وزارت خارجه ترکیه در بیانیه‌ای با انتقاد از انتشار اخبار و گفته‌های مقامات جمهوری اسلامی درباره منشا ترکیه‌ای گرد و خاک شهرهای ایران اعلام کرد، ادعاهای ایران مبنی بر عاملیت سدسازیهای ترکیه در ایجاد طوفان‌های شن و گرد و غبار در منطقه علمی نیست بلکه این پدیده طبیعی منشاء آفریقایی دارد و تخریب زمین، جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی و خشکسالی در ایران باعث افزایش این طوفان‌ها شده است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، چند روز قبل سدسازیهای ترکیه را عامل بروز پدیده گرد و غبار در ایران دانسته و گفته بود: «اقدامات ترکیه در توسعه سدسازی و جلوگیری از ورود آبهای مرزی به ایران، باعث بروز مشکلات زیست محیطی در منطقه شده است.»
مقامات جمهوری اسلامی، همزمان با گسترش بحران‌های زیست محیطی در ایران به ویژه «کم آبی»، عامل اصلی این مشکلات و تبعات آن را «کشورهای همسایه» به ویژه افغانستان، ترکیه و عراق معرفی کرده‌اند، این در حالی است که همسایگان ایران نیز نسبت به «رفتارهای آبی جمهوری اسلامی» اعتراضاتی دارند و حتی برخی از آنها مانند عراق از «طرح شکایت در محاکم بین‌المللی بر ضد فعالیتهای آبی ایران» خبر داده‌اند.
اما رییس سازمان زمین شناسی ایران می‌گوید:«گرد و غبار شهرهای ایران ۳۰ درصد منشأ خارجی دارد و ۷۰ درصد منشأ داخلی.»
علیرضا شهیدی به خبرگزاری ایرنا گفت:« ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده که این دوره از حدود ۲۰ سال پیش شروع شده و اکنون آثار آن در کشور بروز کرده‌است.»
نیک آهنگ کوثر، زمین شناس و روزنامه‌نگار حوزه آب اما معتقد است، خشک شدن تالاب هور‌العظیم یکی از دلایل خیزش گرد و غبار در استان خوزستان و مناطق غربی ایران است. او می‌گوید: «کاهش رطوبت سطح خاک و کم آبی در کشورهای همسایه ایران به دلیل سیاستهای کشور ترکیه و سدسازی روی سرشاخه‌های رودخانه های دجله و فرات، باعث نابودی کشاورزی و کوچ کشاورزان در عراق و سوریه شده که همین عامل در چند دهه گذشته باعث بروز پدیده گرد و غبار و ایجاد مشکلات بسیار برای مردم ایران شده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان چندی پیش اعلام کرده بود مردم این استان در یکسال گذشته فقط ۸ روز هوای پاک تنفس کرده‌اند.
