابط راهبردی ایالات متحده با عربستان سعودی گفت: «ما به کمک به توان دفاعی عربستان سعودی ادامه میدهیم. این کشور، میزبان حدود ۷۰هزار آمریکایی است و حملات برونمرزی، آنها را تهدید میکند. آتشبسی که با کمک عربستان و تعامل آمریکا در یمن به دست آمده، شانزده هفته ادامه داشته است. ما از این استقبال و تقدیر میکنیم و امیدواریم گسترش یابد، چرا که جان صدها هزار یمنی را نجات میدهد.»
جان کربی در بخش دیگری از این گفتگو تصریح کرد که ایالات متحده متعهد شده تا اطمینان یابد که عربستان میتواند در برابر تهدیدهای آینده از خودش دفاع کند.
به گفته کربی یکی از موضوعاتی که بایدن در سفرش به آن اشاره کرد، تلاش برای ایجاد توانایی پدافند موشکی یکپارچه، در سراسر منطقه است.
او اضافه کرد: «حملات پهپادی و موشکی، همچنان عربستان را تهدید میکنند، اما به باور ما، به هم پیوستن تواناییهای پدافند موشکی شرکا و متحدان ما در خلیج فارس از جمله اسرائیل نفع بسیاری به همراه دارد. ما به تهیه برخی از این تواناییها کمک کردهایم و برخی دیگر را خود این کشورها تهیه کردهاند.»
هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت: «تجربه ما در ارتش آمریکا به ما یاد داده که وقتی با متصل کردن این قابلیتها به یکدیگر، آنها را یکپارچه کنیم و شبکه بسازیم، آنها میتوانند تاثیر بیشتری داشته باشند. هنوز چارچوبی در این زمینه تعیین نشده، اما گفتوگوهای انجام شده در جریان سفر رئیسجمهوری سازنده و مثبت بود و امیدواری زیادی به پیشبرد این ایده وجود دارد.»
کربی همچنین با اشاره به بهبود روابط اعراب و اسرائیل در پی تلاشهای ایالات متحده گفت: «عربستان سعودی اعلام کرده که آسمانش را به روی همه پروازهای غیرنظامی، از جمله هواپیماهای اسرائیلی، باز میکند. ما میتوانیم، برای نخستین بار از اواخر دهه ۱۹۷۰، صلحبانان را از جزیره تیران و دریای سرخ خارج کنیم.»
به گفته این مقام کاخ سفید همه کشورهای منطقه باید خودشان در مورد این اتحاد و عادی کردن روابطشان با اسرائیل تصمیم بگیرند، اما تغییراتی در جریان است و نشانههای مثبت بیشتری مشاهده میشود. او افزود: «ملک عبدالله، پادشاه اردن، گفت که منطقه حال و هوای تازهای پیدا کرده است و این، یکی دیگر از دلایل اهمیت زیاد این سفر برای رئیسجمهوری آمریکا بود.»
هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در ادامه به روابط دوستانه ایالات متحده و عراق اشاره کرد و افزود: «آنها از شرکای مهم ما در مبارزه با داعش هستند. برای ما اطمینان یافتن از امنیت و سعادت عراق بسیار مهم است.»
جان کربی دیدگاه آمریکا و اسرائیل درباره تهدید ایران را همسان دانست و افزود: «اسرائیل هم نمیخواهد ایران تسلیحات هستهای داشته باشد. دستیابی ایران به سلاح هستهای هیچ مشکلی را در خاورمیانه حل نمیکند. ما به دیدگاه اسرائیل در این زمینه احترام میگذاریم و آن را درک میکنیم. اسرائیل شریک و دوستی بسیار مهم در منطقه است.»
