مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله اهل کردستان، که روز سیزدهم سپتامبر همراه با خانواده برای دیدار اقوامش به تهران رفته بود، زمان خروج از مترو تهران به وسیله مأموران گشت ارشاد به دلیل «بدحجابی» بازداشت و به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. اما سه روز بعد خبر «مرگ مغزی» او اعلام شد.
رسانههای وابسته به حکومت جمهوری اسلامی ادعا کردند که مهسا امینی بر اثر حمله قلبی درگذشت. اما خانوادهاش میگویند که او کاملا سالم بود.
هادی قائمی، مدیر سازمان غیردولتی «کمپین حقوق بشر در ایران»، میگوید که مهسا امینی «به بهانه عدم رعایت قانون حجاب اجباری بازداشت شد و کمی بعد جان سپرد. بنابراین دولت مسئول مرگ او و نیز مسئول زنانی است که طی چند دهه مورد آزار و حبس قرار گرفتهاند و یا به انحاء دیگر طبق این قانون تبعیضآمیز غیرانسانی آسیب دیدهاند.»
در اعتراض به بدرفتاری نیروهای امنیتی با مهسا (ژینا) امینی اعتراضاتی در بسیاری از شهرهای ایران، از جمله در استانهای تهران و کردستان، برگزار شد. نیروهای انتظامی تظاهرات مسالمتآمیز را سرکوب کردند و خبرگزاری فعالان حقوق بشر، که موارد نقض حقوق بشر در ایران را رصد میکند، میگوید که دست کم ۵۴ تن از معترضان را که در جریان اعتراضات کشته شدهاند، شناسایی کرده است.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا، و سازمان ملل متحد مرگ هولناک امینی در بازداشت را محکوم کردهاند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیهای در توییتر نوشت: «مهسا امینی امروز باید زنده میبود اما در عوض مردم ایالات متحده و ایرانیان به سوگ او نشستهاند. ما از حکومت ایران میخواهیم که به آزار و اذیت سازمانیافته زنان پایان دهد و اجازه دهد که اعتراض مسالمتآمیز انجام شود.»
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، نیز یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «[مرگ امینی] بازتاب سرکوب کامل و نشانه وحشیگری رژیمی است که در آن زنی که میخواهد از حق ابتدایی خود بهرهمند شود این چنین کشته میشود. تعجبآور نیست که ما میبینیم مردم از همه اقشار جامعه در اعتراض به خیابانها میروند و میگویند که این جامعه مطلوب آنها نیست.»
آقای سالیوان افزود: «این مسئله با تعهداتی که جمهوری اسلامی در قبال اعلامیه جهانی حقوق بشر سپرده است نیز سازگار نیست. ایالات متحده به شدت و با قاطعیت علیه این نوع رفتار ابراز نظر خواهد کرد.»
این نوشتار بازتاب دیدگاه دولت ایالات متحده آمریکا است.