رابین رایت، نویسنده و روزنامه‌نگار سرشناس آمریکایی، در مطلب مفصلی در مجله آمریکایی نیویورکر، به موضوع تلاش برای احیای برجام و خطر جدی توانایی تسلیحاتی ایران پرداخته است.
او درباره راب (رابرت) مالی، نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، می‌نویسد این دیپلمات ۵۸ ساله آمریکایی که متخصص دیرین در امور خاورمیانه به شمار می‌رود، رهبری تیم آمریکا در مذاکرات احیای برجام را برعهده دارد.
خانم رایت می‌نویسد که پدر راب مالی یک خبرنگار فرانسوی بود که به خاطر حمایت از جنبش‌های ضد استعماری شهرت داشت. مالی در دوران ریاست جمهوری کلینتون در آمریکا، در «شورای امنیت ملی» این کشور کار می‌کرد و در مذاکرات صلح «کمپ دیوید» شرکت داشت.
پس از شکست آن مذاکرات، در سال ۲۰۰۰، راب مالی با تحلیل‌های متعارف که می‌گفتند کمپ دیوید به خاطر یکدندگی یاسر عرفات شکست خورد موافق نبود. راب مالی جزئیاتی از روایت‌های داخلی افراد درگیر آن جریانات را منتشر کرد که می‌گفتند اسرائيل نیز در شکست خوردن مذاکرات سهیم است چرا که پیشنهادها را برای آن که عرفات بپذیرد، سخت کرده بود. منتقدان آقای مالی می‌گویند که او ضد-اسرائيلی است. همکاران سابقش حملات به او را «غیرمنصفانه، نامناسب، و بد» می‌دانند. پس از پایان دولت کلینتون، راب مالی در سازمان «گروه بین‌المللی بحران» روی موضوع ایران کار کرد. این گروه درگیری‌های بین المللی را دنبال می‌کند. او در چارچوب کار خود به تهران رفت و با مقامات ایرانی دیدار کرد.*
راب مالی در زمانی که مدیر برنامه خاورمیانه در «گروه بین‌المللی بحران» بود در چارچوب شغل خود به تهران رفت و با مقامات ایرانی دیدار کرد.یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در پاسخ به پرسش صدای آمریکا
راب مالی در دولت اوباما بخشی از تیمی بود که توافق سال ۲۰۱۵ برجام را تهیه کرد. او که فارغ التحصیل دانشگاه‌‌های ییل، و دانشکده حقوق هاروارد است، به مدت دو سال درگیر مذاکرات سخت برجام بود. ایرانی‌ها بیشتر در راه‌روهای هتل معمولا با آمریکایی‌ها ملاقات می‌کردند و به نوشته رابین رایت، آنها در این جریان قصه‌‌های خانوادگی، شماره‌های تلفن همراه و ایمیل‌های خود را رد و بدل کردند.
این گزارش می‌گوید که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، تحت نفوذ بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائيل و گروهی از جمهوری‌خواهان طرفدار سیاست خارجی تهاجمی، از توافق برجام خارج شد و این توافق تنها دو سال پایدار ماند. او همچنین بیش از هزار تحریم را علیه ایران اعمال کرد از جمله این تحریم‌ها علیه رهبر جمهوری اسلامی، وزیر خارجه، قضات، فرمانده‌هان نظامی، دانشمندان، بانک‌ها، تاسیسات نفتی، یک خط کشتیرانی، یک هواپیمایی، نهادهای خیریه و متحدان ایران نظیر رئیس جمهوری ونزوئلا به خاطر تجارت با تهران بود.
ترامپ همچنین سپاه پاسداران را، که به نوشته نیویورکر قوی‌ترین شاخه نظامی ایران است، در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد، گزینه‌ای که آمریکا هرگز پیشتر علیه نیروهای مسلح هیچ کشور دیگری، حتی نیروهای آلمان نازی به کار نگرفته بود.
