گاهشمار ۱۱ سپتامبر

۵:۴۵ بامداد

هواپيماربايان از بازرسی بدنی فرودگاه می گذرند.

۶:۰۰ بامداد

يازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ در نيويورک روز انتخابات محلی است. ماموران حوزه های اخذ رای انتخاباتی بر سر کارشان حاضر می شوند.

۷:۵۹ بامداد

هواپيمای پرواز شماره ۱۱ شرکت هواپيمايی آمريکن با ۱۴ دقيقه تاخير از فرودگاه نيويورک به سوی لس آنجلس پرواز می کند. اين هواپيما با بيش از ۳۴۰۰۰ کيلوگرم سوخت، ۷۶ مسافر، ۱۱ خدمه و پنج هواپيماربا از نظر استاندارد هواپيمايی «سنگين» تلقی می شود.

۸:۰۰ بامداد

يک کنفرانس فن آوری در محل برج های دوقلو گشايش می يابد. فعاليت های ديگری نيز برای اين روز در نظر گرفته شده است نظير يک سمينار بازرگانی، يک کنسرت رقص در محوطه باز بيرونی ساختمان و يک نشست اطلاع رسانی در مورد سپاه صلح، که پس از محرز شدن حملات تروريستی همگی ملغی می شوند.

۱۴: ۸ بامداد

تروريستهای پرواز شماره ۱۱ آغاز به ربايش هواپيما می کنند و پرواز را که به سمت غرب می رفت از مسير خارج نموده و بطرف منتهن منحرف می کنند. همزمان، هواپيمای پرواز شماره ۱۷۵ شرکت هواپيمايی يونايتد از فرودگاه لوگان با ۱۴ دقيقه تاخير به سوی مقصد پرواز می کند.

۸:۱۹ بامداد

بتی آنگ و مادلين سوينی، مهمانداران با سابقه پرواز شماره ۱۱ ، با برج کنترل تماس می گيرند و ماموران برج را نسبت به هواپيماربايی آگاه می سازند. جمله ای که بتی آنگ می گويد اين است: «نمی دانم ولی به نظر می رسد که هواپيمای ما را دارند به سرقت می برند.» آنگ و سوينی تقريبا در تمام طول پرواز تماس خود را با مامورين در زمين حفظ می کنند و مقامات را از جزئيات کليدی هواپيماربايی و حمله تروريستی آگاه می سازند. بر اساس اطلاعات اين دو مهماندار شرکت آمريکن سازمان اف بی آی را در جريان می گذارد.

۸:۲۰ بامداد

هواپيمای پرواز شماره ۷۷ شرکت هواپيمايی آمريکن از فرودگاه بين المللی دالس واقع در حومه واشنگتن به سمت لس آنجلس پرواز می کند.

۸:۲۴ بامداد

محمد عطا از هواپيماربايان پرواز شماره ۱۱، ظاهرا با نيت تماسگيری با خلبانان هواپيما، اشتباها با برج کنترل تماس می گيرد و می گويد، «ما چند تا هواپيما در اختيار داريم. فقط ساکت باشيد و سالم خواهيد بود.»

۸:۳۷ بامداد

پس از شنيدن صدای محمد عطا، يکی از ماموران برج کنترل بنام پيتر زالوسکی، مقامات پدافند هوايی شمال شرقی آمريکا را مطلع می کند. در واکنش به هشدار زالوسکی، پدافند هوايی شمال شرقی آمريکا جت های گارد هوايی ملی واقع در کيپ کاد را باخبر می سازد. دستور خلبانان اين است: پرواز شماره ۱۱ را پيدا کنيد و مورد تعقيب قرار دهيد.

۸:۴۲ بامداد

هواپيمای پرواز شماره ۹۳ شرکت هواپيمايی يونايتد، که قرار بود نئوپورت را در ساعت ۸ بامداد يعنی تقريبا همزمان با هواپيماهای ديگری که ربوده شدند ترک کند، بالاخره پس از مدتی طولانی وقفه در گرفتن اجازه از فرودگاه بين المللی نئوپورت پرواز می کند.

۸:۴۶ بامداد

تروريستها هواپيمای پرواز شماره ۱۱ را به برج شمالی برج های دوقلو بين طبقات ۹۳ و ۹۹ کوبيده و تمامی سرنشينان را بعلاوه صدها تن ديگر در داخل ساختمان می کشند.

گروه های امداد اورژانس به حرکت در می آيند. اداره آتش نشانی نيويورک و اداره پليس نيويورک دقايقی پس از خوردن پرواز شماره ۱۱ به ساختمان شمالی برج های دوقلو به محل اعزام می شوند.

