هفته گذشته، پست‌هایی با این ادعا که یک کلیسای ارتدکس در روستای نووپولتاوکا، در منطقه میکولایف در جنوب اوکراین به آتش کشیده شده، در رسانه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد.
این پست‌ها با ویدئویی از آتش گرفتن یک کلیسا همراه بود.
به نوشته وبسایت «پالیگرف» (polygraph.info) که اخبار منتشرشده را راستی‌آزمایی می‌کند،کاربران رسانه‌های اجتماعی ادعا کردند که این کلیسای ارتدکس در اوکراین شاخه‌ای از کلیسای ارتدکس روسیه است که پس از تهاجم مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ اعلام استقلال کرد.
بنا بر ادعای که در این پست‌ها شده، آتش‌افروزی کلیسا به افراط‌گرایان اوکراینی، «تفرقه‌افکنان مذهبی» یا نیروهای امنیتی اوکراین نسبت داده شده‌اند.
سفارت روسیه در بریتانیا در ۷ آوریل ویدئوی آتش زدن کلیسا را در صفحه فیس‌بوک خود با شرح زیر به اشتراک گذاشت:
«یک کلیسای ارتدکس دیگر در اوکراین به آتش کشیده شد. این بار، این عاقبت دردبار کلیسای ارتدکس اوکراین در روستای نووپولتاوکا بود. این فیلم نشان می‌دهد که مردم با وحشت کلیسای در حال سوختن را که توسط نیروهای امنیتی [اوکراین] یا مخالفان به آتش کشیده شده، تماشا می‌کنند.»
این ادعا حقیقت ندارد.
بنابر سایت راستی‌آزمایی «پالیگرف»، این ویدئو در واقع آتش‌زدن یک کلیسا در روستای ایلینکا روسیه را حدود یک دهه پیش نشان می‌دهد.
ویدئوی آتش‌سوزی کلیسا در ایلینکا را در یوتیوب می‌توان پیدا کرد و مربوط به فیلمی می‌شود که توسط سفارت بریتانیا در روسیه و برخی از افراد دیگر به اشتراک گذاشته شده است.
آسوشیتدپرس در ۷ آوریل گزارش داد که ویدئوی آتش‌سوزی کلیسا برای اولین بار در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۳ (بیش از ۱۰ سال پیش) در یوتیوب منتشر شده بود و مشخص کرده بود که آتش سوزی در کلیسایی در ایلینکا، در منطقه آستاراخان در روسیه رخ داده است.
آسوشیتدپرس همچنین پستی همزمان از یک وبسایت مدیریت منطقه‌ای پیدا کرد که آتش‌سوزی کلیسای ایلینکا را توضیح می دهد.
این کلیسا بعداً بازسازی شد.
مرکز ارتباطات راهبردی و امنیت اطلاعات دولت اوکراین تأیید کرد که این ویدئو یک کلیسا را در حال سوختن در روسیه نشان می‌دهد، نه در اوکراین.
این مرکز گفت: «روس‌ها با چنین دغل‌کاری‌ها به دنبال بی‌اعتبار کردن اوکراینی‌ها و تضعیف مبارزه با نفوذ روسیه هستند. اوکراینی‌ها با ادیان مختلف مدارا می‌کنند و کلیساها را تخریب نمی‌کنند.»
بدون هیچ توضیحی، پست مربوط به کلیسای در حال سوختن دیگر در صفحه فیس بوک سفارت روسیه قابل مشاهده نیست.
ویدیو به صورت آنلاین بایگانی شده است.
این ادعای نادرست مبنی بر اینکه یک کلیسا در نوووپولتاوکا به آتش کشیده شده است با الگوی اطلاعات کاذب روسیه مطابقت دارد. چرا که بنا بر راستی‌‌‌آزمایی‌های پیشین «پلی‌گرف»، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و مقامات دیگر روسیه بارها و بارها به دروغ ادعا کرده‌اند که شاخه ارتدکس دین مسیحی در اوکراین مورد ستم و حمله قرار گرفته است.