در حالی که گفتگوهای آمریکا و متحدانش با جمهوری اسلامی برای احیای برجام در واپسین لحظات دستیابی به توافق، ناگهان در آستانه بهار پاییزی شد، در نخستین روزهای تابستان طرفهای گفتگو قصد دارند با پادرمیانیها، گرمای دوبارهای به برجام نیمه جان ببخشند.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یکی از این واسطههاست که به تهران سفر کرده. او در نشستی با حضور رسانهها، اختلافهای باقیمانده برای دستیابی به توافق نهایی در وین را سیاسی توصیف کرد و گفت: «تهران و واشنگتن برای از سرگیری اجرای برجام حسن
نیت دارند «اما هنوز نمیدانم که آیا هر دو طرف قادرند بر مشکلات سیاسی خود غلبه کنند یا خیر. او افزود در بعد اقتصادی و هستهای من فکر میکنم توافق وجود دارد. اما مانع اصلی ملاحظات سیاسی دو طرف است و من نمیتوانم پیشبینی کنم که چه زمانی و چگونه بر آنها غلبه خواهند کرد.»
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم در گفتگو با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا را به بدعهدی در برجام و خروج از این توافق متهم کرد و گفت: «ما ضمن آن که به
همه تعهداتمان در برجام عمل کردیم هیچ گاه از میز مذاکره خارج نشدیم و اکنون نیز به دنبال توافقی قوی، پایدار و قابل اتکاء هستیم.»
شمخانی رفع تحریمها و نفع اقتصادی همه جانبه و پایدار را هدف ایران از ورود به مذاکرات وین عنوان کرد و افزود: «توافقی که دو اصل ذکر شده را با ارائه تضمین قابل اتکاء از سوی آمریکا و اروپا تامین ننماید هیچ مطلوبیتی برای ایران ندارد.»
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی نیز با بیان اینکه گفت وگوهای مفصل و عمیق و دقیقی را در خصوص مطالبات ایران با نماینده عالی سیاست خارجی و امور امنیتی اتحادیه اروپا داشتیم، اظهار داشت: آمادگی داریم در روزهای آینده، مذاکرات رفع تحریمها در وین را از سر بگیریم.
امیر عبداللهیان که ۲۰ اسفند ۱۴۰۰ خواستار تنفس در گفتوگوها شده بود گفت: قرار نبود تنفس سه ماه شود. این وقفه باید شکسته و کارها تسریع شود.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم هم در گفتگوی تلویزیونی در شامگاه چهارم تیر گفت : «ما میز مذاکرات را رها نخواهیمکرد و رفع تحریم ها را دنبال خواهیمکرد.»
او با انتقاد از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر ضد جمهوری اسلامی افزود:» تحریمهای ایران ظالمانه است و طرفهای مقابل باید به توافقات قبلی برگردند اما ما هم برای خنثی کردن تحریمها برنامه داریم.»
همزمان با این تحولات در ایران یک مقام وزارت خارجه آمریکا هم با قدردانی از تلاش های جوزپ بورل نماینده عالی اتحادیه اروپا در خصوص مذاکرات وین اعلام کرد: واشنگتن، منتظر مشورت با او در مورد گفتگوهایش در تهران است.
این مقام آمریکایی که نامش بیان نشده است، افزود: امکان از سرگیری گفتگوهای غیرمستقیم با ایران وجود دارد و ما آمادهایم تا به سرعت توافقی که برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام در وین بهدست آوردیم را نهایی کرده و اجرا کنیم.
رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران نیز روز جمعه در حساب کاربری خود در توئیتر ضمن قدردانی از انریکه مورا و جوسپ بورل به خاطر ادامه همکاری نزدیک با آمریکا گفته بود: «ما همچنان در مشورت با همکاران اروپایی، متعهد به مسیر دیپلماسی معنادار میمانیم.»
مذاکرات احیای برجام در وین بعد از یک سال و نیم و در حالی که خبرها از پایان مذاکرات و نهایی شدن تفاهم حکایت داشت به ناگاه متوقف شد. جمهوری اسلامی طرف آمریکایی را به زیادهخواهی در مذاکرات متهم کرد، اما ایالات متحده اعلام کرد طرفی ایرانی خواستههای فرابرجامی دارد که حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی مهمترین آنهاست.
این فعل و انفعالات در نهایت به صدور رای بر ضد جمهوری اسلامی در شورای حکام منجر شد و ایران هم در مقابل، دوربینهای نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در برخی سایتهای اتمی را جمع آوری کرد و از توسعه فعالیتهای غنی سازی اورانیوم خبر داد.