در همين حال، اداره پليس بندر تخليه ساختمان شمالی را آغاز می کنند.

يکی از شاهدان خيابانی به رسانه ها گفت، «کاميون های آتش نشانی در سرتاسر خيابان هفتم جيغ می زنند.»

۸:۵۰ بامداد

رئيس جمهوری، جرج بوش، که در حال بازديد از يک مدرسه ابتدايی در ساراستو (فلوريدا) است، از واقعه مطلع می شود. مدير دفتر کاخ سفيد، اندرو کارد، به رئيس جمهوری اطلاع می دهد که هواپيمايی به مرکز تجارت جهانی اصابت کرده است.

۸:۵۵ بامداد

به کارمندان برج جنوبی برج دوقلو گفته می شود که در ساختمان بمانند. از سيستم اخبار داخلی اطلاعيه ای قرائت می شود به اين مضمون «خانمها و آقايان، لطفا توجه کنيد، برج شماره دو امن است. نيازی به تخليه برج شماره دو نيست. اگر شما در حال تخليه هستيد، با استفاده از درب های ورود مجدد و آسانسورها می توانيد به محل کار خود بازگرديد. تکرار می شود، برج شماره دو امن است.»

۸:۵۹ بامداد

هواپيمای پرواز شماره ۱۷۵ به سازمان تجارت جهانی نزديک می شود. يکی از خدمه و چند تن از مسافران موفق به ايجاد تماس با خانواده و آشنايان و همچنين با مقامات بر روی زمين می شوند. مسافری بنام برايان سوينی پای تلفن به همسرش می گويد، «سلام، جولی، منم برايان. گوش کن، هواپيمايی که من توش هستم ربوده شده.»

۹:۰۲ بامداد

دستور تخليه برج جنوبی صادر می شود. سه دقيقه پس از آغاز تخليه ساختمان جنوبی، مقامات بندری دستور تخليه را از طريق سيستم بلندگو منتشر می کنند. تقريبا بين ده هزار تا چهارده هزار نفر در حال تخليه هستند. مضمون اطلاعيه به اين قرار است: «لطفا توجه کنيد. حادثه در ساختمان شماره يک اتفاق افتاد. اگر شرايط درطبقه شما ايجاب می کند می توانيد بطور منظم و با آرامش آغاز به تخليه کنيد.»

۹:۰۳ بامداد

هواپيمای پرواز شماره ۱۷۵ شرکت هواپيمايی يونايتد، با شتاب افتی معادل ۱۵۰۰ متر در دقيقه، به طبقات ۷۷ تا ۸۵ برج جنوبی سازمان تجارت جهانی اصابت می کند. کليه سرنشينان، خدمه و صدها تن ديگر در داخل ساختمان کشته می شوند. يکی از نجات يافتگان طبقه ۹۹ بعدا گفت، «ما صدای مهيبی را شنيديم.» راديوی محلی گزارش داد: «همين الآن داره منفجر می شه.»

۹:۰۵ بامداد

رئيس جمهوری، جرج بوش، در حال بازديد از کلاس رتبه دوم در مدرسه ساراسوتای فلوريدا است که اندرو کارد به وی خبر اصابت هواپيمای دوم به سازمان تجارت جهانی را می دهد.

۹:۱۰ بامداد

واکنش اداره پليس و آتش نشانی افزايش می يابد. پليس نيويورک تعداد ماموران اعزامی به محل را به ۲۰۰۰ نفر می رساند. اداره آتش نشانی ۲۳۵ مامور، بيست کاميون و هشت گروه نردبانی اعزام کرده است. گروه های امدادی ديگر و ماموران مرخص شده و يا در حال استراحت سرخود برای کمک در محل ساختمانها حاضر می شوند.

۹:۱۲ بامداد

مهماندار هواپيمای پرواز شماره ۷۷ ، رنه می، به مادرش تلفن می کند و می گويد هواپيما ربوده شده است. وی می گويد هواپيما ربايان مسافران را مجبور کرده اند تا در عقب هواپيما تجمع کنند. رنه از مادرش می خواهد تا با مقامات خطوط هوايی آمريکن تماس حاصل کند. در همين حال، مسافری به نام باربارا اولسون با همسرش تماس می گيرد و هواپيماربايی را گزار ش می کند. همسر باربارا به وی خبر حملات به سازمان تجارت جهانی را می دهد.