راب مالی در سال‌هایی که ترامپ در مقام ریاست جمهوری بود، رئیس گروه بین المللی بحران شد و برخی تماس‌ها با ایرانی‌ها را حفظ کرد. اما زمانی که فرستاده ویژه امور ایران در دولت بایدن شد، شماری از ایرانی‌ها که او را چند دهه می‌شناختند از ملاقات با او خودداری کردند. در مذاکرات احیای برجام که بهار جاری در وین برگزار شد، آمریکایی‌ها در هتل امیپریال اقامت داشتند، ایرانی‌ها هشت چهار راه دورتر، در هتل اینترکنتیننتال بودند. انریکه مورا، دیپلمات اسپانیایی اتحادیه اروپا، پیشنهادها را مرتب بین این دو هتل منتقل می‌کرد. از سوی دیگر، هیئت‌های پنج کشور دیگر در یک هتل سوم باهم مشورت می‌کردند.
راب مالی مذاکرات نیابتی در وین را به داستانی از وودی آلن، فیلم‌ساز مشهور آمریکایی، به نام «نامه‌های گاسیج و واردبدیان» تشبیه کرده است. در این داستان، دو نفر از طریق نامه باهم شطرنج بازی می‌کنند اما وقتی نامه‌ها پس و پیش می‌رسد تمام نظام بازی و برنامه‌هایشان به هم می‌ریزد.
فرستاده روسیه در نزد سازمان‌های بین‌المللی هم گفته است که در این مذاکرات چیزی که قبلا وجود داشت و تقریبا به طور کامل تخریب شد، سعی می‌شود که قطعه‌قطعه دوباره بازسازی شود و پرسیده است که «آیا مشابه این فعالیت در تاریخ روابط بین الملل وجود داشت؟ من نمی‌توانم به یاد بیاورم شما می‌توانید؟»
رابین رایت، نویسنده نیویورکر می‌نویسد که راب مالی به او گفته است که احساس «فوریت‌بی‌سابقه» برای احیای برجام در ماه نوامبر شکل گرفت: «ما شاهد توسعه برنامه هستهای ایران بودیم و دیده‌ایم که تهران در فعالیت‌های منطقه‌ای خود جسورتر و جنگ‌جو‌تر شده است.»
راب مالی هشدار داد که: «آنها (ایرانی‌ها) اشتباه محاسباتی دارند و با آتش بازی می‌کنند.»
راب مالی هشدار داد که: «آنها (ایرانی‌ها) اشتباه محاسباتی دارند و با آتش بازی می‌کنند.»
این مقاله در مورد احیای برجام می‌نویسد که خطرات و منافع پیروزی یا شکست مذاکرات بسیار فراتر از ایران است. این مذاکرات در شرایطی است که آمریکا، روسیه و چین مشغول مدرن کردن زرادخانه‌های خود هستند. پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، تخمین می‌زند که چین تا سال ۲۰۳۰ میلادی ممکن است دست‌کم هزار بمب هستهای داشته باشد. گفتگو‌ها با تهران با این هدف طراحی شده است که از به وجود آمدن دهمین کشور مجهز به بمب هستهای جلوگیری شود. آخرین کشور، کره شمالی بود که در سال ۲۰۰۶ به بمب هستهای دست یافت.
در خاورمیانه، اسرائيل از اواخر دهه ۱۹۶۰ بمب هستهای داشته است و مقامات سعودی نیز تهدید کردهاند اگر ایران به بمب هستهای دست یابد، آنها نیز به دنبال بمب هستهای خواهند رفت.
کلسی دینپورت، از انجمن کنترل تسلیحات به رابین رایت، نویسنده این گزارش گفته است که «بحران هستهای ایران را نمی‌توان در خلاء بررسی کرد.» او گفته است که نظام جامع‌تر هستهای دچار هرج‌ومرج است و شکست مذاکرات با ایران عوارض جهانی خواهد داشت. در حال حاضر هم ایران و هم واشنگتن مشغول نقض برجام هستند.
