امسال شب یلدا، بلندترین شب سال، در ایران با حال و هوایی متفاوت تحت تأثیر اعتراضات سراسری و سرکوب خشونتآمیز حکومت برگزار شد و معترضان این آیین را نیز به کارزاری اعتراضی تبدیل کردند.
بسیاری از ایرانیان این مراسم سنتی را با ادای احترام به افراد کشته شده توسط نیروهای امنیتی حکومت برگزار کردند و یاد و خاطره این جانباختگان، به ویژه نوجوانان و جوانان، را گرامی داشتند. این در حالی است که برخی از این برنامهها نیز با برخورد نیروهای امنیتی مواجه شد.
همزمان با برگزاری مراسم شب چله بر مزار کشتهشدگان اعتراضات سراسری، پیامهای زیادی در حمایت از خانوادههای داغدار این قربانیان در شبکههای اجتماعی منتشر شد و کاربران ایرانی نیز این مناسبت را با کارزار گستردهای برای اعتراض به جمهوری اسلامی همراه کردند.
- یلدا بر مزار جانباختگان اعتراضات سراسری ایران
بنا بر ویدیوهای انتشار یافته در رسانههای اجتماعی، برخی از خانوادههای کشتهشدگان، مراسم شب یلدا را بر مزار این جانباختگان برگزار کردند.
بزرگداشت یلدا بر مزار حمیدرضا روحی، از کشتهشدگان اعتراضات تهران
مراسم یلدا بر سر مزار سیاوش محمودی از کشتهشدکان اعتراضات تهران
گرامیداشت یلدا بر سر مزار یلدا آقا فضلی معترض متولد یلدا
ممانعت مأموران و مراسم شب یلدای خانواده سپهر اسماعیلی که پنجشنبه صبح برگزار شد.
- یلدا با طعم خون
تصاویر مختلفی نیز از تجمع یا حرکتهای اعتراضی در برخی مناطق تهران و سایر شهرهای کشور در شب یلدا منتشر شده است.
«یلدا با طعم خون»؛ بنری در اتوبان امام علی تهران همزمان با شب یلدا
«یلدا رو هم گرفتن از ما»؛ شب یلدای متفاوت در خانه هنرمندان تهران
حرکت اعتراضی یک زن در بابل با نوشته «ما یلدامون رو ۴۰ روز پیش خاک کردیم»
- یلدای حکومتی با حضور مهران رجبی و رضا رویگری
اما بهرغم فضای ملتهب جامعه و احساسات جریحهدار شده ایرانیان از کشتار شهروندان در اعتراضات سراسری، صدا و سیمای جمهوری اسلامی تلاش زیادی داشت تا با پخش موسیقی و برنامههای شاد شرایط را عادی نشان دهد.
هرچند که براساس گزارشها، بسیاری از هنرمندان ایرانی دعوت صدا و سیما را برای حضور در برنامههای ویژه شب یلدا نپذیرفتند و این رسانه حکومتی با چالشهای زیادی در این زمینه مواجه شد.
یکی از برنامههایی که در شبکههای اجتماعی مورد تمسخر کاربران ایرانی قرار گرفت، برنامهای با اجرای مهران رجبی بود که با رضا رویگری بهعنوان مهمان گفتوگو کرد، دو هنرمندی که این روزها محبوبیتی نزد ایرانیان ندارند.
رضا رویگری که به دلیل شرایط جسمانی نامناسب با ویلچر در برنامه شرکت داشت، در اکثر دقایق فاقد تمرکز لازم بود و جملات نامفهومی ارائه میکرد.
برنامه دیگری که با شرکت ابوالفضل پورعرب، بازیگر ایرانی نیز ترتیب یافت، خبرساز شد. او در بخشی از برنامه سخنان مجری را قطع کرد و از «رهبر کبیر انقلاب» خواست تا با اعلام «آشتی ملی»، جوانان زندانی را «عفو» کند.
به گفته ابوالفضل پورعرب، این جوانان «بچه» هستند و «اشتباه» کردند، و از رهبر حکومت خواست تا آنها را ببخشد.
سخنان این بازیگر ایرانی با انتقادات زیادی در فضای مجازی همراه شد و کاربران درخواست ابوالفضل پورعرب را با واژههایی چون «شرمآور» و «تأسفبار» توصیف کردند.
برخی از خوانندگان ایرانی نیز ضمن تکذیب حضور خود در برنامههای شب یلدا، مدعی شدند که صدا و سیما اجراهای قدیمی را بدون اطلاع آنها بازپخش کرده است.
یکی از این هنرمندان حجت اشرفزاده بود که در حساب کاربری خود با عنوان این مطلب از صدا و سیما انتقاد کرد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه ۳۰ آبان به مناسبت فرا رسیدن شب یلدا در بیانیهای با مردم ایران ابراز همدردی کرد.
ند پرایس با اشاره به کشته شدن ایرانیان در جریان سرکوب معترضان، در این بیانیه گفت که شب یلدا در ایران معمولا برای بسیاری از ایرانیان زمانی برای شادی و «جشن گرفتن در خانه با عزیزان است»، اما «بسیاری از خانوادهها امشب با صندلیهای خالی روبهرو میشوند.»