با وجود آنچه تنها دو ماه از آغاز سال گذشته است، بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، تاکنون «بیش از ۱۲ هزار خوزستانی» بر اثر وقوع پدیده «گرد و غبار» راهی «مراکز درمانی» در شهرها و بخش‌های مختلف این استان شده‌اند.
حبیب حی‌بر، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز شنبه هفتم خردادماه در جمع خبرنگاران گفته است که از ابتدای امسال تاکنون، «۱۲ هزار و ۱۹۶ بیمار» دارای «علایم تنفسی» در پی وقوع پدیده گرد و غبار به مراکز درمانی خوزستان مراجعه کرده و« تحت درمان» قرار گرفته‌اند.
مسعود منصور، رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ایران یکم خردادماه اعلام داشته بود «چالش ریزگردها» که این روزها مناطق جنوبی، غربی، شرقی و مرکزی کشور را بارها درگیر خود کرده، به «شهرهای شمالی» هم رسیده است.
از سوی دیگر، رئیس گروه منابع آب، پایش و آینده پژوهشی تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست نیز امروز با اعلام اینکه «۴۳ درصد» از تالاب‌های کشور پتانسیل تبدیل شدن به «منشأ گرد و غبار» را دارند، گفته است: اگر شرایط تالاب مطلوب نباشد و «نیاز آبی» آن تأمین نشود، می‌تواند به «کانون جدید گرد و غبار» در کشور تبدیل شود.
صدیقه مدرس طباطبایی یکی از آثار تشدیدی «تخریب تالاب‌ها» را تبدیل شدن بخش‌های وسیعی از بستر آنها به «منشاء» برداشت گرد و غبار و «شدت بخشیدن به غلظت ریزگردها» در اطراف تالاب اعلام داشته و افزوده است: در برخی موارد، اثرات این کانون‌های تولید ریزگردها از «مرزهای کشورها نیز عبور کرده» و بخش‌های وسیعی از کره زمین را در بر می‌گیرد.
بحران‌های زیست محیطی دهه‌های اخیر در ایران رشد فزاینده‌ای یافته، تا آنجا که احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ایران سی و یک فروردین‌ماه با مقایسه «آمار بارندگی ۵۰ سال اخیر کشور»، به روزنامه «همشهری» چاپ تهران گفته بود «ایران گرم‌تر شده» و از «آغاز مهاجرت» ساکنان جنوب و جنوب‌شرق و کویر مرکزی ایران به‌دلیل «تغییر اقلیم» خبر داده بود.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز درباره تاثیر مستقیم و اولیه پدیده ریزگردها طی ماه‌های نخست سال ۱۴۰۱ هم گفته است: «آمار مراجعه» بیماران ناشی از گرد و غبار به مراکز درمانی خوزستان «بسیار بالا» بوده و همین امر «فشار زیادی به بیمارستان‌های استان وارد کرده» است.
حبیب حی‌بر همچنین در بخش دیگری از این گزارش آماری، متذکر شده است که ۱۱ هزار و ۴۵۹ خوزستانی به صورت سرپایی درمان و ۷۳۷ نفر نیز در بخش‌های عادی و یا ویژه بیمارستان‌های استان بستری شده‌اند.
بارها شهرهای متعددی در نواحی مختلف ایران در سال‌های اخیر درگیر «گرد و غبار شدید هوا» شده و هر بار مسئولان جمهوری اسلامی قول «پیگیری و مرتفع کردن وضعیت» را داده‌اند اما با گذشت سال‌ها، فقط بر میزان این آلاینده‌های دارای ضرر فراوان برای سلامتی، افزوده شده است.
در پی تشدید پدیده گرد و غبار در منطقه طی هفته گذشته، سرانجام پنجم خردادماه اعلام شد که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی طی نامه‌ای به «وزرای خارجه کشورهای دارای منشاء ریزگرد» و یا مبتلا به این بحران، خواستار انعقاد یک «کنوانسیون منطقه‌ای» با مشارکت سازمان ملل متحد و ایجاد یک «صندوق دریافت کمک‌های بین المللی و منطقه‌ای» ذیل آن شده است.
علی سلاجقه، رئیس سازمان دولتی حفاظت محیط زیست ایران بیست و هشتم فروردین‌ماه و در میانه موج اول گرد و غبار شدید و موج پوم فراگیری آن، در جلسه «ستاد ملی سیاست گذاری و هماهنگی مدیریت پدیده گرد و غبار» با اعلام اینکه «ریزگردها یکی از ۱۱ مخاطره اصلی کشور است»، مدعی شده بود: «دشمن در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد نارضایتی عمومی از بروز ریزگردها است.»
تلاش برای اشاره به خارج از مرزهای ایران درحالی صورت می‌گیرد که به گفته کارشناسان ورشکستگی آب در ایران که در اثر سوء مدیریت مقامات جمهوری اسلامی از دهه‌های گذشته آغاز شده است همچنان ادامه دارد. این پدیده در چند سال اخیر با تغییرات اقلیمی و خشکسالی گسترده نیز همراه شده است.
