مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به تهران سفر کرده است، روز یکشنبه با «مفید» توصیف کردن دیدارهایش با مقام‌های ارشد ایران گفت از پایبندی ایران برای حل و فصل مسائل مهم باقی در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای آن کشور از طریق همکاری و تعامل، «بسیار خوشحال» است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، سفر یوکیا آمانو به تهران که از اواخر روز شنبه آغاز شد، پیش از فرارسیدن مهلت ۲۵ ماه اوت (۳ شهریور ماه) برای ارائه اطلاعات مورد نیاز آژانس از سوی ایران، در مورد آنچه که تحقیقات احتمالی هسته‌ای آن کشور با ابعاد نظامی عنوان شده است، صورت می گیرد.
این موضوع ارتباط تنگاتنگی با گفتگوهای هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی به هدف رسیدن به یک توافق بلندمدت و جامع، و پایان دادن به یک دهه تقابل دیپلماتیک دارد. ایران می‌گوید اهداف برنامه هسته‌ای آن کشور صلح‌آمیز بوده، هیچ‌گونه ابعاد نظامی نداشته و قصد تولید سلاح هسته‌ای ندارد.
ایالات متحده آمریکا و متحدان اروپایی آن که به فعالیت‌های اتمی ایران با تردید نگاه می‌کنند، می‌گویند این ادعای ایران باید در عمل برای آنها اثبات شود.
به گزارش رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز یکشنبه در بیانیه‌ای که پس از دیدار یوکیو آمانو با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران و دیگر مقام‌های ارشد ایران منتشر شد، به نقل از وی نوشت با این که «سفر من به تهران کوتاه بود، اما سفری مفید بود.»
آمانو، در ادامه با اشاره به توافق ماه نوامبر گذشته مبنی بر همکاری بین ایران و آژانش برای حل و فصل همه مسائل، گفت «خیلی خوشحالم که از بالاترین سطوح (مقامات دولت ایران)، تاکید بر اجرای چارچوب همکاری بین ایران و آژانس برای حل همه مسائل جاری و گذشته از طریق گفتگو و همکاری با آژانس را شنیدم.»
گفتگوهای هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی که از سال ۲۰۰۳ میلادی (۱۳۸۲ خورشیدی) آغاز شد، پس از فراز و نشیب‌های فراوان و یک دوره پرتنش هشت ساله، از پائیز گذشته و در پی انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری جدید ایران و تغییر رویکرد تهران در عرصه سیاست خارجی بویژه پرونده هسته‌ای، از سر گرفته شد.
دو طرف در ۳ آذر ۱۳۹۲ در شهر ژنو سوئیس به توافق اولیه‌ای دست یافتند که بر مبنای آن می‌بایست ظرف شش ماه به یک توافق جامع و نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران دست یابند. دو روز مانده به پایان مهلت شش ماهه (۲۹ تیر ماه)، با اعلام آن که هنوز «شکاف‌های عمیقی» باقی مانده، توافق کردند گفتگوها را برای یک دوره چهار ماهه دیگر تا ۳ آذر ماه (۲۴ نوامبر) تمدید کنند.
همزمان، همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز وارد مرحله جدیدی شد، و ایران – که بر اساس توافق اولیه موسوم به برنامه اقدام مشترک، باید گام‌های مشخصی را بر می‌داشت تا در ازای آن، غرب هم بخشی از تحریم‌ها را تخفیف دهد - به گزارش آژانس طبق برنامه پیش رفته است و تاکنون به تعهد خود عمل کرده است.
خبرگزاری ایرنا روز یکشنبه از علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نقل کرد «ما در دو بخش مختلف خواسته‌های مورد نظر آژانس را تامین کرده‌ایم ... و در بخش سوم، آژانس پنج خواسته دیگر از ایران دارد که این خواسته‌ها در چارچوب برنامه اقدام مشترک و توافق با ۱+۵ است و ما باید به آنها پاسخ دهیم.»
آقای صالحی توضیحات بیشتری در باره خواسته‌های آژانس نداد آما گفت «در این زمینه اقداماتی آغاز شده است.»
یکی از محورهای دشوار مورد بحث بین ایران و گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان، مساله غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود که بنابر گزارش‌های آژانس، ایران توسعه آن را متوقف کرده، از غنی‌سازی ۲۰ درصدی صرف‌نظر کرده و موجودی اورانیوم ذخیره شده با غنای بالای خود را اکسید تا رقیق‌سازی کرده است.
محور دیگر مورد نگرانی غرب، ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران است که ظاهراً این سفر آقای آمانو به ایران، که دومین آن پس از انتخاب حسن روحانی است، بر روی این موضوع تمرکز داشت.
ایران می‌گوید اطلاعات حساس نظامی خود را فاش نخواهد کرد و بر سر برنامه موشکی خود، که به گفته تهران تنها جنبه بازدارندگی دارد، مذاکره نخواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، حسن روحانی در دیدار با آقای آمانو، با بیان این که ایران تنها نظارت‌های قانونی آژانس که در چارچوب معاهده ان پی تی و پادمان باشد را می‌پذیرد، تاکید کرد که «توان موشکی ایران به هیچ عنوان و در هیچ رده‌ای قابل مذاکره نیست.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که مسئولیت هدایت گفتگوهای هسته‌ای با قدرت‌های جهانی را دارد نیز ملاقات و گفتگو کرد.
به گزارش ایرنا، به نقل از اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای وزارت خارجه ایران، آقای ظریف در این دیدار بر عزم تهران برای همکاری با آژانس، به عنوان «تنها نهاد دارای صلاحیت بین‌المللی» در موضوع هسته‌ای و نیز بر انجام وظایف آژانس به عنوان یک نهاد «حرفه‌ای و بی‌طرف»، در چارچوب مقررات آژانس تاکید کرد.
آمانو پیش از این، در آبان ماه سال ۱۳۹۲ به ایران سفر و با مقام‌های ارشد کشورمان دیدار و گفتگو کرده بود.
ایران و گروه ۱+۵ قرار است دور جدید گفتگوهای اتمی را از روز ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور ماه) آغاز کنند، اما مقام‌های دو طرف از احتمال انجام ملاقات‌های دوجانبه و چندجانبه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، پیش از آغاز دور جدید گفتگوها خبر داده‌اند.