ایران غنی‌سازی اورانیوم را از چهاردرصد که مصرف صلح‌آمیز و یا پژوهشی دارد به ۶۰ درصد افزایش داده است که به گفته رافائل گروسی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، بازوی هستهای سازمان ملل متحد، فقط کشورهایی که مشغول ساختن بمب هستهای هستند در چنین سطحی غنی‌سازی می‌کنند.
رابرت مالی گفته است که دولت بایدن صرفا به خاطر اینکه ایران فعالیت‌های هستهای خود را گسترش داده است، به یک توافق «بدتر» با ایران تن نخواهد داد.
گزارش رابین رایت با ذکر روایت ترور محسن فخری‌زاده، دانشمند هستهای ایران که با استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای و هوش مصنوعی صورت گرفت، می‌نویسد که اسرائيل برای کاستن سرعت فعالیت‌های هستهای ایران اقدام کرده است. این گزارش از اسرائیل به عنوان «کارت وحشی» یاد می‌کند که معلوم نیست چه اقدامی در چه زمانی خواهد کرد.
ایران همچنان می‌تواند از اقداماتی که انجام داده عقب نشینی کند اما این دانش فناوری هستهای است که پس از به دست آوردن آن، قابل عقب نشینی نیست.
راب مالی مذاکرات نیابتی در وین را به داستانی از وودی آلن، فیلم‌ساز مشهور آمریکایی، به نام «نامه‌های گاسیج و واردبدیان» تشبیه کرده است. در این داستان، دو نفر از طریق نامه باهم شطرنج بازی می‌کنند اما وقتی نامه‌ها پس و پیش می‌رسد تمام نظام بازی و برنامه‌هایشان به هم می‌ریزد.
در صورت رسیدن به توافق در دولت بایدن، جمهوری‌خواهان وعده داده‌‌اند که آن را نابود کنند. در اکتبر، سناتور تد کروز از ایالت تگزاس در توییتی نوشت که تا زمانی که توافق به تایید کنگره نرسد، یک پیمان به شمار می‌رود و با «قطعیت ۱۰۰ درصد هر رئیس جمهوری جمهوری‌خواهی در آینده آن را پاره خواهد کرد. دوباره.»
رابین رایت در بخش دیگری از گزارشش از سفر سال جاری خود به همراه ژنرال مک‌کنزی به پایگاه الاسد در منطقه‌ای دور افتاده در غرب عراق می‌نویسد. او با شرحی از ماجرای کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه، می‌نویسد که ژنرال مک‌کنزی، فرمانده سنتکام، دستور داد که یک پهپاد ام۹-ریپر چهار موشک هل‌فایر به سمت کاروان حامل قاسم سلیمانی در عراق شلیک کند.
در آن شلیک سلیمانی و ۹ نفر دیگر کشته شدند. پنچ روز پس از آن، ایران به پایگاه الاسد موشک شلیک کرد اما آمریکایی‌ها با استفاده از فناوری ماهواره‌ای اقدامات ایران را زیر نظر داشتند و چند ساعت فرصت یافتند که بسیاری از ۱۶۰ نیروی خود را از آن پایگاه خارج کنند. در آن حمله که چند ساعت طول کشید و بزرگترین حمله موشکی به یگ پایگاه آمریکایی در یک کشور خارجی بود هیچ آمریکایی کشته نشد اما ۱۱۰ نفر دچار مجروحیت‌های ناشی از آسیب‌های ضربه مغزی شدند.
دونالد ترامپ آن زمان به خبرنگاران گفت که «شنیدم آنها سر درد دارند.» رابین رایت می‌نویسد که دو سال بعد از آن حمله، بسیاری از افراد پایگاه الاسد همچنان مشکلات حافظه، بینایی، و شنوایی دارند و یکی از آنها در ماه اکتبر بر اثر خودکشی جانش را از دست داد. هشتاد نفر هم نشان «قلب بنفش» دریافت کردند.
