در حالی که ایران کماکان بر دریافت تضمین از سوی آمریکا در مذاکرات هستهای برای احیای برجام اصرار دارد، در داخل ایران نظرات متفاوتی در مورد این مذاکرات وجود دارد.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، با اشاره به این که پیشرفتهایی در زمینه رفع تحریمها به دست آمده است، گفت که این موضوع کماکان زمینه اختلافهای عمده است و دولت ابراهیم رئيسی انتظار دریافت تضمین و راستیآزمایی دارد.
وی همچنین گفته است که اگر کشورهای مذاکرهکننده با «پاسخ درست» به خواستههای ایران به وین بازگردند، میشود سریع به توافق خوب رسید.
از گفتههای خطیبزاده این گونه بر میآید که خواستههای ایران در قالب توافق هستهای شش سال پیش نیست، زیرا به گفته او، آنها اکنون باید تصمیمهای «سیاسی» بگیرند و در این مورد تأکید او بر آمریکا بود.
از سوی دیگر علی اکبر فرازی، سفیر سابق ایران در رومانی، به عنوان تحلیلگر مسائل بینالملل، به نشریه «آرمان ملی» گفته است خودداری دولت بایدن در خصوص ندادن تضمین بی علت نیست، زیرا زمانبر است.
چندی پیش ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در یک کنفرانس خبری گفت تضمین دولت بایدن حرف او است و فقط میتواند از طرف خود قول دهد. از آن جا که برجام یک «توافق» است و نه پیمانی تصویب شده توسط کنگره، دولت بایدن نمیتواند در مورد نظر دولتهای بعدی تضمینی بدهد.
نشریه «آرمان ملی» در مقالهای دیگر از سید جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلیس و تحلیلگر روابط بینالملل ایران، نقل کرده که دولت رئیسی همچنین میخواهد آمریکا و کشورهای اروپایی از مکانیسم ماشه استفاده نکنند. از تحلیلهای او بر میآید که ایران به این دلیل مخالف توافقی موقت است که آمریکا دوباره عضوی از برجام میشود و خواهد توانست جهت رسیدن به فشار توافق نهائی از مکانیسم ماشه برای اعمال استفاده کند.
از سوی دیگر، سعید جلیلی، سرپرست هئیت مذاکراه کننده ایران در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، در گزارشی ۲۰۰ صفحهای به آیت الله علی خامنهای از هئیت کنونی ایران انتقاد کرده است. به نظر او علی باقری و مشاورین نه تنها نباید هیچگونه امتیازی به طرف مقابل بدهند بلکه فقط باید امتیاز بگیرند. و آن طور که مقاله نشریه «آرمان ملی» تحت عنوان «آقای همیشه ناراضی» نوشته، باید «ورود انتقلابی» داشت.
آمریکا، ۵ کشور مذاکره کننده دیگر، و اتحادیه اروپا میخواهند مذاکرات هرچه زودتر به نتیجه برسد. واشنگتن مدتها است می گوید مذاکره مستقیم را ترجیح میدهد.
فرازی به گفته چندی پیش آیت الله خامنهای اشاره کرده که چنین عملی «به معنای تسلیم نیست». به نظر او این کار اجتناب ناپذیر است.
مذاکرات جمعه ۸ بهمن، به مدت چند روز متوقف شد تا هئیتها برای مشورت و دریافت دستورات جدید به کشورهای خود بازگردند. قرار است مذاکرات این هفته پیگیری شود اما روز آن اعلام نشده است.