انجمن حقوق بشر کردستان- ژنو، گزارش تازه خود را درباره نقض حقوق بشر در کردستان ایران منتشر شد.
این گزارش ۱۷ صفحه‌ای به زبان انگلیسی، در بخش‌های مختلفی تنظیم شده است و رویدا‌های اول ژانویه تا ۲۲ مه سال ۲۰۲۳ را در برمی‌گیرد.
این گزارش شامل داده‌ها و تحلیل‌های به روزی درباره وضعیت حقوق بشر در کردستان است که برای توجه گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، سازمان‌های حقوق بشری، رسانه‌ها، دولت‌ها، و افکار عمومی درمورد وضعیت حقوق بشر در ایران تهیه شده است.
این گزارش همچنین به سرکوب اعتراضات اخیر در استانهای عمدتاً کردنشین ایران نیز می‌پردازد که به دنبال کشته‌شدن مهسا امینی آغاز شد. مرگ این دختر جوان که در بازداشت پلیس اخلاق ایران بود منجر به شکل‌گیری اعتراضات سراسری در کشور شد.
در این گزارش گفته می‌شود که دولت ابراهیم رئیسی، مانند دولت‌های پیشین جمهوری اسلامی، رویکرد امنیتی خود را در قبال کردستان ایران و سایر گروههای قومی و مذهبی ادامه می‌دهد.
همچنین آزار، زندان، شکنجه، اعدام، و کشتارهای کور و بی‌رویه کولبران به‌طرز نگران‌کننده‌ای بالا است.
این گزارش در این دوره زمانی بصورت مشخص به سرکوب‌‌های اخیر، اعدام‌ها، زندانیان سیاسی، کشتار بی‌رویه کولبران، و حوادثی که به دلیل وجود مین‌های زمینی برای غیرنظامیان کرد اتفاق افتاده است، می‌پردازد.
انجمن حقوق بشر کردستان-ژنو، هر سال جزئیات داده‌های جمع‌آوری شده را در بخش‌های مختلف به زبان فارسی به پیوست گزارش سالانه نقض حقوق بشر در کردستان ارائه می‌کند.
. روش‌شناسی
به گفته این انجمن، مقامات ایرانی از ارائه اطلاعات دقیق در مورد اعدام‌ها، مین‌های زمینی، کولبران، و سایر مسائلی که به ویژه بر اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی تأثیر می‌گذارد، خودداری می‌کنند.
در این گزارش گفته می‌شود که برای مثال ۸۶ درصد از اعدام‌های اخیر توسط حکومت اعلام نشده است، و به همین دلیل این انجمن، آگاهی‌های خود را از روش‌های مختلفی مانند مصاحبه با خانواده قربانیان و وکلای آنها، یا تماس و دریافت اطلاعات از موسسات و سازمان‌ها، شبکه‌ها و گروههای محلی، منابع داخل مراجع و نهادهای حکومتی، و رصد کردن بیانیه‌های رسمی حکومتی، یا دریافت اطلاعات از خبرگزاری‌های غیررسمی بدست می‌آورد.
. معترضان کرد کشته‌شده
در این گزارش گفته می‌شود که از هنگام آغاز اعتراضات در کردستان، از ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۲ تا ۲۳ مه ۲۰۲۳، سازمان حقوق بشر کردستان- ژنو توانسته است براساس پژوهش‌ها و تماس‌های میدانی خود اسامی حداقل ۱۴۰ معترض کرد کشته‌شده را شناسایی کند. از میان این کشته‌شدگان، ۱۰ نفر زن و ۱۷ نفر زیر ۱۸ سال بودند، ۲۲ شهروند کرد نیز خارج از استانهای کردنشین جان باختند.
از آغاز اعتراضات سراسری، حداقل ۴۹۰ معترض کشته شدند که از این تعداد ۴۴۵ تن مرد و ۴۵ نفر زن بودند. در این فهرست، ۱۴۵ جان‌باخته کرد، و ۱۳۵ تن بلوچ هستند. علاوه بر این ۱۰ معترض کرد تحت شکنجه در زندان‌های ایران کشته شدند.
. جراحات
در بخش دیگری از گزارش گفته می‌شود که از ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲ تا ۲۳ مه ۲۰۲۴، حداقل ۱۵۰ معترض کرد در اثر شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به شدت مجروح شدند. از این تعداد ۱۵ نفر زن هستند، و بسیاری از قربانیان اعضای بدن از جمله چشم‌های خود را از دست دادند.
در همین دوره زمانی، ۲۱۲۹ معترض کرد توسط نیروهای امنیتی ایران بازداشت شدند که حداقل ۳۰۰ نفر آنها زن هستند.
در میان ۴۹۰ تنی که در اعتراضات سراسری کشته شدند، ۲۷۵ نفر شهروندان کرد و بلوچ هستند که بیش از ۵۶ درصد از جان‌باختگان را شامل می‌شود. این در حالی است که کردها و بلوچ‌ها حدود ۲۰ درصد از جمعیت ۸۵ میلیونی ایران را تشکیل می‌دهند. این آمار نشان‌دهنده سرکوب مرگبار جمهمری اسلامی علیه اقلیت‌های قومی است.
. اعدام‌ها
براساس داده‌های جمع‌آوری شده توسط سازمان حقوق بشر کردستان- ژنو، از اول ژانویه امسال تا ۲۳ مه ۲۰۲۳ حداقل ۳۱۹ زندانی از جمله هشت زن در ایران اعدام شده‌اند. از این تعداد حداقل ۱۰۲ تن کرد و ۵۸ نفر بلوچ بودند.
هجده زندانی با اتهامات سیاسی و امنیتی اعدام شدند که در میان آنها هفت کرد، سه عرب، و یک بلوچ هستند، شش نفر نیز تبعه افغانستان بودند.
آمار نشان می‌دهد که ۵۰ درصد از کل اعدام‌ها در ایران را شهروندان کرد و بلوچ تشکیل می‌دهند، در حالی که آنها ۲۰ درصد از جمعیت ۸۵ میلیونی کشور را تشکیل می‌دهند.
. زندانیان سیاسی
براساس داده‌های جمع‌آوری شده سازمان حقوق بشر کردستان-ژنو، از اول ژانویه امسال تا ۲۳ مه ۲۰۲۳، حداقل ۴۹۰ شهروند کرد شامل ۳۶ زن و ۲۹ رهبر مذهبی دستگیر شدند که حداقل ۱۵۰ نفر آنها به حبس‌های طولانی محکوم شدند.
از این گروه، حبس ۱۰۳ نفر در ارتباط با اعتراضات سراسری است که به جرائم ساختگی مانند «تبلیغ علیه نظام»، «اقدام علیه امنیت ملی»، و «عضویت در گروههای مختلف» متهم شدند. ۱۵ زن و سه شهروند زیر ۱۸ سال نیز در میان این محکوم‌شدگان هستند.
بنابراین، مجموع شهروندان بازداشت شده توسط نیروهای امنیتی ایران از جمله افراد مرتبط با اعتراضات اخیر ۲۱۲۹ نفر است که حداقل ۳۰۰ نفر آنها زن هستند.
زندانیان سیاسی کرد تقریبا نیمی از کل زندانیان سیاسی در کشور را تشکیل می دهند.
. کولبران
سازمان حقوق بشر کردستان- ژنو، گزارش‌هایی مبنی بر اعدام فراقضایی ۲۳ پیک مرزی موسوم به کولبر را از اول ژانویه امسال تا ۲۳ مه ۲۰۲۳ به همراه ۵۹ نفر دیگر که به عنوان کولبر در مرز مجروح شدند، دریافت کرده است.
آنها در جریان رویدادهایی مانند تیراندازی مستقیم مأموران مرزی یا انفجار مین زخمی شدند. به این ترتیب مجموع حوادث برای کولبران در این دوره زمانی به ۸۲ می‌رسد.
