ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، روز چهارشنبه ۳۱ خرداد، از انجام تحقیقات گسترده درباره ادعای مشارکت دانشمندان دانشگاه‌های بریتانیایی در توسعه برنامه‌های پهپادی جمهوری اسلامی خبر داد.
یک منبع دولتی بریتانیا نیز آغاز تحقیقات گسترده در چند وزارت خانه این کشور را تایید کرده است.
به گزارش «جوئیش کرونیکل»، دولت بریتانیا درباره ادعای کمک دانشمندان و مهندسان دانشگاه‌های بریتانیایی به رژیم ایران در توسعه فناوری‌هایی که می‌تواند برای ارتقای برنامه‌های هواپیماهای بدون سرنشین انتحاری استفاده شود، تحقیق می‌کند.
این تحقیقات پس از انتشار گزارش جوئیش کرونیکل «جی‌سی» آغاز می‌شود که نشان می‌دهد دانشمندان بیش از دهها دانشگاه بریتانیایی در کنار همتایان ایرانی خود بر روی توسعه برنامه‌های پهپادی جمهوری اسلامی کار می‌کردند؛ اقدامی که نقض آشکار تحریم‌ها علیه تهران است.
نخست وزیر بریتانیا آغاز این تحقیقات را در جلسه پارلمان این کشور اعلام کرد. منابع دولتی گفتند که این تحقیقات چند بخشی توسط مقامات وزارت دفاع، وزارت امور خارجه، و کارشناسان علم و فناوری انجام می‌شود.
پهپادهای انتحاری ایران در حال حاضر توسط روسیه، برای حمله به اوکراین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گزارش جوئیش کرونیکل نشان داد که چگونه دانشگاهیان بریتانیا در پژوهش‌هایی که برخی از آنها به طور مستقیم توسط دولت ایران تأمین مالی می شود، برای بهبود موتورهای پهپادها، افزایش ارتفاع، سرعت و برد آنها مشارکت داشتند.
سایر پژوهشگران بریتانیایی به صورت مشترک در توسعه فناوری ای مشارکت داشته‌اند که می‌تواند صدها پهپاد، هواپیما، کشتی، موشک و زیردریایی را به طور همزمان با استفاده از لیزر هدایت کند.
کارشناسان نظامی می‌گویند که سیستم فرماندهی و کنترل پیشرفته، سپاه پاسداران را که برنامه‌های پهپادی رژیم ایران را پیش می‌برد، قادر می‌کند تا حملات انتحاری را علیه اسرائیل یا متحدان غربی این کشور انجام دهد.
بر اساس این گزارش، یکی دیگر از دانشگاه‌های انگلیسی با همتایان ایرانی خود برای آزمایش سیستم‌های کنترل پیچیده جدید برای موتورهای جت، با هدف افزایش «مانورپذیری و زمان پاسخ» آنها در «کاربردهای نظامی» همکاری کرد.
ریشی سوناک در پارلمان بریتانیا گفت: «ما تمام اتهامات مربوط به نقض کنترل صادرات را جدی می‌گیریم و مقامات وزارت تجارت و بازرگانی در حال حاضر در حال بررسی ادعاهای مطرح شده هستند.»
او افزود: «ما همکاری‌هایی را که امنیت ملی ما را به خطر می‌اندازد، نخواهیم پذیرفت و به همین دلیل است که سیستم‌های خود را قوی‌تر کرده‌ایم و دامنه طرح تأیید فناوری دانشگاهی را برای محافظت از تحقیقات بریتانیا در برابر تهدیدهای جهانی در حال تغییر گسترش داده‌ایم.»
توضیحات نخست‌وزیر بریتانیا، پاسخی به پرسش دیوید دیویس، وزیر سابق کابینه، و نماینده پارلمان بود که با اشاره به گزارش جوئیش کرونیکل، درباره مشارکت دانشگاهیان بریتانیا با همتایان ایرانی خود در تحقیقات مرتبط با برنامه‌های مختلف تهران که کاربردهای نظامی دارند، پرسیده بود.
آقای دیویس از نخست وزیر بریتانیا پرسید که آیا او «تحقیقاتی را در این مورد آغاز خواهد کرد و برای توقف روند ناکامی تحریم‌ها اقدام می‌کند.»
سخنگوی دولت بریتانیا گفت: «همه اتهامات معتبر در مورد نقض کنترل صادرات را جدی می‌گیریم و همکاری‌هایی را که امنیت ملی ما را به خطر می‌اندازد، نمی‌پذیریم. ما در حال بررسی گزارش‌های اخیر هستیم.»
یک منبع دولتی نیز تأیید کرد که تحقیقات توسط پنج بخش یعنی وزارت دفاع، وزارت امور خارجه، وزارت تجارت، وزارت علوم، نوآوری و فناوری، و سازمان مالیاتی بریتانیا انجام می‌شود.
اداره مالیاتی بریتانیا موسوم به «اچ‌ام‌آر‌سی»، این قدرت را دارد که تخلفات مرتبط با نقض تحریم‌ها را دنبال کند که با اتهامات کیفری با حداکثر هفت سال زندان و همچنین جریمه‌های مالی سنگین همراه است.
دانشگاه‌های بریتانیایی که نام آنها در گزارش آمده است، اتهام انجام هرگونه تخلفی را تکذیب می کنند. دانشگاه کرانفیلد، کالج امپریال، دانشگاه گلاسکو، دانشگاه ادینبورگ، و کینگز کالج از جمله این مراکز آموزش عالی هستند.
این مطلب با استفاده از گزارش جوئیش کرونیکل تنظیم شده است
