کاخ سفید اعلام کرد پرزیدنت دونالد ترامپ قصد دارد با امضای طرح جدید تصویب شده «تحریم ایران، روسیه و کره شمالی» آن را به قانون تبدیل کند.
جمعه شب کاخ سفید در بیانیه ای اعلام کرد رئیس جمهوری قصدی برای وتوی این مصوبه که پیشتر در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا با اکثریت قاطع آرا تصویب شده، ندارد.
در بیانیه کاخ سفید آمده: «رئیس‌جمهور ترامپ پیش‌نویس اولیه طرح تحریم های ایران، روسیه و کره شمالی را بررسی و درباره جزئیات آن مذاکره کرد. او اکنون قصد دارد که این طرح را امضا کند.»
تصمیم آقای ترامپ بعد از رای بالای سنا در روز پنجشنبه ۵ مرداد اعلام می شود.
پیش از این برخی رسانه ها از احتمال وتوی مصوبه کنگره از سوی پرزیدنت ترامپ گفته بودند بخصوص که از کاخ سفید دو روایت متفاوت درباره تصمیم رئیس جمهوری شنیده شده بود. ابتدا سخنگوی کاخ سفید گفته بود آقای ترامپ آن را امضا می کند اما بعد رئیس بخش ارتباطات کاخ سفید گفته بود رئیس جمهوری هنوز قصد امضای آن را پیش از بررسی ندارد.
برخی دموکرات ها ادعا کرده بودند آقای ترامپ قصد ندارد تحریم جدیدی علیه روسیه تصویب کند اما فارغ از تصمیم آقای ترامپ، رای بالای سنا، امکان وتو را از رئیس جمهوری گرفت.
براساس قانون آمریکا مصوبات مجلس نمایندگان و سنا باید به امضای رئیس جمهوری برسد و او حق دارد که مصوبه ای را که با آن موافق نیست وتو کند اما چنانچه دو سوم اعضای سنا به مصوبه ای رای دهند، رئیس جمهوری امکان وتوی دوباره ندارد.
تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، روسیه و کره شمالی پس از تصویب در مجلس نمایندگان آمریکا، پنجشنبه شب نیز با آرای بالا به تصویب سنای ایالات متحده نیز رسید که برخی از سناتورها این تحریمها را مغایر با توافق هسته ای ندانسته و آن را متمرکز بر برنامه موشکی و تروریستی ایران عنوان کردند.
پنجشنبه عصر ۵ مرداد، سنای آمریکا با رای ۹۸ موافق در مقابل تنها ۲ مخالف این مصوبه را تصویب کرد. رهبران جمهوریخواه و دمکرات سنا که به این تحریمها رای دادند می‌گویند که این مصوبه کاملا با توافق اتمی موسوم به برجام مطابقت دارد.
سناتور ارشد دمکرات بن کاردین هنگام تصویب این طرح، در مورد لزوم اقدام علیه فعالیتهای بی‌ثبات‌سازی جمهوری اسلامی ایران صحبت کرد.
سنای آمریکا می‌گوید تحریم‌های جدید با برجام مطابقت دارد
او گفت: «ما علیه خلافکاری‌های غیراتمی ایران اقدام می‌کنیم؛ حمایت از تروریسم، آزمایش‌های موشک‌های بالستیک، نقض تحریم تسلیحاتی و نقض حقوق بشر. آنچه ما انجام می‌دهیم کاملا با توافق برجام مطابقت دارد.»
سناتور دیگر دمکرات باب منندز گفت که برخی معتقد بودند که تنها باید برنامه موشک بالستیک ایران تحریم کرد، ولی او و دیگران اصرار کردند که شرارت‌های رژیم بسیار فراتر از برنامه موشکی آن است.
او گفت: «اگر شما در مورد حزب الله نگرانید منبع تامین مالی آن تهران است، اگر نگران موشک‌های بالستیک میان قاره‌ای هستید به تهران نگاه کنید، بزرگترین صادر کننده تروریسم و ناقض حقوق بشر رهبری رژیم ایران است .»
آقای منندز گفت که این لایحه پیامی به ایران است که اگر نظم جهانی را نقض کنید با عواقب آن روبرو خواهید شد. و پیام به روسیه است که اگر شما اوکراین را اشغال و غیر نظامیان را در سوریه بمباران کنید و سعی کنید در انتخابات آمریکا دخالت کنید، عواقب جدی در بر خواهد داشت.
این مصوبه همچنین دسترسی کره شمالی به منابع مالی را در ارتباط با برنامه اتمی و موشک بالستیک، و بخش‌هایی از اقتصاد و صادرات نفت و گاز روسیه را تحریم میکند.