ژنرال مک‌کنزی به رابین رایت گفت «درس الاسد» این است که «موشک‌های ایران تهدید فوری‌‌تری نسبت به برنامه هستهای آن شده است.»
ژنرال مک‌کنزی به رابین رایت گفت «درس الاسد» این است که «موشک‌های ایران تهدید فوری‌‌تری نسبت به برنامه هستهای آن شده است.»
ده‌ها سال، موشک‌ها و راکت‌های ایران غیر دقیق بود. در الاسد، به گفته مک‌کنزی، «آنها تقریبا هر جایی را که می‌خواستند می‌زدند.»
این ژنرال آمریکایی به رابین رایت گفت حالا آنها «میتوانند به طور موثر از نظر وسعت و عمق خاورمیانه حمله کنند. آنها میتوانند با دقت ضربه بزنند، آنها میتوانند با حجم ضربه بزنند.»
گزارش رابین رایت می‌گوید که پیشرفت‌های ایران متحدان و دشمنانش را هر دو تحت تاثیر قرار داده است. نیروی هوایی ایران همچنان ضعیف است. کشتی‌ها و تانک‌هایش در حد متوسط هستند و ارتش آن قابلیت اشغال و حفظ قلمرو کشور دیگری را ندارد. در عوض «رژیم تمرکز خود را روی توسعه موشک‌ها با برد طولانی‌تر، دقیق‌تر و قدرت تخریب بیشتر گذاشته است. ایران اکنون یکی از بزرگترین تولید کنندگان موشک در جهان است.»
به گفته آژانس اطلاعات دفاعی، زرادخانه موشکی ایران بزرگترین و متنوع‌ترین در خاورمیانه است. راب مالی به رابین رایت گفته است که ایران ثابت کرده است که از برنامه موشک‌های بالیستیک خود به عنوان ابزاری برای زور گفتن و یا تهدید همسایگانش استفاده می‌کند. راب مالی همچنین گفته است که ایران می‌تواند نسبت به قابلیت حریفان خود – از جمله آمریکا و اسرائيل- برای هدف قرار دادن موشک‌ها، موشک‌های بیشتری شلیک کند.
راب مالی: ایران از برنامه موشک‌های بالیستیک خود به عنوان ابزاری برای زور گفتن و یا تهدید همسایگانش استفاده می‌کند.
به گفته ژنرال مک‌کنزی، ایران به قابلیت «فراتر از همسطحی» دست یافته است، سطحی با قابلیتی که شکست و یا مهار آن به شدت سخت می‌شود.
رابین رایت درباره امیر علی حاجی‌زاده که جایگزین حسین طهرانی مقدم شد، می‌نویسد که اسرائيلی‌ها، فرمانده نیروی هوا-فضای سپاه را «سلیمانی جدید» می‌خوانند. ژنرال مک‌کنزی نیز او را «بی‌مبالات» توصیف کرده است.
در سال ۲۰۱۹ نیروهای تحت مدیریت امیر علی حاجی‌زاده یک پهپاد تجسسی آمریکا را در خلیج فارس سرنگون کردند. او همچنین حمله موشکی به پایگاه الاسد را رهبری کرد. نیروهای او ساعاتی پس از آن حمله موشکی، به یک بوئینگ مسافربری اوکراینی که از تهران به پرواز در آمده بود شلیک کردند و همه ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند. برای سه روز، ایران از پذیرش مسئولیت شلیک به آن هواپیما خودداری می‌کرد تا اینکه تحت فشار مجبور به پذیرش آن شد. حاجی‌زاده در تلویزیون اعتراف کرد که به آن هواپیما موشک شلیک شده است.
