جان ماندی، سفیر پیشین کانادا در ایران است که در سال ٢٠٠٧ از تهران اخراج شد. او هم اکنون بازنشسته و استاد مهمان در مرکز مطالعات سیاست بین الملل دانشگاه اتاوا است. یادداشت زیر برگردان مقاله ای است که او در واکنش نسبت به تعطیلی سفارت کانادا در تهران در روزنامه کانادایی گلوب اند میل منتشر کرده است:
هنگامی که کانادا٬ ماه گذشته سفارت خود در تهران را تعطیل کرد تنها دیپلمات های کانادایی نبودند که تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفتند. ما تعدادی از کارکنان محلی را جا گذاشتیم که موقعیت آن ها نیازمند توجه بیشتر است. این کارمندان که از این تصمیم اتاوا غافلگیر شده‌اند، هم اکنون در معرض این خطر قرار دارند که قربانی رابطه ناکارآمد ایران و کانادا شوند.
سفارت های کانادا در خارج از کشور کارمندان کانادایی و محلی دارند. اتباع کانادایی در مقام دیپلمات از کانادا اعزام و کارمندان محلی برای همکاری استخدام می شوند. گاهی کارمندان محلی شهروند کانادا نیز هستند که این مسئله در مورد برخی از کارمندان پیشین ایرانی ما صدق می کند، اما آن ها از امتیازات کارمندان کانادایی بی بهره هستند.
از کارهای خدماتی٬ اداری و ترابری گرفته تا مشاوره کنسولی٬ خدمات حسابداری و تحقیقات سیاسی از جمله محدوده مسئولیت های این کارمندان محلی است. سفارتهای کانادا نمی توانند بدون کمک کارکنان محلی اداره شوند که در مزایا و خطرات کار کردن برای یک سفارت شریک هستند.
با توجه به این مشارکت تاثیرگذار علت چنین برخورد سنگدلانه‌ای با کارمندان محلی پس از بسته شدن سفارت را مشکل می توان درک کرد. استفان هارپر، نخست وزیر کانادا و جان برد، وزیر امور خارجه دلایل تعطیل کردن سفارت را اعلام کردند، اما ما هنوز علت شتابزدگی آن ها را نمی دانیم.
برخی از کارمندان محلی با من در تماس بودند و آن ها این ماجرا را اینگونه تجربه کردند: آنها آخر هفته به خانه می روند بدون آنکه بدانند این آخرین باری خواهد بود که همکاران کانادایی خود را می بینند. یکی از کارمندان محلی خبر را از تلویزیون فارسی «بی بی سی» می شنود. آنها اینگونه می فهمند که رها شده‌اند. می توان شگفت زدگی آنان را تصور کرد.
پس از اینکه خبر بسته شدن سفارت پخش می شود٬ یکی از کارمندان محلی تماسی را از یک دیپلمات کانادایی از خارج از کشور دریافت می کند که به او گوشزد می کند به سایر کارمندان خبر را برساند که در محل کار حاضر نشوند. کارمندان ما تنها با مبلغ لازم‌الاجرا قطع همکاری و بدون هیچگونه تماسی متوجه بیکار شدن خود شدند.
طی روزهای پس از تصمیم کانادا٬ برخی از کارکنان ایرانی ما تصور کردند که این اقدام پیش زمینه یک حمله نظامی علیه ایران است و خود و خانواده‌هایشان را برای شرایط بدتری آماده کردند. چنین نگرانی هایی بین دیپلمات هایی که هنوز در تهران بودند و آنها هم از تصمیم دولت شوکه بودند به وجود آمده بود.
کارمندان ما حقوقی دارند. اما فارغ از وضعیت استثنایی حذف این افراد و شرایط بحرانی اقتصادی ایران، حقوقی که نصیب این افراد می شود فقط در محدوده و چارچوبی است که در قوانین و مقررات تعیین شده است.
من در طول چند هفته گذشته متوجه شدم که کارمندان منابع انسانی از کانادا با ارائه مبالغ قطع همکاری با کارکنان محلی تماس گرفته اند. اما با توجه به سقوط ارزش پول و از کار افتادگی بانکداری بین المللی در ایران٬ این امر بسیار دشوار خواهد بود.