۹:۱۵ بامداد

تخليه ساختمانها ادامه دارد. نخستين گروه امدادی وارد کارزار می شود. يکی از شاهدان بر روی زمين می گويد، «باور نمی کردم که ماموران آتش نشانی دارند می روند بالا.» گزارش می شود که هواپيمای پرواز شماره ۱۱ هر سه رديف پله های ساختمان شمالی را خراب کرده و استفاده از آنها را برای آنها که در طبقات بالايی هنوز زنده مانده اند غير ممکن ساخته است. يکی از کارمندان طبقه ۷۷ که با ماموران بر روی زمين در تماس است، فرياد می زند، «آيا بايد از اين بالا خودم را پرتاب کنم؟»

در طبقه ۹۹ ساختمان جنوبی، يکی از کارمندان گزارش می دهد که سوخت هواپيما همه جا پراکنده شده و همه فکر می کنند که اين آب است. يک رديف از پله ها در ساختمان جنوبی هنوز قابل استفاده مانده، اگرچه که پر از دود و مواد ريزش کرده است. هجده نفر از طبقات بالای محل اصابت هواپيما موفق می شوند از اين طريق جان خود را به سلامت در ببرند.

پس از هشدار ماموران اطلاعاتی مبنی بر اين که احتمالا هواپيماهای ديگری به سازمان تجارت جهانی اصابت خواهند کرد، دفتر نيويورک مديريت اورژانس مقر خود را در طبقه هفتم تخليه می کند.

۹:۳۶ بامداد

ماموران امنيتی معاون رئيس جمهوری، ديک چينی، و افرادش را از دفتر وی در کاخ سفيد تخليه کرده و به مرکز عمليات اورژانس رياست جمهوری می برند. اين مرکز در دوران جنگ سرد در زير کاخ سفيد ساخته شده بود.

۹:۳۷ بامداد

ربايندگان هواپيمای پرواز شماره ۷۷ شرکت هواپيمايی آمريکن را، که از فرودگاه بين المللی دالس واقع در حومه واشنگتن برخاسته بود، به ضلع غربی پنتاگون، ساختمان وزارت دفاع آمريکا، می کوبند. ۵۹ سرنشين هواپيما و ۱۲۵ کارمند غير نظامی وزارت دفاع کشته می شوند. ۱۰۶ تن ديگر در حريق حاصل از انفجار هواپيما زخمی می شوند. يک حسابدار بعدا گفت، «من اول فکر کردم ماشين فکس ترکيده است. بعد فهميدم تقصير من نيست. بوی سوخت هواپيما به مشامم خورد.» مدير امنيت بخش غير نظامی پنتاگون گفت، «لطف کنيد و بقيه روز را از زير ميز کار کنيد.»

۹:۴۲ بامداد

فرماندهی هوايی فدرال آمريکا پرواز کليه هواپيماها در آسمان سراسر ايالات متحده و آنها که به مقصد ايالات متحده در پرواز هستند را غدغن می کند.

۹:۴۵ بامداد

تخليه کاخ سفيد و ساختمان کنگره آغاز می شود. در واکنش به شايعه حملات بيشتر، مقامات تخليه ساختمان ها، ادارات دولتی، اماکن ملی و فضاهای عمومی حساس را آغاز می کنند.

۹:۵۷ بامداد

سيزده تن از چهل مسافر و خدمه پرواز شماره ۹۳ با افراد خانواده و آشنايان خود تماس گرفته و مقامات دولتی را از ربوده شدن هوايپما مطلع می سازند. دستکم شش تن از سرنشينان از واقعه حملات به برج های دوقلو در نيويورک و ساختمان پنتاگون باخبر می شوند. مارک بينگهام يکی از آنهاست که با مادرش صحبت کرده است. در واکنشی بی سابقه، مسافران پرواز شماره ۹۳ بطور جمعی تصميم به ضدحمله عليه هواپيماربايان می گيرند.

۹:۵۹ بامداد

پس از حدود ۵۶ دقيقه سوختن در آتش، بالاخره ساختمان جنوبی برج های دوقلوی سازمان تجارت جهانی ظرف ده ثانيه فرومی ريزد. ۶۰۰ کارمند و امدادگر در ساختمان و اطراف آن جان خود را از دست می دهند. يک عکاس حاضر در محل می گويد، «من صداهايی را شنيدم. صدايی شبيه ترک برداشتن، بسيار بلند بود، و ساختمان فروريخت.» يکی از ساکنان منهتن جنوبی در نزديکی برج های دوقلو گفت، «ابری از دود و ذرات معلق به درون آپارتمان ما هجوم آورد.»

