در بخش قبلی به این مسئله اشاره شد که طی یکصد و پنجاه و هشت سال گذشته، تمام رؤسای جمهوری آمریکا یا دموکرات بوده اند یا جمهوری خواه و این نشان دهنده آنست که طی یک قرن و نیم گذشته سیاست آمریکا را تنها قانونگذاران و سیاستمداران دو حزب دموکرات و جمهوری خواه شکل داده اند.
نکته جالب توجه در دموکراسی مدرن آمریکا که بنا بر گفته اندیشمند سیاسی فرانسوی " الکساندر دو توکوویل"* از بهترین نظام قضائی جهان برخوردارست؛ اینست که در این دموکراسی بر خلاف سایر دموکراسی ها که تعدد احزاب سرنوشت سیاسی آنان را رقم میزند، آمریکا همچنان به تسلط دو حزب بر نظام سیاسی خود ادامه میدهد.
با توجه به این که لازمه شرکت در انتخابات برای یک کاندیدای حزبی، ارائه برنامه و دستور کار مشخصی جهت جلب توجه و اعتماد راًی دهندگان است با این همه، برنامه های فردی نیز معمولاً در چهارچوب "دکترین" هر حزب قرار می گیرد. به عبارت دیگر اگر هر یک از کاندیداها در مبارزات انتخاباتی از اصول بنیادی حزب خود کناره گیری کنند؛ حزب از پشتیبانی از این کاندیدای حزبی دست برمیدارد و کاندیدا را به انتخاب راه مستقل وامیدارد.
باید توجه داشت که در حکومت های غیر دموکراتیک اگر هم احزاب سیاسی متعددی وجود داشته باشند – مانند جمهوری اسلامی ایران - ، این احزاب باصطلاح سیاسی نمی توانند بر خلاف اصول و روش های اعمال شده از سوی دولت یا مجموعه حکومتی خود عمل کنند.
بهترین مثال ملموس در این باره، انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران در سال ۱۳۸۲ خورشیدی بود که در آن دیدیم آقای محمد خاتمی رئیس جمهوری وقت ایران که خود پایه گذار جنبش اصلاح طلبان بود؛ چگونه در انتهای بحث و جدلی – که بسیاری از مخالفان آن را جنگ زرگری می نامیدند – همان اصول و روش های اعمال شده از سوی شورای نگهبان یعنی انتخابات غیر منصفانه و غیر دموکراتیک را پذیرفت و اجرا کرد. پذیرشی که نتیجه اش از دست دادن اکثر کرسی های متعلق به اصلاح طلبان در مجلس شورای اسلامی شد.
نخستین دور انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران در آن سال در بیستم ماه فوریه ۲۰۰۴ میلادی برابر با اول اسفند ماه ۱۳۸۲ خورشیدی برگزار شد و دور دوم حدود ۲ ماه و نیم پس از آن، در هشتم ماه مه سال ۲۰۰۴ میلادی برابر با هیجدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۳ میلادی برگزار شد . اما پیش از برگزاری این انتخابات، کاندیدائی حدود ۲۵۰۰ نفر به بهانه عدم صلاحیت رد شده بود.
... و اینجاست که چگونگی حکومت مردم بر مردم در یک نظام دموکراتیک مانند آمریکا شکل می گیرد، نظامی که نقش مؤثر انتخاب شدن و انتخاب کردن آزاد را در سرنوشت مردم آشکار می کند.
همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، پایه های نگاهدارنده هر حکومت دموکراتیکی را تنها می توان در انتخابات آزاد و منصفانه جستجو کرد. قانون اساسی آمریکا می گوید ما مردم ایالات متحده برای شکل گیری اتحادی باز هم کامل تر، برقراری عدالت، تضمین آرامش داخلی، گسترش آسایش و رفاه مردم و همچنین ایمنی آزادی مقدس خودمان و نسل های بعدی این قانون اساسی را برای ایالات متحده آمریکا تدوین می کنیم.
در بخش نخست از نخستین ماده آمده است که در این قانون اساسی، تمام قدرت قانون گزاری به کنگره آمریکا که متشکل از مجلس سنا و مجلس نمایندگان است؛ واگذار می شود.
... و اما بر می گردیم به ادامه فعالیت های انتخابات میان دوره ای آمریکا که در دوم ماه نوامبر سال جاری برگزار خواهد شد.
ایالت های آمریکا یکی پس از دیگری انتخابات مقدماتی خود را برگزار می کنند، انتخاباتی که در حقیقت انتخابات درون حزبی است زیرا کاندیداهای مختلف از هر دو حزب سیاسی بر سر کاندیدائی رسمی حزب خود مبارزه می کنند و آنگاه برنده مسابقه در مقام کاندیدای حزب دموکرات یا حزب جمهوری خواه برای بدست آوردن کرسی مجلس نمایندگان، مجلس سنا و یا فرمانداری یکی از ایالتها و همچنین انتخابات محلی باید با رقیب خود از حزب دیگر مبارزه کند.
حضور کاندیداهای مستقل – هم از نظر تعداد و هم از نظر امکان پیروزی در مسابقات انتخاباتی - در صحنه مبارزات انتخاباتی آمریکا صرفنظر از انتخابات میان دوره ای یا انتخابات ریاست جمهوری بسیار کم است.
در حال حاضر، تنها دو سناتور مستقل بر دو کرسی سنای آمریکا نشسته اند: سناتور جوزف لیبرمن از ایالت کانکتیکت و سناتور برنار استیونس از ایالت ورمونت
در بخش بعدی به ادامه چگونگی مبارزات و پیروزی کاندیداها در انتخابات مقدماتی می پردازیم.
*Alexis de Tocqueville