سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی روز شنبه ۲۰ آبان، در اجلاسی در شهر ریاض، پایتخت عربستان سعودی، خواستار توقف فوری عملیات نظامی در غزه شدند و اسرائیل را «مسئول جنایت» علیه فلسطینیها» معرفی کردند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، ملک محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، با برگزاری این اجلاس، رهبران کشورهای اسلامی را گرد هم آورد تا با «افزایش فشار بر آمریکا و اسرائیل» خواستار پایان درگیری در غزه شود.
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران، رجب طیب اردوغان رئیسجمهوری ترکیه، شیخ تمیم بنحمد آلثانی، امیر قطر، و بشار اسد، رهبر سوریه، از جمله شرکتکنندگان در این اجلاس بودند.
ولیعهد عربستان سعودی در سخنانش ضمن انتقاد از وضعیت کنونی در غزه گفت: «قاطعانه این جنگ وحشیانه علیه برادرانمان در فلسطین را محکوم میکنیم».
او با اشاره به اینکه «یک فاجعه انسانی» در حال وقوع است، گفت که این موضوع نشان میدهد که شورای امنیت سازمان ملل متحد و جامعه جهانی در پایان دادن به «نقض آشکار قوانین بینالمللی توسط اسرائیل» ناموفق بوده است.
به گفته محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، فلسطینیها با «جنگ نسلکشی» روبرو هستند و او از آمریکا خواست به آنچه «تجاوز اسرائیل» نامید، پایان دهد.
ابراهیم رئیسی هم ضمن حمایت گروه شبهنظامی حماس برای جنگ با اسرائیل، از کشورهای اسلامی خواست تا تحریمهای نفتی و کالایی را علیه اسرائیل اعمال کنند.
او گفت: «ما دستان حماس را برای مقاومت در برابر اسرائیل میبوسیم.»
از هنگامی که شبهنظامیان حماس در ۱۵ مهر به اسرائیل حمله کردند و بیش از ۱۴۰۰ تن را کشتند که اکثر آنها غیر نظامی بودند، جنگ در غزه آغاز شده است.
بسیاری از کشورهای عضو این سازمان به ویژه جمهوری اسلامی؛ حامی حماس، از محکوم کردن آنچه شبهنظامیان این گروه در اسرائیل انجام دادند، خودداری کردهاند.
حملات حماس با واکنش اسرائیل مواجه شد. این کشور ضمن محاصره نوار غزه حملت خود را به اهداف حماس آغاز کرد . به گفته حماس که کنترل غزه را در دست دارد، حملات اسرائیل بیش از ۱۱ هزار کشته بر جای گذاشته است که حدود ۴۰ درصد آنها کودکان هستند.
اسرائیل بارها از غیر نظامیان فلسطینی خواسته که از شمار نوار غزه به حنوب این منطقع بروند و حماس را متهم کرده است که مانع خروج غیر نظامیان به جنوب غزه می شود. این گروه شبه نظامی، این موضوع را رد کرده است.
اسرائیل همچنین گروه حماس را متهم به استفاده از غیر نظامیان به عنوان سپر انسانی کرده و گفته است که این گروه سلاحها و تجهیزات را در زیر و یا در اطراف بیمارستانها و مدارس پنهان میکند.
حماس از سوی آمریکا، اتحادیه اروپا، بریتانیا و شمار دیگری از کشورهای جهان، در فهرست سازمانهای تروریستی قرار دارد.
اختلاف نظر میان کشورهای عربی
مقامات حماس در غزه میگویند که درگیریها در نزدیکی بیمارستانهای شهر غزه تشدید شده است.
به نوشته رویترز، این جنگ، ائتلافهای سنتی خاورمیانه را تغییر داده و موجب نزدیکی ریاض به تهران شده است. عربستان سعودی بیتوجه به فشارهای آمریکا برای محکوم کردن حماس، برنامههای خود برای عادیسازی روابط با اسرائیل را متوقف کرده است.
سفر ابراهیم رئیسی به عربستان سعودی، نخستین سفر یک رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران به این کشور طی بیش از یک دهه گذشته است. تهران و ریاض اخیرا بر اساس توافقی که با میانجیگری چین انجام شد، به سالها خصومت پایان دادند.
بر اساس این گزارش، رجب طیب اردوغان خواستار برگزاری کنفرانس بینالمللی صلح برای یافتن راهحلی دائمی برای پایان دادن به درگیری بین اسرائیل و فلسطینیها شد و گفت: «آنچه ما در غزه نیاز داریم، توقف چند ساعته جنگ نیست، یک آتشبس دائمی است.»
همچنین امیر قطر که کشورش میزبان چند تن از رهبران حماس است، گفت که قطر ضمن میانجیگری برای آزادی گروگانهای اسرائیلی، امیدوار است که به زودی آتشبس بشردوستانه برقرار شود.
او افزود: «جامعه بینالملل تا چه زمان میخواهد با اسرائیل به گونهای رفتار کند که گویی این کشور فراتر از قوانین بینالمللی است.»
به نوشته رویترز، قرار بود عربستان سعودی میزبان دو نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در روزهای شنبه و یکشنبه باشد، اما به گفته وزارت خارجه این کشور، به دلیل وضعیت «فوقالعاده» غزه، این دو نشست ادغام شدند.
حماس از این اجلاس خواسته بود تا «تصمیمی تاریخی و قاطع اتخاذ کند و اقدامی برای توقف فوری تجاوز صهیونیستها انجام دهد.»
دو نماینده حاضر در این اجلاس به به خبرگزاری رویترز گفتند که وزرای خارجه کشورهای عرب برای قطع رابطه کامل دیپلماتیک با اسرائیل دچار اختلاف شدند.
در شرایطی که برخی کشورها مانند الجزایر خواستار قطع رابطه با اسرائیل شدند، سایر کشورهای عربی که روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار کردهاند، بر حفظ کانالهای ارتباطی با دولت نتانیاهو تاکید کردند.