محمد جواد ظریف:غرب فرصت مذاکرات را از دست ندهد

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران

روزنامه لوموند در شماره روز سه شنبه اول ژوئیه، مقاله ای دارد به قلم محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، که توسط ژیل برتون از انگلیسی به فرانسه ترجمه شده است. خلاصه ای از این مقاله را در زیر می خوانید.

لوموند در مقدمه این مقاله می نویسد، دور آینده مذاکرات مربوط به برنامه هسته ای ایران با سه کشور اتحادیه اروپا (فرانسه، بریتانیا و آلمان) و نیز روسیه، چین و ایالات متحده - یا گروه ۳ + ۳، روز دوم ژوئیه در وین آغاز می شود. این آخرین دور از سلسله مذاکراتی خواهد بود که بنا بر توافق اولیه مصوب ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳، باید تا قبل از ۲۰ ژوئیه۲۰۱۴ به پایان برسد. احتمال دارد در صورت نرسیدن به توافق جامع، این ضرب الاجل تمدید شود.

لوموند می افزاید، اراده سیاسی ایران بر آن است که این مذاکرات «به دست یابی به راه حلی جامع و دراز مدت، که مورد قبول همه طرف ها باشد» منجر شود. به نوشته لوموند، اما این مذاکرات فقط در صورتی می تواند به نتیجه مثبت برسد که همه مذاکره کنندگان، عزم دست یابی به چنین راه حلی را، که مورد قبول همه طرف ها و منطبق با هدف های موافقت نامه اولیه باشد، داشته باشند: به عبارت دیگر هم شامل این تضمین باشد که «برنامه اتمی ایران صرفاً صلح آمیز است» و هم «لغو همه تحریم های اعمال شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد، ونیز لغو تحریم های چند جانبه و یک جانبه مربوط به برنامه اتمی ایران» را دربرداشته باشد.

مسئول مذاکرات درباره برنامه اتمی ایران با گروه ۳+۳ یا ۵+۱ (۵ کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان) در این مقاله می نویسد: «آژانس بین المللی انرژی اتمی می تواند تأئید کند که ما به همه تعهدهای خود عمل کرده و هیچ چیز را پنهان نکرده ایم.»

او می افزاید، «امروز، مذاکرات با ۳+۳ این فرصت استثنایی را به ما داده است که تدبیرهایی برای تحکیم اعتماد سازی در دراز مدت بیندیشیم و در عین حال توافق هایی درباره بازرسی و مراقبت های گسترده صورت دهیم،که تضمین کند برنامه اتمی ایران برای همیشه فقط صلح آمیز خواهد ماند.»

آقای ظریف در این مقاله ضمن تأکید بر منع های اخلاقی و مذهبی، درکنار تحلیل های استراتژیک واضح، که به نوشته او ایران را از دست یابی به سلاح کشتار همگانی باز می دارد، اشاره می کند که «برخی ها در غرب، به طرزی مغالطه آمیز، با نادیده گرفتن داده های علمی و سابقه تاریخی، دوست دارند این افسانه خطرناک را بپراکنند که ایران برای حفظ حکومت خود نیاز به بمب اتمی دارد، و یا این که ایران تا همین چندماه دیگر می تواند بمب تولید کند.»

وزیر امور خارجه ایران در بخشی از مقاله مفصل خود یادآوری می کند که در سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵، خود او مذاکرات مستقیم با اتحادیه اروپا را درمورد برنامه اتمی ایران تحت هدایت رئیس جمهوری فعلی ایران انجام می داد، و می افزاید: «باتعجب تمام امروز هم شاهد بسیاری از همان توهم ها و موضع گیری هایی هستم که در آن زمان وجود داشت».

