مجلس نمایندگان ایالت متحده آمریکا متممی را به تصویب رساند که در صورت نهایی شدن در سنا و امضای رئیس جمهوری می تواند مانع فروش هواپیماهای تجاری به ایران شود. این مصوبه در حالی تصویب شد که برخی از دموکرات ها هشدار دادند تبدیل این مصوبه به قانون می تواند به تضعیف توافق بین المللی برای محدود شدن برنامه هسته ای ایران بیانجامد.
چهارشنبه شب ۲۲ شهریور، در ادامه بررسی لایحه دفاعی سال ۲۰۱۸ آمریکا، «پیتر روسکام» از نمایندگان جمهوریخواه مجلس نمایندگان دو متمم پیشنهاد کرد که یکی از آنها به طور خاص استفاده از منابع مالی برای مجاز کردن معاملات مالی مربوط به فروش هواپیما به ایران را ممنوع می کند. همچنین اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا موسوم به اوفک را از صدور مجوز فروش هواپیما منع می کند.
آقای روسکام گفت که آمریکا باید فروش هواپیما به ایران به عنوان کشوری که سابقه استفاده از هواپیماهای مسافربری برای انتقال منابعی شامل سلاح و نیرو به بشار اسد در سوریه را دارد، خودداری کند.
این نماینده جمهوریخواه افزود: «تا زمانی که ایران از هواپیماهای تجاری برای حمایت از تروریست ها و جنایتکاران جنگی در جنایات وحشتناک اسد استفاده می کند، شرکت های غربی نباید اجازه فروش هواپیما به ایران داشته باشند.
در مقابل این اظهارات، «ایرل بلومنور» نماینده دموکرات از ایالت اورگان هشدار داد که ممنوعیت فروش می تواند موجب جریمه بی دلیل شرکت های آمریکایی و تهدید توافق هسته‌ای با ایران شود.
آقای بلومنور گفت من فکر می کنم توانایی انجام تعهدات مان به توافق هسته ای با ایران اهمیت دارد. توافق همچنان برقرار است و یکی از معدود نقاط روشن در منطقه محسوب می شود.
بعد از سخنان موافق و مخالف رای گیری برگزار شد و با رای شفاهی این دو متمم به تصویب رسید.
هنوز این مصوبه برای تبدیل شدن به قانون نیاز به تصویب در مجلس سنا دارد. در حال حاضر جمهوریخواهان عمدتا مخالف برجام ۵۲ سناتور بر ۴۸ سناتور از دموکرات ها پیش هستند.
با این حال نشریه هیل نوشت که یک سال پیش هم مجلس نمایندگان مصوبه مشابه ای را به تصویب رساند اما هرگز در سنا بررسی نشد.
در هفته های اخیر چند اندیشکده و متعاقب آن چند عضو کنگره آمریکا از گزارش هایی خبرداده اند که براساس آن جمهوری اسلامی ایران در پرواز های تجاری و مسافرتی، نیرو و تجهیزات از تهران به سوریه ارسال کرده است.
امانوئل اتولنگی عضو بنیاد دفاع از دمکراسی پیشتر گفته بود این بنیاد از سال گذشته به صورت آنلاین حدود هزار پرواز مسافری بین ایران و سوریه را رصد کرده و به تصاویری رسیده که سوار و پیاده شدن شبه نظامیان ایرانی از هواپیماهای مسافربری ایرانی به ویژه ایران ایر را نشان می دهد.
از زمان توافق هسته ای ایران و کشورهای پنج به علاوه یک، تهران در تلاش است تا ناوگان هوایی خود را به روز کند. تاکنون ایران توانسته خرید دهها هواپیما از بوئینگ و ایرباس را نهایی کند و برخی از سفارش ها را دریافت کند.
بعد از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵، در ازای توقف برنامه هسته ای، کشورهای غربی نیز متهعد شدند که تحریم های هسته ای را بردارند.
در این بین هرچند پرزیدنت ترامپ دوبار پایبندی ایران به توافق هسته ای را تایید کرد اما او بارها گفته که برجام یک توافق بد است. به نوشته هیل، دولت ترامپ هنوز تلاشی برای توقف فروش هواپیما به ایران نشان نداده است.
پیتر روسکام و سناتور مارکو روبیو در فروردین گذشته از آقای ترامپ خواسته بودند که مانع فروش هواپیما به ایران شود.
مقام های دولت ایالات متحده آمریکا، ایران را به تخلف از برجام از طریق برنامه موشکی و بی ثباتی در خاورمیانه متهم می کنند. ایران نیز می گوید در مقابل آمریکا برجام را زیر پا گذاشته است.