به نوشته رابین رایت، ایران اکنون بزرگترین تاسیسات زیرزمینی هستهای و موشکی در خاورمیانه را دارد. بیشتر تونل‌های آن در غرب کشور به سمت اسرائيل و یا در سواحل جنوبی به سمت عربستان و دیگر شیخ نشین‌ها نشانه رفته است. در پاییز امسال، تصاویر ماهواره ای ساخت و سازهای جدید زیرزمینی را در نزدیکی باختران شناسایی کرد که به گفته رابین رایت، «وسیع‌ترین مجموعه» است. تونل‌ها داخل سنگ‌ها ایجاد شده است و حدود ۱۶۰۰ فیت (۴۸۷ متر) زیر زمین است. گزارش شده است که برخی از این تونل‌ها چندین کیلومتر طول دارد. ایران از آنها به عنوان «شهرهای موشکی» یاد می‌کند.
در سال ۲۰۲۰ سپاه پاسداران در سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران یک ویدیو از حاجی‌زاده به نمایش گذاشت که از یک زرادخانه زیرزمینی موشکی بازدید می‌کرد. در آن ویدیو که موزیکی هم داشت، او و دو فرمانده سپاهی دیگر داخل یک تونل قدم می‌زدند و صدایی از سلیمانی در ویدیو شنیده می‌شد که می‌گفت اگر این جنگ را شروع کنید، ما پایان آن را رقم خواهیم زد.
در آن ویدیو یک ریل آهنی دیده می شود که موشک‌های «عماد» برای شلیک سریع پشت سرهم روی آن قرار داشت. موشک‌های عماد هزار مایل برد دارد و به نوشته نیویورکر، می‌تواند کلاهک‌های جنگی متعارف و یا هستهای حمل کند.
موشک‌های عماد هزار مایل برد دارد و به نوشته نیویورکر، می‌تواند کلاهک‌های جنگی متعارف و یا هستهای حمل کند.
اوزی روبین، اولین رئیس سازمان دفاع موشکی اسرائيل، به رابین رایت گفته است که برنامه موشکی ایران «بسیار پیشرفته‌تر از (برنامه) پاکستان است.» متخصصان برنامه موشکی ایران را با کره شمالی که در دهه ۱۹۸۰ به تهران کمک کرد، مقایسه می‌کنند.
کارشناسان معتقد هستند که کره شمالی اکنون ممکن است وارد کننده فناوری موشکی از ایران باشد.
رابین رایت با استاد به ارزیابی‌های اطلاعاتی آمریکا می‌نویسد که جمهوری اسلامی اکنون هزاران موشک بالستیک دارد که میتوانند در هر سمت، ۱۳۰۰ مایل (حدود ۲۱۰۰ کیلومتر) را طی کنند و به عمق هند، و چین در شرق و به روسیه در شمال و به یونان و بخش‌هایی از اروپا در غرب و در جنوب نیز تا به اتیوپی و شاخ آفریقا برسد. حدود ۱۰۰ موشک نیز می‌تواند به اسرائيل برسد.
اوزی روبین، اولین رئیس سازمان دفاع موشکی اسرائيل، به رابین رایت گفته است که برنامه موشکی ایران «بسیار پیشرفته‌تر از (برنامه) پاکستان است.»
ایران همچنین صدها موشک کروز دارد که می‌تواند از زمین و یا کشتی‌ها شلیک شود در سطح پایین پرواز کنند و از جهات مختلف حمله کند. شناسایی این موشک‌ها برای رادار‌ها و یا ماهواره‌ها سخت‌تر است که چرا که برخلاف موشک‌های بالیستیک، در زمان شلیک نور روشنی را با آتش ایجاد نمی‌کنند. موشک‌های کروز توان قدرت را در سراسر خلیج فارس تغییر داده است. در سال ۲۰۱۹ ایران با موشک‌های کروز و پهپادها به تاسیسات هستهای عربستان حمله کرد و به طور موقت تولید نیمی از نفت عربستان را قطع کرد.
رابین رایت در این مقاله بلند می‌نویسد که دولت بایدن امیدوار بوده که با استفاده از احیای توافق برجام، سرانجام دیپلماسی با ایران را توسعه دهد و با گنجاندن همسایگان ایران در مذاکرات برای کاهش تنش‌های منطقه گام بردارد.