او با بیان این که رئیس جمهوری آمریکا دیپلماسی را بهترین مسیر رو به جلو میداند و به همین دلیل بر ادامه مذاکرات احیای برجام تأکید دارد، گفت: «مذاکرات، تکمیل شده و توافقی روی میز است و ایران باید در مورد پذیرفتن این توافق تصمیم بگیرد. اگر آنها معافیتهای تحریمی و کاهش انزوای بینالمللی را میخواهند، باید توافقی که روی میز است را بپذیرند و تعهداتشان را به طور کامل رعایت کنند. پس از آن معافیتهای تحریمی خواهد آمد و منطقه امنتر خواهد شد، در غیر این صورت، ما به کار با شرکا و همپیمانانمان، از جمله اسرائیل، ادامه خواهیم داد تا فشار را بر ایران افزایش دهیم و اطمینان یابیم از تواناییها و ظرفیتهای مناسب در منطقه برای دفاع از منافع امنیت ملیمان برخوردار هستیم.
هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید تلاش برای بازدارندگی جمهوری اسلامی را یکی دیگر از دلایل ایجاد پدافند موشکی یکپارچه در منطقه خواند و افزود: «جمهوری اسلامی به دستیابی به سلاح هستهای نزدیکتر شده و این برای همه نگرانکننده است. ما معتقدیم بازگشت به برجام بهترین مسیر پیش رو، و به نفع ایران، منطقه، و ما است. اما رئیسجمهوری تصریح کرده است که هیچ گزینهای را از روی میز بر نمیدارد و ما کاملا متعهدیم که هرگز نگذاریم ایران کشوری مجهز به سلاح هستهای باشد.»
جان کربی خاطرنشان کرد: «تحریمها همین حالا هم دسترسی ایران به بازار را محدود کرده است. اما کسی نباید تصور کند که هدف از تلاش برای احیای برجام، رساندن نفت ایران به مشتریان است؛ چون زمزمههایی از ارسال نفتشان به بازار شنیده میشود. البته این میتواند یکی از نتایج جانبی باشد. اگر آنها رعایت تعهداتشان را از سر بگیرند، معافیتهای تحریمی برقرار خواهدشد و این میتواند به نفع مردم ایران و اقتصاد و آینده مالیشان باشد. اما این موضوعی است که در آینده به آن پرداخته میشود و در حال حاضر، تمرکز اصلی بر متوقف کردن حرکت جمهوری اسلامی به سوی تسلیحات هستهای است.»
او حقوق بشر را یکی از ارزشهای اصلی سیاست خارجی دولت ایالات متحده خواند و تصریحکرد: «جو بایدن، هرگز هیچ فرصتی را برای پیشبرد حقوق بشر از دست نمیدهد. ضمن آن که ما هیچ مشکلی با مردم ایران نداریم و میخواهیم آنها امنیت و رفاه داشته باشند. اما با توجه به مسیر حرکت دولتشان، دستیابی به چنین امری برای آنها دشوار است.»
هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید با رد این ادعا که رئیسجمهوری آمریکا از مردم ایران حمایت نمیکند، گفت: «ما قطعا میخواهیم شاهد امنیت و سعادت مردم ایران باشیم و در واقع به همین دلیل است که قویا باور داریم، ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد؛ چرا که آن شرایط، نه تنها هیچ یک از مشکلات خاورمیانه و مردم ایران را حل نمیکند، بلکه ثبات و امنیت منطقه را کم کرده و شانس درگیری و جنگ را بالا میبرد.»
جان کربی در پایان درباره فرمان اجرایی جدید جو بایدن برای مقابله با گروگانگیری دولتها، به صدای آمریکا گفت: «این فرمان اجرایی، ابزارها و قابلیتهای بیشتری را برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی به ناحق بازداشت شده در اختیار دولت آمریکا میگذارد. این شامل محدودیتهای ویزایی بیشتر، چهار تحریم بالقوه، و مجموعهای از ابزارهای دیگر برای بازگرداندن همه این آمریکاییها به میهن است.»
نسخه کامل مصاحبه سیامک دهقانپور با جان کربی: