هجده سال از زمین لرزه بم میگذرد. زمین لرزهای که این شهر و باروی ۲۵۰۰ ساله آن را ویران کرده و با بیش از پنجاه هزار کشته سومین زمینلرزه پرتلفات تاریخ ایران ثبت شده است.
براساس برنامهها قرار بود دو سال بعد بازسازی شهر و باروی آن به پایان برسد. اما اینک با گذشت ۱۸ سال این میراث جهانی یونسکو هنوز به شکل اولیه خود مرمت نشده است.
ارگ بم بزرگترین و قدیمیترین بنای خشتی جهان و از جاذبههای مهم گردشگری ایران است. بهرهگیری از این مکان تاریخی به عنوان لوکیشن فیلم ایتالیایی «صحرای تاتارها» ساخته والریو زورلینی و فیلم آمریکایی «کاروان ها» با بازی آنتونی کویین به شهرت و جذابیت این باروی عظیم در میان گردشگران جهان افزود.
اما زمین لرزه مرگبار پنجم دی ۱۳۸۲ بخش اعظم این سازه باستانی را ویران کرد.
در همان زمان بسیاری از کشورهای جهان، از جمله آمریکا و اسرائیل، برای ارائه کمکهای داوطلبانه نیز اعلام آمادگی کردند. دولت ایران هرچند کمکهای امدادگران اسرائیلی را رد کرد، اما حضور امدادگران و کمکهای جنسی دولت آمریکا را پذیرفت.
به شهادت مردم محلی، امدادگران آمریکایی در میان امدادگران بین المللی، بیشترین نقش را در نجات گرفتارشدگان زیر آوارها و اسکان دادن بیخانمانشدگان داشتند.
یونسکو نیز برای بازسازی ارگ بم اعلام آمادگی کرده کارشناسان خود را برای اجرا به محل فرستاد. تلاشگران میراث فرهنگی ایران از جمله هنرمندانی همچون محمدرضا شجریان برای بازسازی بخش هایی از بم اعلام آمادگی کردند. اما نیروهای حکومتی نه تنها مانع از ادامه همکاری و همدلی تلاشگران داخلی شده و امور را در انحصار خود گرفتند بلکه پس از مدتی نیز سختگیریها در امور کارشناسان یونسکو و مرمتگران را شدت بخشیدند و موضوع بازسازی شهر و باروی باستانی را به فراموشی سپردند.
چنین شده که پس از ۱۸ سال، محسن قاسمی مدیر پایگاه جهانی ارگ بم میگوید: «مرمتهای این مجموعه حدود ۵۰ درصد انجام شده است.»
مدیر پایگاه جهانی ارگ بم افزوده است که از مجموع ۹ میلیارد تومان بودجه اختصاص داده شده به ارگ بم، در سال ۹۹ فقط «یک میلیارد تومان اعتبار به ارگ بم تعلق گرفت» و بخش اعظم این پول «برای پرداخت حقوق کارگران هزینه میشود.»
به این ترتیب بم، نماد تاریخ زنده چند هزار ساله ایران که چهار میراث جهانی یونسکو را در دل خود جای داده است، همچنان از بیتوجهی و عدم رسیدگی رنج میبرد.