پس از اینکه آقای برد اعلام کرد که ایتالیا موافقت کرده است تا حامی منافع کانادا در ایران باشد٬ دیپلمات های ایتالیایی در مقام رابط با کارمندان محلی تماس برقرار کردند. اما این نیز به آسانی قابل انجام نبود چراکه درخواست رسمی جهت تعیین ایتالیا برای حفاظت از منافع کانادا در تهران یا به دست دولت ایران نرسیده و یا دولت ایران اقدامات لازم را اعمال نکرده است. در نتیجه کارمندان ما هنوز نتوانسته اند وسایل شخصی و مدارک خود را از دفاتر سابقشان بدست بیاورند.
هنگامی که در نوامبر گذشته بریتانیا سفارت خود را تعطیل کرد٬ کارمندان محلی این سفارت بسته‌هایی را درباره شرایط فوق العاده ایران دریافت کردند. سایر دفاتر دیپلماتیکی که تعطیل شدند چنین رویکردی را پیش گرفتند. با توجه به پیش قدمی کانادا در انتقاد از وضعیت حقوق بشر در ایران و تاکید ما در ارتقای ارزش های کانادایی در سیاست خارجی٬ کانادا باید با کارمندان سابقش در تهران منصفانه تر برخورد کند. همچنین باید به تسریع هرگونه درخواست ویزا از سوی کارکنان محلی متعهد باشد.
زمانی که من در ایران خدمت می کردم٬ در نتیجه پول ویزاهایی که صادر می کردیم سفارت ما درآمد رو به رشدی داشت. این وجوه تا بعد از رفتن من همچنان رشد می کرد و احتمالا هم اکنون در ایران رها شده و با سقوط اقتصاد ایران به سرعت کم بها می شود. من نمی دانم چه پیشنهاداتی به کارمندانمان شده است، ولی ممکن است ایده خوبی باشد که از این پول برای پرداخت به کارمندان محلی ما استفاده شودتا این که از پولی استفاده شود که ارزش آن روز به روز سقوط می کند.
ایران تنها کشور بحران زده‌ای نیست که کانادا در آن سفارت دارد. بی شک کارکنان محلی در سایر سفارتهای کانادا رفتار ما در ایران را دیده‌اند و ممکن است با خود فکر کنند که نوبت آنها کی سر می رسد. رفتار مهربانانه تر و سخاوتمندانه تر با کارمندان محلی سابقمان نه تنها صحیح، بلکه عاقلانه است.
هنگامی که کانادا٬ ماه گذشته سفارت خود در تهران را تعطیل کرد تنها دیپلمات های کانادایی نبودند که تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفتند. ما تعدادی از کارکنان محلی را جا گذاشتیم که موقعیت آن ها نیازمند توجه بیشتر است. این کارمندان که از این تصمیم اتاوا غافلگیر شده‌اند، هم اکنون در معرض این خطر قرار دارند که قربانی رابطه ناکارآمد ایران و کانادا شوند.
سفارت های کانادا در خارج از کشور کارمندان کانادایی و محلی دارند. اتباع کانادایی در مقام دیپلمات از کانادا اعزام و کارمندان محلی برای همکاری استخدام می شوند. گاهی کارمندان محلی شهروند کانادا نیز هستند که این مسئله در مورد برخی از کارمندان پیشین ایرانی ما صدق می کند، اما آن ها از امتیازات کارمندان کانادایی بی بهره هستند.
از کارهای خدماتی٬ اداری و ترابری گرفته تا مشاوره کنسولی٬ خدمات حسابداری و تحقیقات سیاسی از جمله محدوده مسئولیت های این کارمندان محلی است. سفارتهای کانادا نمی توانند بدون کمک کارکنان محلی اداره شوند که در مزایا و خطرات کار کردن برای یک سفارت شریک هستند.
با توجه به این مشارکت تاثیرگذار علت چنین برخورد سنگدلانه‌ای با کارمندان محلی پس از بسته شدن سفارت را مشکل می توان درک کرد. استفان هارپر، نخست وزیر کانادا و جان برد، وزیر امور خارجه دلایل تعطیل کردن سفارت را اعلام کردند، اما ما هنوز علت شتابزدگی آن ها را نمی دانیم.