نویسنده می‌گوید که رابرت مالی به او گفته است که حتی اگر بتوان برجام را احیا کرد، این مشکلات منطقه را همچنان «مسموم» خواهد کرد خطر بی‌ثبات سازی دارد.
به نوشته رابین رایت شاید شرایط برای اقدام در مورد برنامه موشکی ایران خیلی دیر شده باشد. تهران علامتی از مصالحه بر سر برنامه موشکی خود، آنچنان که در مورد برنامه هستهای نشان داده، بروز نداده است.
جفری لوئیس، یکی از کارشناسان کنترل اشاعه تسلیحات با اشاره به هزینه‌های موشکی ایران، به او گفته است که «زمانی که شما پول برای ساخت تاسیسات و آموزش افراد و انتقال موشک‌ها به واحدهای نظامی ساخته شده برای این موشک‌ها می کنید، شما یک مجموعه بزرگی از مردم درست کرده‌اید که خواهان حفظ آنها هستند.» جفری لوئیس گفته است: «فکر نمی‌کنم امیدی به محدود کردن برنامه موشکی ایران باشد.»
ابراهیم رئیسی، پس از رسیدن به مقام ریاست جمهوری گفت که برنامه موشکی و یا فعالیت‌های منطقه‌ای ایران قابل مذاکره نیستند.
در سال ۲۰۱۷ ارتش سوریه و شبهنظامیان شیعه گذرگاه مرزی ابوکمال (سوریه -عراق) را از داعش گرفتند.
رابین رایت می‌نویسد که ایران اکنون از ابو کمال به عنوان «یک قطب استراتژیک» برای قاچاق موشک و فناوری به شبهنظامیان مورد حمایت خود استفاده می کند.
رابین رایت می‌نویسد که ایران اکنون از ابو کمال به عنوان «یک قطب استراتژیک» برای قاچاق موشک و فناوری به شبهنظامیان مورد حمایت خود استفاده می کند.
ایران همچنین با قایق برای حوثی‌ها سلاح فرستاده است که به سمت اهداف نظامی و غیرنظامی در عربستان موشک شلیک کردهاند. ایران به حماس، و گروه جهاد اسلامی نیز فناوری‌های راکتی داده است و از ابوکمال به طور عمده برای به روز کردن راکت‌های برد کوتاه و موشک‌های حزب‌الله در لبنان استفاده کرده است. اکنون برآورد بر این است که حزب الله بیش از ۱۴هزار موشک ۱۰۰ هزار راکت داشته باشد که بیشتر آنها به لطف ایران است.
حزب الله راکت‌ها و موشک‌های برد کوتاهش را به روز رسانی کرده است که میتوانند با دقت بیشتری به هدف بزنند و در عمیق بیشتری نفوذ کنند. ژنرال مک‌کنزی به رابین رایت گفته است که حزب الله توانایی این را دارد که هر نقطه‌ای از اسرائيل را با دقت بزند به شکلی که قبلا قادر به انجام آن نبود.
به نوشته رابین رایت ایران برای توسعه گروه‌های شبه نظامی مورد حمایت خود نسلی از مهندسان خارجی را تربیت کرده است تا موشک‌ها را سرهم کنند.
نویسنده به نقل از یک افسر ارشد اطلاعاتی نیروی دریایی آمریکا می‌نویسد که «فرق دسترسی ایران در سال ۲۰۱۶ و در سال ۲۰۲۱ صرفا چشم‌گیر است.»
ارسال فناوری موشکی به شبه نظامیان، از نظر هزینه کمتر است. موشک‌ها به نسبت سامانه‌های پدافند موشکی هزینه بسیار کمتری دارد.
به گفته وزارت خارجه آمریکا ایران بین دو تا سه میلیارد دلار در سال برای حمایت از ائتلاف موسوم به مقاومت هزینه می‌کند. در همین حال، بودجه دفاعی آن نیز کسری از بودجه سالانه دفاعی عربستان، یک متحد مهم آمریکا است.
