شرکت هواپیماسازی آمریکایی بوئینگ تایید کرد که با "ایران ایر" برای خرید هواپیما به توافق رسیده است و اعلام کرد ایران ایر "قصد" خود را برای خرید هواپیما از این شرکت اعلام کرده است.
این اولین توافق عمده جمهوری اسلامی ایران با یک شرکت آمریکایی پس از توافق جامع اتمی ایران با قدرت های جهانی است.
به گزارش آسوشیتدپرس، هنوز مشخص نیست که ارزش این توافق چقدر خواهد بود. اما مقامات ایرانی پیشتر گفته بودند که ممکن است ارزش کل فروش بوئینگ به ایران ۲۵ میلیارد دلار باشد.
شرکت بوئینگ که در شیکاگو مستقر است، در بیانیه ای به آسوشتیدپرس اعلام کرد که توافق با ایران ایر را با اجازه دولت آمریکا و پس از آنکه ایالات متحده تایید کرد ایران به تعهداتش در توافق اتمی که تابستان گذشته حاصل شد عمل کرده، امضا کرده است.
بوئینگ به آسوشیتدپرس گفته است برای همکاری با شرکت های هواپیمایی ایرانی دستور العمل های دولت آمریکا را اجرا می کند و هرگونه قرارداد با این شرکت ها مشروط به تایید دولت آمریکا است.
سخنگوی بوئینگ در دوبی، از ارائه جزئیات بیشتر درباره توافق خرید هواپیما با ایران خودداری کرد.
ایران ایر که شرکت هواپیمایی ملی ایران است، این هفته گفت می خواهد نسل جدیدی از بوئینگ های ۷۳۷ و همچنین دو مدل از بوئینگ های ۷۷۷ یعنی ۳۳۰ER و ۹۰۰ را خریداری کند.
پیشتر در روز سه شنبه، عباس آخوندی وزیر حمل و نقل ایران گفت احتمال دارد ارزش توافق ایران و بوئینگ بالغ بر ۲۵ میلیارد دلار باشد، رقمی مشابه توافق ایران با رقیب اروپایی بوئینگ یعنی ایرباس. ایران پیشتر گفته بود که توافق با ایرباس به مشکلاتی برخورده است.
شرکت هواپیماسازی ایرباس برای فروش هواپیما به مجوز دولت آمریکا نیاز دارد چرا که بیش از ۱۰ درصد مواد به کار رفته در هواپیماهای ایرباس منشاء آمریکایی دارند.
عباس آخوندی گفته است اگر توافق ایران با بوئینگ اجرایی شود، اولین هواپیما ممکن است ماه اکتبر وارد ایران شود.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ایران روز یکشنبه اعلام کرد ایران با شرکت آمریکایی بوئینگ برای خرید صد فروند هواپیمای مسافربری به توافق رسیده است.
مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز روز یکشنبه به خبرگزاری مهر گفته بود که ۶ تا ۷ شرکت هواپیمایی ایرانی دیگر نیز با بوئینگ برای خرید هواپیمای نو و قطعات در حال مذاکره هستند.
به گزارش آسوشیتدپرس، بوئینگ برای ورود به بازار ایران محتاط بوده است چرا که هنوز تحریم های مختلفی به ویژه در مورد تروریسم و حقوق بشر علیه ایران وجود دارد. مقامات آمریکایی تا چند روز گذشته نیز گفته بودند که فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران نیازمند تایید دولت آمریکا است.
به نوشته آسوشیتدپرس در روز سه شنبه، مقامات وزارت خزانه داری آمریکا برای اظهار نظر در باره توافق بوئینگ با ایران در دسترس نبوده اند. اما ممکن است شرکت بوئینگ توافق فروش هواپیما به ایران را از طریق یکی از شرکت های تابع خود در خارج پیش ببرد و از ارز دیگری به جز دلار آمریکا برای پرهیز از نقض احتمالی قوانین آمریکا استفاده کند.
شرکت های هواپیمایی ایرانی حدود ۶۰ فروند هواپیمای بوئینگ در خدمت دارند که بیشتر آنها در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی خریداری شد؛ زمانی که ایران ایر یکی از مطرح ترین شرکت های هواپیمایی بود. اما پس از انقلاب ۱۳۵۷ ناوگان هوایی ایران در دوران حکومت جمهوری اسلامی به شدت فرسوده شد.
عباس آخوندی گفته است از ۲۵۰ هواپیمای تجاری در ایران، ۱۶۲ فروند قابلیت پرواز دارند و بقیه به خاطر نبود قطعات زمین گیر شده اند. تحریم ها علیه ایران ارائه قطعات یدکی و خدمات تعمیر را نیز دربر گرفته است. ایران متهم است که از شرکت های مسافربری نظیر ماهان برای پشتیبانی از فعالیت های سپاه پاسداران استفاده کرده است که آن را در معرض تحریم های آمریکا قرار داد.
آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در حالی که آمریکا را متهم کرد که نمی گذارد ایران از منافع برجام بهره ببرد؛ خود خواستار عدم خرید کالاهای آمریکایی توسط ایران شد و پس از اظهاراتش در ماه آوریل بود که مقامات ایرانی مجبور شدند در دستوری، ورود خودروهای شورولت به ایران را ممنوع کنند. خامنه ای همچنین در سخنان یک هفته پیش خود اولویت خرید ۳۰۰ هواپیما را نیز زیر سوال برد و گفت باید در این خصوص مطالعه شود.
فرسودگی ناوگان هوایی مسافربری ایران در سال های اخیر باعث بروز فجایع هوایی متعددی شده است.
