رابرت جوردن، سفیر پیشین آمریکا در عربستان سعودی در دوران جورج بوش، و نویسنده کتاب «دیپلمات بیابان: عربستان سعودی از درون پس از ۱۱ سپتامبر» که به تازگی منتشر شده، در مقاله ای که روز پنج شنبه ۱۶ ژوئیه در بخش نظرگاه های وب سایت نشریه تایم آمده، می‌نویسد:
واکنش آنی من به توافق، واکنشی تردیدآمیز بود. آخر این توافقی بود که پس از ۱۰ سال، و به قولی دیگر ۱۵سال، باطل می شود، و بر بازرسی هایی متکی است که به نظر نمی رسد سرزده، و از همه جا باشد، بلکه در مقاطع زمانی که تا حدودی توسط ایران تعیین می شود، انجام می‌شود.
به علاوه، سازوکار اجرایی ما کند است و کار را به تاخیر و ابهام می کشد و نیز سازوکار ما برای بازگشت به تحریم ها چندان موثر نیست.
اما هیچ توافق کاملی وجود ندارد.
توافقی که ما به آن رسیده ایم، این امتیاز را دارد که بیشتر مواد لازم برای برنامه اتمی ایران را به مدت ده سال دیگر –به فرض آن که تقلب یا پنهان‌کاری در کار نباشد- از میان برمی‌دارد؛ دست کم برای حال حاضر، خطری بزرگ را از دستور کار جهان حذف می کند و تهدید موجودیت اسرائیل و دیگر متحدان را به صورت بالقوه منتفی می کند. علامت های امیدوارکننده ای از سوی مذاکره کنندگان می رسد که این توافق می تواند در طول زمان به کاهش تنش ها با ایران منجر شود
بیشتر تحلیل‌گران از ورود ایران به رقابت اقتصادی با عربستان سعودی و دیگر کشورها، پس از حذف تحریم ها، غفلت کرده اند. سعودی‌ها توافقی را ترجیح می‌دهند که خطر ایران برای منافع آنان را در خاورمیانه کاهش دهد. عربستان بر اقتصاد تک بعدی متمرکز بر نفت متکی است. برنامه صدور نفت ایران، به دلیل تحریم ها، تا به حال محدود بوده است. اما ایران دارای نیروی انسانی قابل توجه، جمعیتی تحصیل‌کرده، طبقه متوسطی واقعی، و آرزویی سوزان برای سر برآوردن از میان تحریم ها و یافتن جایگاه خود به منزله مهم‌ترین رقیب در منطقه است.
این توافق به ایران فرصت می‌دهد تا، به خصوص در مقایسه با اقتصادهای کندپا و سرمایه‌های انسانی در دیگر نقاط خاورمیانه، به ابرقدرتی اقتصادی تبدیل شود. شاید مردم ایران از حیث زمانِ دست یابی به منافع اقتصادی توقع هایی غیرواقعی داشته باشند. اما وقتی که این توقعات برآورده شد، دیگر امری واقعی خواهد بود.
به نوشته رابرت جوردن، از نظرگاه آمریکا هم که بنگریم، شرکت هایی هستند که از معامله با ایران خرسند می شوند. تاثیر این توافق برای شرکت های نفتی در آینده، بسیار مثبت تر از معاملات فعلی با تولیدکنندگان گران فروش است. زیرا به احتمال زیاد وقتی ایران بتواند منابع و محصولات نفتی بیشتری به بازار ارائه دهد، قیمت نفت کاهش می یابد.
و اما، گزینه های دیگر چندان جالب به نظر نمی رسند.
یک گزینه آن است که کنار بکشیم و به تحریم ها ادامه دهیم و امیدوار باشیم که ایرانیان را با انعطاف بیشتری به میز مذاکره بازگردانیم. به نظرمن چنین امری امکان ناپذیر است. نگاه داشتن اروپا و روسیه و چین بر سر تحریم‌های موجود کاری بسیار دشوار است و اگر آمریکا کنار بکشد، نمی‌توان بقیه را متقاعد کرد که تحریم ها را به صورت یک جانبه لغو نکنند.
و گزینه دیگر مداخله نظامی خواهد بود، که میل چندانی به آن وجود ندارد.
