وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران درگیریهای مرزی اخیر میان مرزبانان ایرانی و نیروهای طالبان را «سوءتفاهم» خواند، اما گفت که این موجب تغییر آرایش نیروهای مسلح کشور در مرز شده است.
احمد وحیدی روز چهارشنبه به خبرگزاری «تسنیم» نزدیک به سپاه پاسداران گفته است که طالبان «تصور میکند» برخی نقاط مرزی «باید در اختیارش باشد» و اشتباه میکند، لذا مرزبانان ما آنجا هستند و «توجیهشان کردند» که برداشتشان اشتباه بوده است.
سوم اردیبهشت ماه ابتدا برخی از کاربران شبکههای اجتماعی با انتشار فیلمهایی از «درگیری مرزی» میان نیروهای ایران و طالبان خبر دادند. اندکی بعد نیز خبرگزاری «فارس» نزدیک به سپاه پاسداران، ضمن تایید «بسته شدن مرز اسلامقلعه» از بروز «تنش مرزی» میان ایران و افغانستان خبر داد، اما وقوع «درگیری» را رد کرد.
رئیس «شورای امنیت کشور» در دولت ابراهیم رئیسی، تاکید کرده است که «حضور مسلح طالبان» باعثشده «نیروهای ما هم هوشمندانه در مرز حاضر شوند» اما متذکر شده که تاکنون «درگیری رخ نداده است.»
احمد وحیدی با بیان این که «از منابع رسمی در کابل درخواست داشتهایم که به این موضوع رسیدگی کنند»، از توقف «پیشروی منابع محلی طالبان» به داخل خاک ایران خبر داده و افزوده است: «طالبان قبول کرد هیئتی در جهت مذاکرات به ایران ارسال کند.»
همزمان، برخی از کاربران شبکههای اجتماعی و منابع محلی تصاویری را منتشر کردهاند که در آنها نیروهای مسلح جمهوری اسلامی به ویژه «تیپهایی زرهی ارتش» و «بالگردهای هوانیروز» اقدام به استقرار زمینی ادوات جنگی و گشتزنی هوایی در مرزهای جنوب شرقی و شمال شرقی کشور کردهاند.
اکانت توییتر وبسایت خبری «خبرآنلاین» هم ششم اردیبهشتماه با انتشار ویدیویی، از «صف آرایی و اعزام نیروی لشکر ٨٨ زرهی» ارتش جمهوری اسلامی که مستقر در شهر زاهدان استان سیستان و بلوچستان است، در نقطه مرزی مشترک با افغانستان خبر داد.
وزیر کشور جمهوری اسلامی درباره «حرکت نیروهای ارتش به سمت مرزهای شرقی» نیز گفته است «این موضوع طبیعی است» و علت آن را «اتفاقات مرزی» و در راستای «محافظت از تمامیت ارضی کشور» دانسته است.
روز گذشته نیز فیلم دیگری از تحرکات جدید در مرزهای مشترک دو کشور منتشر شد که در آن، برخی نیروهای نظامی طالبان از «آمادهباش و افزایش نیروها در خط مرزی» خبر میداد.
وزیر کشور جمهوری اسلامی اما با جمعبندی همه این رخدادها و گزارشها و به دنبال نشست مشترک مقامات جمهوری اسلامی با یک مقام طالبان درباره این تنشها به این عبارت بسنده کرد که از طالبان «درخواست» شده «مانع از تکرار چنین اتفاقاتی» در مرز مشترک با ایران شوند.
شبیر احمد، رئیس کارگروه وزارت دفاع و سرپرست هیات رهبری گروه طالبان در ساماندهی امور مرزی با ایران، روز سهشنبه در دیدار با حسن مرتضوی، معاون سفارت جمهوری اسلامی در کابل مدعی شده بود که سیاست این گروه در قبال کشورهای همسایه، «عدم بروز هرگونه جنگ و درگیری» است.
اگرچه تنش اخیر را میتوان بزرگترین رویارویی میان مرزبانی ایران و طالبان دانست اما این تنش مسبوق به سابقه است. پیشتر و در نیمه اسفندماه ۱۴۰۰ هم درگیری میان مرزبانی جمهوری اسلامی و طالبان در منطقه مرزی ولایت نیمروز به وقوع پیوست؛ درگیری که دومین مشاجره مرزی در همان نقطه پس از منازعات آذرماه همان سال به شمار میرود.
اگرچه حکومت تهران روابط به دور از تخاصمی با طالبان افغانستان دارد، اما مرزهای ایران و افغانستان بهدلیل قاچاق پرشمار انسان، ترانزیت مواد مخدر و رقابت ناشی از کمبود آب با تنش و بحران روبهروست.