دیوان کیفری بینالمللی روز سهشنبه پنجم تیر حکم بازداشت سرگئی شویگو، وزیر دفاع پیشین روسیه، و والری گراسیموف، رئیس ستاد ارتش روسیه را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی در جریان تهاجم روسیه به اوکراین صادر کرد.
دیوان کیفری بینالمللی، که مقر آن در لاهه است، گفته که شویگو و گراسیموف به دلیل هدایت حملات علیه غیرنظامیان و هدفهای غیرنظامی در اوکراین، مظنون به ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت هستند.
به نوشته رویترز، از زمان اعزام نیروهای مسکو به اوکراین در اسفند ۱۴۰۰، تعداد احکام صادر شده بازداشت علیه مقامات ارشد روسی به هشت نفر رسیده است. یکی از این احکام برای بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، صادر شده که به دلیل انتقال اجباری کودکان اوکراینی به روسیه با اتهاماتی روبروست.
دیوان کیفری بینالمللی در بیانیهای اعلام کرد قضات دریافتهاند که «دلایل معقولی برای این باور وجود دارد که این دو مظنون مسئولیت حملات موشکی انجامشده توسط نیروهای مسلح روسیه علیه زیرساختهای انرژی اوکراین» را از ۱۸ مهر۱۴۰۱ تا دستکم ۱۹ اسفند ۱۴۰۳ بر عهده داشتهاند.
حکم دادگاه مورد استقبال کییف قرار گرفت، اما مسکو آن را از نظر قانونی بیمعنی دانست. خبرگزاری دولتی تاس در روسیه نوشت: «صلاحیت دیوان کیفری بینالمللی در مورد روسیه قابل اجرا نیست؛ و این حکم به عنوان بخشی از جنگ ترکیبی غرب علیه کشور ما صادر شده است».
روسیه که عضو دیوان کیفری بینالمللی نیست، بارها گفته است که زیرساختهای انرژی اوکراین یک هدف نظامی قانونی است و هدف قرار دادن غیرنظامیان یا زیرساختهای غیرنظامی را رد میکند.
اوکراین هم عضو دیوان کیفری بینالمللی نیست، اما از آبان ۱۳۹۲ به این نهاد صلاحیت رسیدگی به جرایم ارتکابی در قلمرو خود را داده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین گفت: «هر جنایتکاری که در برنامه ریزی و اجرای این حملات دخیل است باید بداند که به دست عدالت سپرده خواهد شد. ما امیدواریم که آنها را پشت میله های زندان ببینیم.»