برخی از کارمندان محلی با من در تماس بودند و آن ها این ماجرا را اینگونه تجربه کردند: آنها آخر هفته به خانه می روند بدون آنکه بدانند این آخرین باری خواهد بود که همکاران کانادایی خود را می بینند. یکی از کارمندان محلی خبر را از تلویزیون فارسی «بی بی سی» می شنود. آنها اینگونه می فهمند که رها شده‌اند. می توان شگفت زدگی آنان را تصور کرد.
پس از اینکه خبر بسته شدن سفارت پخش می شود٬ یکی از کارمندان محلی تماسی را از یک دیپلمات کانادایی از خارج از کشور دریافت می کند که به او گوشزد می کند به سایر کارمندان خبر را برساند که در محل کار حاضر نشوند. کارمندان ما تنها با مبلغ لازم‌الاجرا قطع همکاری و بدون هیچگونه تماسی متوجه بیکار شدن خود شدند.
طی روزهای پس از تصمیم کانادا٬ برخی از کارکنان ایرانی ما تصور کردند که این اقدام پیش زمینه یک حمله نظامی علیه ایران است و خود و خانواده‌هایشان را برای شرایط بدتری آماده کردند. چنین نگرانی هایی بین دیپلمات هایی که هنوز در تهران بودند و آنها هم از تصمیم دولت شوکه بودند به وجود آمده بود.
کارمندان ما حقوقی دارند. اما فارغ از وضعیت استثنایی حذف این افراد و شرایط بحرانی اقتصادی ایران، حقوقی که نصیب این افراد می شود فقط در محدوده و چارچوبی است که در قوانین و مقررات تعیین شده است.
من در طول چند هفته گذشته متوجه شدم که کارمندان منابع انسانی از کانادا با ارائه مبالغ قطع همکاری با کارکنان محلی تماس گرفته اند. اما با توجه به سقوط ارزش پول و از کار افتادگی بانکداری بین المللی در ایران٬ این امر بسیار دشوار خواهد بود.
پس از اینکه آقای برد اعلام کرد که ایتالیا موافقت کرده است تا حامی منافع کانادا در ایران باشد٬ دیپلمات های ایتالیایی در مقام رابط با کارمندان محلی تماس برقرار کردند. اما این نیز به آسانی قابل انجام نبود چراکه درخواست رسمی جهت تعیین ایتالیا برای حفاظت از منافع کانادا در تهران یا به دست دولت ایران نرسیده و یا دولت ایران اقدامات لازم را اعمال نکرده است. در نتیجه کارمندان ما هنوز نتوانسته اند وسایل شخصی و مدارک خود را از دفاتر سابقشان بدست بیاورند.
هنگامی که در نوامبر گذشته بریتانیا سفارت خود را تعطیل کرد٬ کارمندان محلی این سفارت بسته‌هایی را درباره شرایط فوق العاده ایران دریافت کردند. سایر دفاتر دیپلماتیکی که تعطیل شدند چنین رویکردی را پیش گرفتند. با توجه به پیش قدمی کانادا در انتقاد از وضعیت حقوق بشر در ایران و تاکید ما در ارتقای ارزش های کانادایی در سیاست خارجی٬ کانادا باید با کارمندان سابقش در تهران منصفانه تر برخورد کند. همچنین باید به تسریع هرگونه درخواست ویزا از سوی کارکنان محلی متعهد باشد.
زمانی که من در ایران خدمت می کردم٬ در نتیجه پول ویزاهایی که صادر می کردیم سفارت ما درآمد رو به رشدی داشت. این وجوه تا بعد از رفتن من همچنان رشد می کرد و احتمالا هم اکنون در ایران رها شده و با سقوط اقتصاد ایران به سرعت کم بها می شود. من نمی دانم چه پیشنهاداتی به کارمندانمان شده است، ولی ممکن است ایده خوبی باشد که از این پول برای پرداخت به کارمندان محلی ما استفاده شودتا این که از پولی استفاده شود که ارزش آن روز به روز سقوط می کند.
ایران تنها کشور بحران زده‌ای نیست که کانادا در آن سفارت دارد. بی شک کارکنان محلی در سایر سفارتهای کانادا رفتار ما در ایران را دیده‌اند و ممکن است با خود فکر کنند که نوبت آنها کی سر می رسد. رفتار مهربانانه تر و سخاوتمندانه تر با کارمندان محلی سابقمان نه تنها صحیح، بلکه عاقلانه است.