۱۰:۰۳ بامداد

در واکنش به ضدحمله سرنشينان هواپيمای پرواز شماره ۹۳ و برای جلوگيری از از دست دادن کنترل هواپيکا، ربايندگان تعمدا هواپيما را در دشتی در بخش سامرست ايالت پنسيلوانيا به سقوط می کشانند. کليه سرنشينان هواپيما جان خود را از دست می دهند. محل سقوط ۲۰ دقيقه با واشنگتن فاصله دارد.

۱۰:۱۵ بامداد

قسمت مصدوم دفاتر واقع در خارجی ترين بخش پنتاگون، موسوم به حلقه E ، فرومی ريزد. به هيچيک از امدادگران آسيبی وارد نمی شود.

۱۰:۲۸ بامداد

برج شمالی، پس از ۱۰۲ دقيقه سوختن در شعله های آتش، فرومی ريزد. تقريبا ۱۴۰۰ نفر در ساختمان و اطراف آن جان خود را از دست می دهند. يکی از امدادگران بنام سرکار ديويد برينک گفت، «انگار سقوط اين يکی تا ابد طول کشيد.»

۱۱:۰۲ بامداد

شهردار نيويورک، رودولف جوليانی، دستور تخليه يک ميليون نفر شهروند، توريست و کارگر واقع در منهتن جنوبی را صادر می کند.

۱۲:۱۶ بعد از ظهر

آسمان ايالات متحده از هواپيما خالی می شود. آخرين هواپيمای مسافربری در حال پرواز در آسمان ايالات متحده بر زمين می نشيند. کنترل کنندگان ترافيک هوايی در مجموع تعداد ۳۳۰۰ هواپيمای مسافربری و ۱۲۰۰ هواپيمای خصوصی را به فرودگاه های آمريکا و کانادا هدايت می کنند. مقامات محلی و شهروندان بلافاصله سرگرم طرح ريزی برای اسکان موقت و تهيه آذوقه و مايحتاج اوليه برای مسافران سرگردان می شوند.

۱۲:۳۰ بعد از ظهر

بخشی از پلکان رديف ب در ساختمان شمالی که تصور می شد خراب شده است بطور معجزه آسايی هنوز پابرجاست. سيزده امداد گر و يک نجات يافته هنوز مشغول پيدا کردن راه خود به پائين هستند. در فاصله دو ساعت پس از فروريزش برج های دوقلو امدادگران از درون تل آجر و سيمان مخروبه بيرون می آيند و قربانيانی که توانسته بودند خود را به طبقه همکف برسانند را به نقطه ای امن هدايت می کنند. يکی از امدادگران می گويد، «باورم نمی شد. ۱۱۰ طبقه ساختمون روی سرمون خراب شده بود و من حالا داشتم به خورشيد نگاه می کردم.»

۱:۰۰ بعد از ظهر

در سرتاسر بعداز ظهر داوطلبان کمک، امدادگران و کارگران حرفه ای ساختمان سازی خود را به محل برج های دوقلو رسانيده و برای يافتن بازماندگان حادثه تلاش می کنند.

۵:۲۰ بعد از ظهر

از آنجا که لوله های آب منهتن جنوبی به شدت آسيب ديده اند، و مقامات امدادگر نمی توانند برای فرونشاندن شعله های آتش از آب استفاده کنند، ساختمان شماره ۷ سازمان تجارت جهانی، که ۴۷ طبقه دارد، پس از ساعتها سوختن در آتش، فرومی ريزد. کسی در اين خرابی کشته نمی شود زيرا همه کارمندان در ساعات پيش از ظهر آن را تخليه کرده بودند.

۸:۰۰ بعد از ظهر

امدادگران متوجه مدفون شدن دو افسر پليس بنام های سرکار ويليام خيمنو و سرکار جان مک لافلين، در زير آوار می شوند. سه ساعت طول می کشد تا بر اثر حفاری بالاخره سرکار خيمنو از زير آوار زنده بيرون کشيده می شود. نجات سرکار مک لافلين هشت ساعت ديگر بطول می انجامد. همچنين امدادگران هجدهمين بازمانده از حادثه روز را از زير آوار نجات می دهند. ژنل مک ميلان آخرين بازمانده ای است که بطور زنده از زير آوار نجات داده می شود.

۸:۳۰ بعد از ظهر

رئيس جمهوری جرج بوش ملت آمريکا را مورد خطاب قرار می دهد. وی در پيام خود می گويد، «آمريکا و دوستان و متحدانش به تمام کسانی که در جهان خواهان صلح و امنيت هستند می پيوندند، و ما تا پيروزی در جنگ عليه تروريسم با يکديگر قيام می کنيم.»