به گفته وزارت خارجه آمریکا ایران بین دو تا سه میلیارد دلار در سال برای حمایت از ائتلاف موسوم به مقاومت هزینه می‌کند.
یک مقام ارشد اطلاعاتی «ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا» به رابین رایت گفته است که ایران نفوذ عظیمی از چندین جهت در منطقه دارد. او گفته است که فرض کنید در عراق یک حلقه بکشید که ۷۰۰ کیلومتر است، همین کار را در یمن بکنید و به سرعت به دامنه و قابلیت ایران پی می‌برید و همین کار را در سوریه بکنید «چرا که اگر عراق را داشته باشند احتمالا قابلیت انجام آن در سوریه را نیز دارند.»
این افسر ارشد اطلاعاتی گفته است که «آنچه اهمیت دارد» این است که «این حلقه‌ها اکنون در هم تنیده شده است.»
راب مالی گفته است که ایران سرگرم قماری است که فکر می‌کند می‌تواند با آزار دادن آمریکا این کشور را از کل خاورمیانه خارج کند، همانطور که از افغانستان خارج شد. به نوشته رابین رایت، راب مالی گفته است که اقدامات ایران در سراسر منطقه باید در آینده نه چندان دور مورد رسیدگی قرار گیرد و در مورد اقدامات ایران در منطقه هشدار داده است که یک گام اشتباه می‌تواند موجب آتش سوزی بسیار خطرناکی شود.
راب مالی گفته است که ایران مشغول قمار بازی است که فکر کند که می‌تواند با آزار دادن آمریکا آن را از کل خاورمیانه خارج کند، همانطور که از افغانستان خارج شد.
به نوشته رابین رایت، علاوه بر دیپلماسی، دولت بایدن چند ابزار محدود پیش‌گیرانه دارد و اقدامات نظامی نیز گزینه جذاب و موثری برای دراز مدت نیست. پنج هفته پس از روی کار آمدن بایدن، آمریکا سعی کرد با حمله دو فروند اف-۱۵ یک اقدام ایران برای اشاعه تسلیحات را مختل کند. آن حمله هوایی واکنش دولت بایدن بود به حمله یک گروه نیابتی ایران به یک پایگاه نظامی مورد استفاده نیروهای آمریکایی در عراق. رابین رایت می‌نویسد که بمب‌های آمریکایی تاثیر چندانی نداشت. او می‌نویسد که افسر ارشد اطلاعاتی سنتکام (ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا) به او گفته است که «بدون آنکه آن محل را با خاک یکسان کرد نمی‌توان مانع جریان (ارسال سلاح) شد.»
رابین رایت به نقل از این افسر اطلاعاتی می‌نویسد که اتفاقا پس از آن حمله امور در آنجا به سرعت بار دیگر به جریان افتاد. این مقاله می‌گوید که اسرائیل ده‌ها حمله هوایی به ابوکمال یا نزدیکی آن و صدها حمله دیگر به اهداف ایران در سوریه کرده است. تسلیحات همچنان از مرز منتقل می‌شود.
بایدن همچنین سعی کرد ایران را تهدید کند و در ماه اکتبر یک بمب افکن بی۱-بی را از ایالت داکوتای جنوبی به پرواز در آورد و جنگنده‌های مصر، اسرائیل و عربستان و بحرین آن را در سراسر خاورمیانه اسکورت کردند. از نوامبر ۲۰۲۰ آمریکا هفت بمب افکن‌های عظیم بی-۵۲ را به پرواز در آورده است. اما حتی مقامات ارشد نیز نسبت به موثر بودن چنین تاکتیک‌هایی تردید دارند.
افسر اطلاعاتی نیروی دریایی آمریکا به رابین رایت گفته است مختل کردن کار آسانی است اما برای تغییر رفتار نیازمند تصمیمی هستیم که نوعی توانایی روی زمین ایجاد کند و «من فکر می‌کنم، گفته‌ایم که از منظر یک اولویت امنیت ملی، نسبت به آن (انجام آن) تمایل نداریم.»