او اشاره می کند که در ۲۳ مارس ۲۰۰۵ ،در پاریس، برای تضمین صلح آمیز بودن برنامه اتمی ایران، «به طرف های اروپایی بسته ای پیشنهادی ارائه دادم که شامل سلسله تدبیرهایی بود که توسط دانشمندان غیر ایرانی و مستقل تهیه شده بود»، و می نویسد: «اما پاسخی که دریافت کردیم پایانی فوری و حاکی از عدم قبول این پیشنهاد بود. طرف های اروپایی ما به توصیه و تحریک جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا، از ما خواستند که هرگونه غنی سازی را تاسال ۲۰۱۵ متوقف کنیم». او می افزاید: «اصرار واشنگتن بر رساندن غنی سازی به صفر، دقیقا به نتیجه عکس خود رسید و نتوانست غنی سازی را متوقف کند. اما در عوض توانست مذاکرات را متوقف کند».

آقای ظریف با اشاره به سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ که روابط ایران با غرب و با آژانس انرژی اتمی، هردو، به نازل ترین حد خود رسیده بود، می گوید: «حتی در آن زمان که وقتش را داشتیم هم دست به ساختن بمب نزدیم»، و می افزاید: «اکنون که به سال ۲۰۱۵ نزدیک می شویم، به دلیل آن توقع های بیش از اندازه و اعمال وسواس آمیز تحریم ها بر ایران در این مدت، در ایران به نتایجی خیره کننده رسیده ایم. تعداد سانتریفوژهای ایران که درآن زمان ۲۰۰ عدد بود اکنون به ۲۰ هزار واحد رسیده و ظرفیت غنی سازی ما از ۳/۵ درصد به ۲۰ درصد رسیده است. نیروگاه آب سنگین اراک تا سال آینده وارد بهره برداری می شود».

آقای ظریف می افزاید، اکنون بسیاری از ناظران غربی«آشکارا به خاطر از دست دادن فرصتی که در سال ۲۰۰۵ فراهم شده بود ابراز تاسف می کنند. در واقع عمده ی بار مسئولیت وضعیتی که امروز در آنیم بر عهده قضاوت اشتباه غرب است».

به نوشته آقای ظریف: «امروز آقای روحانی، رئیس جمهوری، و من، از نو به پای میز مذاکره بازگشته ایم و روش و نگرش ما هیچ تفاوتی با آن زمان نکرده است. اما عین همین امر در مورد برخی از توهم ها در جناح دیگر نیز صدق می کند. ما آماده ایم تضمین های لازم را برای آن که برنامه اتمی مان از ماهیتی صرفا صلح آمیز برخوردار باشد، فراهم کنیم. اما ما توقف نمی کنیم و از دست آوردهای فنی و دانشمندان مان دست نمی کشیم. که توقع چنین کاری ازما نه شرط احتیاط است و نه به سود منع گسترش سلاح های اتمی خواهد بود».

محمد جواد ظریف می نویسد: «نمی توان به عقب برگشت. [دراین راه] فداکاری ها شده و ظرفیت ها با گذشته تفاوتی قابل ملاحظه دارد. اکنون ما دانش و تبحر[ این کار] را در اختیار داریم. هیچ کس نمی تواند آن ها را به یک حرکت عصای جادو ناپدید کند. فشارها و تحریم ها بی اثر بوده اند».

اوبه مقاله خود چنین پایان می دهد: «اکنون که به لحظه تعیین کننده تبدیل این توافق موقت به راه حلی جامع و جهانی نزدیک می شویم، از همه طرف های مذاکره کننده می خواهم که با رعایت حرمت وحیثیت ما، به عزم ما در مورد برطرف کردن نگرانی ها در مورد برنامه اتمی مان پاسخ دهند. اما بویژه مصرانه از آنان می خواهم که نگذارند توهم، آنان را از مسیری که به بحرانی بی هوده پایان می دهد ودریچه ها را بر افق های تازه می گشاید، منحرف کند. که اتخاذ چنین روشی نه تنها راه را بر دست یابی به راه حلی جهانی برای مسئله اتمی ایران می گشاید، بلکه راه همکاری های بیشتر را برای بازگرداندن ثبات به منطقه و تحکیم صلح و امنیت بین المللی، هموار خواهد کرد.