سناتور جمهوریخواه جان مک کین با حمایت از تحریم روسیه گفت که روسیه در ۸ ماه گذشته بخاطر تلاشهایش برای دخالت در انتخابات آمریکا هزینه‌ای نپرداخته است.
این مصوبه همچنین رئیس جمهوری آمریکا را از تسهیل یا لغو تحریمها علیه روسیه بدون موافقت کنگره باز میدارد و این گمان را در برخی برانگیخته که پرزیدنت ترامپ ممکن است در پیگیری سیاست بهبود روابط با روسیه از امضای این مصوبه خودداری کند. باب کورکر رییس کمیته روابط خارجی سنا گفت امضای مصوبه توسط رئیس جمهوری لزوما به معنی آن نیست که وی با آن موافقت دارد.
او گفت: « من طی هفته گذشته با پرزیدنت ترامپ و تیلرسون وزیر خارجه گفتگو داشتم. ابدا هیچ نشانه‌ای که آنها قصد وتوی مصوبه را داشته باشند ندیدم.»
انتظار می‌رود مصوبه سنا بزودی برای امضای پرزیدنت ترامپ به کاخ سفید فرستاده شود.
محتوای طرح جدید تحریم چیست
طرح تحریمها در رای گیری عصر سه شنبه ۳ مرداد با رای مثبت ۴۱۹ نماینده و مخالفت تنها ۳ نماینده در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید.
این طرح پنج ماه پیش برای تنبیه ایران مطرح شد و در چند ماه گذشته نام روسیه و کره شمالی نیز به آن اضافه شد.
تحریم ایران سه جنبه دارد. اعضای کنگره معتقدند ایران برنامه موشکی را برخلاف قطعنامه شورای امنیت پیش برده است. براساس قطعنامه شورای امنیت بعد از توافق هسته ای، ایران از آزمایش موشک های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک اتمی منع شد. ایران آزمایش موشک بالستیک را ادامه داده و می گوید که که جنبه دفاعی دارد.
از سوی دیگر حمایت ایران از گروه های تروریستی موجب شده تا کنگره آمریکا این تحریم را تصویب کند. ایران از شیعیان بحرین و یمن و گروه های حماس و حزب الله که از نظر آمریکا گروه تروریستی محسوب می شوند، حمایت می کند. اعضای کنگره امیدوار هستند با این تحریم ها، نام سپاه در فهرست گروه های تروریستی قرار بگیرد.
نقض حقوق بشر در ایران
همچنین نقض حقوق بشر دیگر دلیل این تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران است.
بند مربوط به تحریم علیه نقض حقوق بشر در ایران، وزیر خارجه آمریکا را ملزم میکند به فاصله ۹۰ روز پس از به اجرا در آمدن قانون، و هر سال پس از آن، لیستی از افرادی را به کنگره ارائه کند که براساس شواهد معتبر از آن تاریخ مسئول قتلهای غیرقانونی، شکنجه ، و نقض حقوق بشر علیه افرادی بوده اند که در ایران برای افشاگری در مورد فعالیتهای غیرقانونی مقامات رژیم ایران فعالیت کرده اند یا برای کسب خبر و دفاع از حقوق بشر یا ارتقا آن در زمینه هایی مانند آزادی مذهب، بیان، و گرد همایی، و نیز حق برخورداری از دادگاه عادلانه و انتخابات دمکراتیک فعالیت کرده اند.
تحریم افرادی که نامشان در لیست وزارت خارجه قرار گیرد، شامل مسدود کردن تمام اموال و منافع و دارایی آنهاست. این قانون همه کسانی را هم که به هر نحوی با این گونه افراد همکاری کنند شامل میشود.
روسیه و کره شمالی
تحریم روسیه به خاطر اتهامات مطرح شده مبنی بر دخالت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و همچنین به خاطر تجاوز نظامی به اوکراین و سوریه است. نیروهای مورد حمایت روسیه در سال ۲۰۱۳ کریمه را از اوکراین جدا و ضمیمه روسیه کردند. آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم هایی قبلا علیه روسیه تصویب کردند اما این تحریم جدید اگر توسط رئیس جمهوری آمریکا امضا شود، فشار بیشتری بر مسکو وارد می کند.
کره شمالی نیز به این طرح اضافه شده چون در ماههای اخیر بدون توجه به هشدارهای آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل، بر آزمایش موشک های بالستیک و هسته ای ادامه اصرار ورزیده است.