دیوید سنگر در روزنامه نیویورک تایمز در مقاله‌ای تحت عنوان «دشوارترین موضوعات هنوز در مذاکرات اتمی ایران حل نشده‌اند» می‌نویسد در حالی که مذاکره‌کنندگان با ایران بر سر برنامه هسته‌ای آن کشور روز جمعه به مرحله سرنوشت سازی وارد شدند، دشوارترین موضوعات هنوز حل نشده باقی مانده، هر چند فقط یک ماه به مهلت تعیین شده برای رسیدن به توافق نهایی و جامع فرصت باقی است.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، به خبرنگاران در وین گفت زمان آن فرا خواهد رسید که آمریکا و متحدانش با یک رویکرد واقع‌بینانه تشخیص دهند ایران مقادیر قابل‌توجهی سوخت هسته‌ای در سال‌های پیش رو تولید خواهد کرد.
وندی شرمن مذاکره کننده ارشد آمریکایی در این گفتگوها گفت تردید دارد که آیا «ایران واقعأ آماده و مایل است که همه اقدامات لازم را برای دادن اطمینان به جامعه جهانی انجام دهد» که نشان دهنده آن باشد که تمایل یا توانایی برای تولید سلاح‌های هسته‌ای ندارد.
اما هر دو طرف نشانه‌هایی از پیشرفت در مذاکرات را نشان دادند؛ در حالی که شرمن و ظریف به کشورهای خود باز می‌گشتند، دستیاران ومشاوران آنها از نگارش نخستین متن توافق نهایی خبر دادند.
متن تهیه شده منتشر نشده است، اما مشاوران می‌گویند هنوز درباره بسیاری از دشوارترین موضوعات، از جمله در خصوص میزان توانایی ایران برای تولید اورانیوم غنی شده توافقی انجام نگرفته است.
خانم شرمن گفت انتظار دارد که گفتگوها از دوم ژوئیه (۱۱ تیرماه) از سر گرفته شود و تا بیستم ژوئیه (۲۹ تیرماه) – آخرین موعد مقرر برای رسیدن به توافق – ادامه یابد. در ارتباط با مشکلات پیش رو، به نظر می‌رسد هر دو طرف قبول دارند که توافقی صورت نگرفته است.
آقای ظریف گفته است یک توافق نهایی عملی است، با فرض بر این که آمریکا تشخیص دهد که سیاست اعمال فشار بر ایران شکست خورده است. در طی مذاکرات ، مقام‌های آمریکایی و اروپایی گفتند که ظریف سعی کرد خودش را انعطاف‌پذیر نشان دهد تا در صورت شکست مذاکرات، احتمالاً بتواند آمریکا را مسئول و مقصر شکست گفتگوها معرفی کند.
هم مذاکره‌کنندگان و هم دیگر کارشناسان، بر این باورند که ارائه چنین تصویری از آمریکا در واقع تلاشی از سوی تهران برای متقاعد کردن چین و روسیه برای عدم رعایت تحریم‌های اقتصادی علیه ایران است.
خانم شرمن ، بر عکس آقای ظریف، بسیار بدبین است و می‌گوید از نظر ایالات متحده، خیلی کارهاست که ایران باید انجام دهد.
مهمترین چالش سیاسی آمریکا، جمهوریخواهان در کنگره هستند که عمیقأ نسبت به تلاش باراک اوباما، که در پی کسب یک دستآورد عمده در سیاست خارجی است، تردید دارند و هر توافق ضعیفی را هم ممکن است به عنوان یک پیروزی بزرگ جلوه دهد. آنها از تجربه دوران جرج بوش، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، در مورد پرونده کره شمالی یاد می‌کنند، که علیرغم رسیدن به توافق برای نابودی تأسیسات هسته‌ای آن کشور، سرانجام کره شمالی آن را نادیده گرفت.
اگر در بیستم ژوئیه (۲۹ تیر ماه) توافق نهایی تحقق نیابد، تمدید مدت مذاکرات می‌تواند مشکل آفرین باشد. ایرانی‌ها می‌خواهند که بخش بیشتری از تحریم‌ها برداشته شود، در خواستی که مطمئناً با مخالفت‌های شدیدی در کنگره آمریکا مواجه خواهد شد.
عده ای حتی در کنگره می خواهند تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران اعمال کنند؛ در حالی که کاخ سفید می‌گوید تحریم‌های تازه شانس رسیدن به توافق را ازبین می‌برد.
در طول چند هفته گذشته، طرفین به یک تفاهم موقت برای کاهش میزان پلوتونیوم رسیدند، که رآکتور آب سنگین اراک می‌تواند آن را تولید کند.
گزارش‌هایی وجود دارد که تأسیسات هسته‌ای فردو به تجهیزات پژوهشی تبدیل شود و بدین ترتیب حیثیت ایران حفظ شود. ایران با چنین توافقی می‌تواند تأسیسات فردو را فعال نگه دارد، ولی نمی‌تواند در آنجا، به میزان زیاد سوخت تولید کند.
هم تاسیسات آب سنگین اراک و هم فردو، مورد بازدید نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گرفته و آنها تأیید کرده‌اند که ایران مفاد توافق موقت آذر ماه سال گذشته را رعایت کرده است.
ایران هنوز اصرار دارد که باید در تأمین سوخت نیروگاه هسته‌ای بوشهر خودکفا شود. نیروگاهی که سوخت آن در حال حاضر توسط روسیه تأمین می شود. ایران همچنین می‌خواهد که توانایی تأمین سوخت نیروگاه‌هایی که هنوز ساخته نشده اند را بطور عمده‌ای توسعه دهد.
نیویورک تایمز: دشوارترین موضوعات در مذاکرات اتمی حل نشده‌اند
