در حالی که دولت ایران در سال های اخیر به خاطر عملکرد نامناسب برای حفظ آثار تاریخی و فرهنگی کشور و جایگاه جهانی ایران در این زمینه با انتقادهای گسترده عمومی روبرو بوده، رسانه های ایران خبر از سفر مدیر کل یونسکو به ایران خبر می دهند.
بنابر این گزارش ها، ایرینا بوکووا مدیر کل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد قرار است جمعه شب وارد تهران شود و در طول اقامت ٥ روزه اش در ایران علاوه بر دیدارها و سخنرانی های رسمی در تهران، به شهرهای بم، اصفهان و شیراز نیز سفر کند.
به گزارش ایرنا سفر خانم بوکووا بنابر دعوت رضا فرجی دانا، وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری و پس از ۱۰ سال از آخرین سفر مدیرکل یونسکو به ایران صورت می گیرد. او همچنين قرار است روز شنبه با محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه ایران دیدار و در جلسه مشترکی سخنرانی کند.
سال گذشته برخی از رسانه ها اخباری مبنی بر ثبت چوگان در فهرست میراث ناملموس یونسکو در هشتمین اجلاس سالانه کمیته میراث ناملموس آن سازمان منتشر شد که واکنش های گسترده ای را در سطح رسانه ها و شبکه های اجتماعی به دنبال داشت.
پیش از آن نیز اخباری مبنی بر اقدام آذربایجان برای ثبت تار در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به نام خود منتشر شد که موجب نگرانی بسیاری، از آنچه که «سرقت آثار تاریخی و فرهنگی ایران» خواندند، شد.
یکی از مسئولان سازمان میراث فرهنگی ایران در ۲۳ آذر ۱۳٩۲ در گفتگویی با وبسایت تابناک گفت نباید به نگران بود چرا که «نه تنها می‌توان میراث ناملموس ثبت شده در یونسکو به نام دیگر کشور‌ها را به نام ایران ثبت کرد، بلکه می‌توان از امتیاز دیگر کشور‌ها نیز برای ثبت آثار بیشتری که ایران هم در آن‌ها حضور داشته باشد، بهره برد.»
یدالله پرمون که یکی از اعضای ارشد هیأت ایرانی حاضر در اجلاس سالانه یونسکو در پاریس بود در پاسخ به انتقاد رسانه ها از عملکرد مسئولان ایرانی گفت «حجم فعالیت‌های صورت گرفته توسط هیأت ایرانی بسیار وسیع بود و متأسفانه تنها بخش کوچکی از آن که مربوط به چوگان بود بازتاب یافت، آن هم بطور ناقص.»
انتقادها به کم توجهی دولت ایران در سال های گذشته تنها به ثبت آثار فرهنگی و تاریخی ایران توسط دیگران محدود نمی شود، بلکه در نبود مدیریت هماهنگ و سازوکار مناسب در کشور، آثاری که حتی قبلأ به ثبت جهانی رسیده اند هم، در مواردی در معرض خطر خارج شدن از فهرست یونسکو هستند.
بهترین نمونه آن تهدید به حذف میدان نقش جهان اصفهان از فهرست ثبت شده آثار میراث فرهنگی ایران در یونسکو باشد که به دنبال ساخت یک بنای با ارتفاع بیش از حد مجاز در اطراف آن صورت گرفت. یونسکو برای رفع این نقیصه برای ایران مهلت تعیین کرد و اقدامات ایران برای نجات نقش جهان از خطر حذف از فهرست جهانی، سال هاست که به درازا کشیده است.
مدیر کل یونسکو در جریان سفر خود به اصفهان از نزدیک از این اثر تاریخی دیدن خواهد کرد، همانطور که در سفر به کرمان، از ارگ بم – که آن هم در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده بود، اما به دنبال زلزله سال ۱۳۸٢ و آسیب دیدگی شدید با خطر خروج از آن فهرست روبرو بود – نیز دیدن خواهد کرد.
میدان نقش جهان اصفهان، به همراه مجموعه تاریخی تخت جمشید در سال ۱۳۵۸ در ردیف نخستین آثار ایران بودند که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند. از دیگر آثار ثبت شده ایران در این فهرست می توان به تخت سلیمان، پاسارگاد، بیستون، قره کلیسا و کاخ گلستان تهران، که آخرین مورد ثبت شده در سال گذشته است، نام برد.
نوروز، ردیف های موسیقی ایرانی، تعزیه و نقالی از جمله آثار میراث معنوی ایران هستند که در یونسکو به ثبت جهانی رسیده اند.