به نوشته رابین رایت، مقامات آمریکایی اذعان کردهاند که پرواز‌های بمب افکن ها بیشتر به متحدان آمریکا اطمینان می‌دهد تا آنکه ایران را بترساند.
رابین رایت می گوید که در ماه سپتامبر دو بار با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جدید ایران دیدار داشت. زمانی که او برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک آمده بود. به گفته رابین رایت، امیرعبداللهیان به او گفت که اگر توافقی حاصل شود می‌توان از آن «برای پیشرفت بیشتر» (در امور) استفاده کرد. رابین رایت می‌نویسد از امیرعبداللهیان سالها به عنوان «مرد سلیمانی» در وزارت خارجه ایران یاد می‌شد.
از حسین امیرعبداللهیان سالها به عنوان «مرد سلیمانی» در وزارت خارجه ایران یاد می‌شد.
امیرعبداللهیان گفته است که «اگر دیوار بی‌اعتمادی» کوتاه شود «شاید مشترکاتی» وجود داشته باشد «اما این دیوار بسیار بلند است.» مالی پیشنهاد کرد که دو کشور موافقت کنند که به طور همزمان به توافق برگردند و سپس در مورد توالی گام‌ها تصمیم بگیرند.
دولت بایدن نمی‌خواهد بدون اینکه ایران ثابت کند پیشرفت‌های هستهای خود را معکوس می‌کند، به ایران پاداش بدهد. ایران با چالش‌های بی‌سابقه‌ای در داخل و خارج مواجه است. انقلابیون اصیل در حال نابودی هستند و نوه‌های آنها نیز به نوشته رابین رایت بیشتر به شبکه های اجتماعی علاقه دارند تا ایدئولوژی. در سال ۲۰۲۱، اعتراضات پراکنده به دلیل کمبود آب و برق در بیش از ۳۰۰ شهر ایران صورت گرفت. تظاهرات کنندگان همچنین به خیابان‌ها ریختند تا از دستمزدهای کم یا پرداخت نشده شکایت کنند.
مقام ارشد دولت آمریکا (مالی) هشدار داده است که اگر دیپلماسی با ایران متوقف شود و ایران به سرعت بخشیدن به برنامه هستهای خود ادامه دهد، ایالات متحده ممکن است در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ با یک بحران هسته ای مواجه شود.
ژنرال مک کنزی نیز به رابین رایت تحلیلی داده است که درگیری با ایران چگونه ممکن است رخ دهد. مک کنزی گفت: «اگر آنها (ایرانی‌ها) ناگهان حمله کنند، جنگ خونینی خواهد بود.»
این فرمانده آمریکایی گفته است «ما به شدت آسیب خواهیم دید. ما در درازمدت پیروز خواهیم شد. اما یک سال طول می کشد.» یا آن طور که رابین رایت می‌نویسد، این پیروزی به طور بالقوه زمان بیشتری می‌برد، همانطور که ایالات متحده در جنگ در افغانستان و عراق آموخته است. و یک کمپین نظامی تمام عیار توسط اسرائیل یا ایالات متحده تقریبا به طور قطع باعث بروز یک جنگ منطقه‌ای در چندین جبهه خواهد شد.
رابین رایت می‌نویسد که ایران بهتر از هر زمان دیگری در تاریخ مدرن خود، مسلح است و تصمیم‌گیران نظامی و سیاسی آن تندروتر شده‌‌اند. توافق هستهای می‌تواند تنها آغاز و بخش آسان‌تر چالش ایران برای هشتمین رئیس جمهوری آمریکا [پس از شکل‌گیری جمهوری اسلامی] باشد.
* یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در پاسخ به پرسش صدای آمریکا گفت که راب مالی در زمانی که مدیر برنامه خاورمیانه در «گروه بین‌المللی بحران» بود در چارچوب شغل خود به تهران رفت و با مقامات ایرانی دیدار کرد.
** برگردان فارسی این مطلب تنها به منظور آگاهی‌رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
