ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه که از سال ۱۹۹۹ میلادی در راس قدرت قرار گرفته و از آغاز تجاوز به اوکراین سفری به فرای مرزهای اتحاد جماهیر شوروی سابق نداشته است، دوشنبه شب وارد تهران شد.
رئیس جمهوری روسیه، در پنجمین حضورش در تهران در نشست سهجانبهی سران ضامن روند آستانه و گفتگو با ابراهیم رئیسی و رجب طیب اردوغان دیدار و گفتگو میکند.
یکی از برنامههای پوتین در تهران همچون سفرهای قبل به ایران دیدار با علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی است.
این نخستین حضور رئیس جمهور روسیه در ایران بعد از ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی است. پوتین پیش از این چهار بار به تهران سفر کرده است. سفر اول او ۲۴ مهر ۱۳۸۶ و در دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به منظور شرکت در دومین اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر انجام شد.
رئیس جمهور روسیه، شامگاه همان روز با علی خامنهای دیدار کرد.
پوتین در آن دیدار از عزم جدی مسکو برای گسترش نامحدود و همهجانبهی روابط با تهران گفت و خامنهای با استقبال از گسترش مناسبات تهران مسکو آن را به نفع دو کشور و دو ملت دانست.
رئیس جمهور روسیه در دومین سفرش به تهران ۲ آذر ۱۳۹۴ در دولت اول حسن روحانی برای شرکت در نشست سران کشورهای صادر کننده گاز عازم تهران شد و ٧ سند و یادداشت تفاهم همکاری با ایران امضا کرد.
پوتین در آن سفر هم به دیدار خامنهای رفت. در آن دیدار هم که پس از توافق هستهای ایران و ۵+۱ و امضای برجام انجام شد، رهبر جمهوری اسلامی، پوتین را شخصیت برجستهای در دنیای امروز خواند و از تلاشهای روسیه در موضوع هستهای تشکر کرد. پوتین هم در این دیدار گفت: شما را متحدی مطمئن و قابل تکیه در منطقه و جهان میدانم. او افزود:« ما متعهدیم که برخلاف برخیها به شرکایمان از پشت خنجر نزنیم و اگر اختلافی هم داشته باشیم، با صحبت به تفاهم برسیم.»
در پایان این دیدار، رئیسجمهور روسیه یک نسخه قرآن خطی را به خامنهای هدیه داد. قرآنی که در ابتدا گفته شد ارزشمند و قدیمی است، اما بعدتر مشخص شد نسخه کپی از نسخه خطی قرآنی است که در موزه آرمیتاژ شهر سنپترزبورگ نگهداری میشود.
سومین سفر رئیس جمهور روسیه به تهران در ۱۰ آبان ۱۳۹۶ و در دولت دوم روحانی و برای شرکت در نشست سهجانبه روسای جمهور ایران، آذربایجان و روسیه صورت گرفت. پوتین در این سفر هم مانند سایر سفرهای خود به تهران، با رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرد.
خامنهای در این دیدار پوتین را دارای شخصیتی قوی و اهل تصمیم و عمل خواند و گفت:«به همین علت میتوان با روسیه بهعنوان یک قدرت بزرگ درباره کارهای بزرگ همکاری کرد.» پوتین هم در مقابل گفت:« با همکاری مشترک با ایران در سوریه به نتایج بسیار خوبی دست یافتیم و باید ضمن ادامه مبارزه با تروریسم، روند سیاسی مناسبی در این کشور در نظر گرفته شود.»
آخرین سفر پوتین به تهران در ۱۶ شهریور ۱۳۹۷ و در دولت دوم روحانی برای شرکت در نشست سران روند آستانه انجام شد. در این نشست روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در یک بیانیه مشترک بر پایبندی به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه تاکید کردند.
رئیس جمهور روسیه در این سفر هم مانند سفرهای قبلی خود، با رهبر جمهوری اسلامی گفتگو کرد. آیتالله خامنهای در این دیدار باز هم بر لزوم گسترش هرچه بیشتر همکاریهای دوجانبه با مسکو تاکید کرد.
حالا پنجمین سفر رئیسجمهور روسیه به تهران در شرایطی انجام میشود که مسکو بعد از حمله ناموفق به اوکراین تحت شدیدترین فشارها و تحریمها از طرف آمریکا و متحدانش قرار گرفته است.
عبدالرضا فرجی، سفیر سابق ایران در نروژ، در ۱۳ ژوئیه به روزنامه شرق گفته بود: «پس از جنگ در اوکراین، نفوذ ژئوپلیتیک روسیه در اروپا، ایالات متحده و برخی کشورهای آسیای شرقی عملاً متوقف شده است. روسیه اکنون به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه با مرکزیت ایران است.»
در این میان پوتین نیز تحریمهای فلجکننده غرب علیه روسیه را اعلان جنگ اقتصادی خوانده و گفتهاست مسکو در حال رویگردانی از غرب به سوی چین، هند و ایران است.