راستی آزمایی | روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده می‌کند

تصویری از یک پهپاد متلاشی شده که گفته‌می‌شود از انواع ایرانی رسته پهپادهای شاهد است

در تیرماه سال‌جاری، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید خبر داد که ایران آماده می‌شود تا پهپادهای تولید داخل را در اختیار روسیه بگذارد و نیروهای آن کشور را برای استفاده از آنها آموزش دهد. سالیوان گفت این پهپاد‌ها شامل «انواع وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین با قابلیت حمل سلاح» است که مسکو برای ادامه جنگ در اوکراین مستقر خواهد کرد.

سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و دیگر ناظران در ماه‌های بعد تحویل پهپادهای ایرانی مهاجر-۶ و سری شاهد به روسیه را ردگیری کردند. بنا به گزارش‌ها، حضور آن پهپادها به زودی در اوکراین رصد شد.

با این حال، تهران همچنان تحویل پهپاد به روسیه را تکذیب می‌کند. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز ۱۱ مهر ماه گزارش‌های مربوط به تحویل پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را «بی اساس» خواند. وی افزود: «از آغاز درگیری، ما سیاست اصولی و روشن خود را مبنی بر بی‌طرفی فعال و مخالفت با جنگ اعلام کرده‌ و بر لزوم حل مشکلات دو طرف از طریق ابزارهای سیاسی و به دور از خشونت تاکید کرده‌ایم.»

اما این گفته او گمراه کننده است.

تکذیب تهران با شواهد مبتنی بر استقرار پهپادهای ساخت ایران توسط روسیه در اوکراین در تناقض آشکار است. به ‌رغم ادعای بی‌طرفی ایران، رسانه‌های دولتی آن کشور به‌طور مرتب اظهارات کرملین را تکرار می‌کنند که غرب را مسئول حمله روسیه به اوکراین معرفی می‌کند.

کاخ سفید در تیر ماه گفت که مقامات روسیه دستکم دو بار به ایران سفر کرده‌اند تا از پهپادهای دارای قابلیت حمل سلاح بازدید کنند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهوری روسیه نیز در آن ماه از ایران دیدن کرد، هرچند که روسیه ادعا می‌کند که پوتین درباره تحویل پهپادها با رهبران جمهوری اسلامی گفتگو نکرده است.

به گواهِ داده‌های جمع‌آوری شده در منبع‌باز مربوط به پرواز، ادعاهای تامین پهپاد برای روسیه توسط ایران با افزایش پروازهای باری ایران به مسکو مطابقت دارد. روزنامه اسرائیلی هاآرتص روز ۲۰ مرداد گزارش داد که از فروردین امسال، دستکم ۴۲ پرواز مرتبط با سپاه پاسداران در مسکو فرود آمده است در حالی که در مدت مشابه سال قبل، تنها سه پرواز انجام گرفته بود.

روز ۲۲ شهریور، ارتش اوکراین برای اولین بار ادعا کرد که یک پهپاد تدارکاتی ایران به نام پهپاد شاهد-۱۳۶ را در نزدیکی کوپیانسک سرنگون کرده است.

ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهوری اوکراین روز اول مهر گفت که ارتش این کشور، هشت پهپاد ساخت ایران را سرنگون کرده است. عکس‌هایی که لاشه یکی از آن پهپادها را نشان می‌دهد در شبکه‌های اجتماعی همچنان بازنشر می‌شود.

در ۱۱ مهر ماه نیز وزارت دفاع اوکراین با انتشار عکسی از یک مهاجر-۶ سالم، به ادعای ایران مبنی بر عدم تامین پهپاد به روسیه، پاسخ داد.