کانون فیلمسازان مستقل ایران «ایفما» در ادامه تلاشهای خود برای حمایت از سینمای غیرحکومتی ایران، بیانیهای منتشر کرد و خواستار توجه آکادمی اسکار به آثار سینماگران مستقل ایرانی شد.
در این بیانیه گفته میشود که «موفقیت سه فیلم مستقل ایرانی در جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو ۲۰۲۴، گواهی است بر تأثیر عمیق جنبش زن، زندگی، آزادی، بر سینمای ایران و جشنوارههای جهانی.»
در ادامه بیانیه آمده است که «دستاوردهای اخیر سینمای مستقل ایران نشان میدهد که چگونه شجاعت، استقامت، و خلاقیت هنرمندان ایرانی، روایتهای سرکوبگرانه و دروغین رژیم اسلامی را بیاثر ساختهاند.»
ایفما ضمن تبریک به سازندگان فیلمهای «کیک محبوب من،»، «دانه انجیر معابد»، و «سیاره دزدیدهشده من»، تأکید کرد که «اکنون زمان آن رسیده است که آکادمی اسکار در کنار دیگر نهادهای سینمای جهان، به همین سو حرکت کند و سیاستهای خود را بهگونهای تغییر دهد که دیگر بنیاد فارابی نتواند به شکل انحصارطلبانه با حذف سینمای مستقل، نماینده سینمای ایران را به آکادمی معرفی کند.»
مهشید زمانی، از اعضای ایفما، درباره تلاشهای اخیر این کانون به صدای آمریکا میگوید: «پس از زن، زندگی، آزادی، دینامیک ساخت فیلم در ایران و تعامل سینمای ایران با جامعه بینالمللی تغییر اساسی کرده است. از این رو، ایفما از همان آغاز جنبش با نامهنگاری با جشنوارههای فیلم جهان کوشیده که صدای مردم ایران و فیلمسازان مستقل باشد و به همین دلیل برای آکادمی در موقعیتهای مختلف، نامه نوشته که متن این نامهها در مطبوعات فارسی و انگلیسی زبان به چاپ رسیده است.»
او میافزاید که به رغم توجه مطبوعات بینالمللی به این موضوع، ایفما تاکنون واکنش مستقیمی -به جز پاسخهای اتوماتیک- از آکادمی درباره سه نامه سرگشاده خود دریافت نکرده است.
خانم زمانی تأکید میکند که روش کنونی اسکار برای معرفی انتخاب نماینده سینمایی در کشورهای غیر دموکراتیکی مانند جمهوری اسلامی ایران کارآیی ندارد و باید تغییر کند.
او اضافه میکند که علاوه بر فیلمهای زیر زمینی که بدون مجوز ساخته میشوند، برخی فیلمها در این کشورهای غیر دموکراتیک حتی پس از دریافت جواز پخش، از اکران محروم میشوند.
مهشید زمانی میگوید: «اینکه اسکار از بنیادهای سینمایی چنین حکومتهایی بر اساس قانون قدیمی ناکارآمد خود درخواست معرفی فیلم میکند، تنها دو معنا دارد: یک، متوجه وضعیت غیر منصافانه فیلمسازان مستقل که در چنین حکومتهایی زندگی و کار میکنند، نیست، و دو، اگر هم هست آنقدر برایشان مهم نیست که تبصرهای به پروسه خود اضافه کنند.»
او یادآور میشود که جوایز اسکار در ابتدا فقط منحصر به آثار آمریکایی بود ولی در دهه ۵۰ میلادی بخشی با عنوان «بهترین فیلم خارجی» به جوایز افزوده شد که در طول زمان به «بهترین فیلم بینالمللی» تغییر نام داد.
خانم زمانی توضیح میدهد که آکادمی اسکار معمولا نسبت به تغییرات فرهنگی در جهان دیر واکنش نشان میدهد و در شرایط کنونی باید درباره گزینش فیلمها در کشورهای غیر دموکراتیکی مانند جمهوری اسلامی ایران، چین، و روسیه، تجدید نظر کند.
مهشید زمانی در ادامه میگوید: «متوجه حساسیت موضوع و دشواری تغییر روند در نهاد عریض و طویل و صد سالهای چون اسکار هستم، اما چنان که اشاره کردم، راهکار پیچیده ای لازم نیست، حتی مکثی یک ساله در تعامل اسکار با فارابی میتواند کمک کند تا کمیته مستقلی برای بررسی فیلمهای مستقل و حتی غیر مستقل تشکیل شود و یک سال بعد نماینده سینمای ایران را به اسکار بفرستند.»
او یادآور میشود: « اینکه گفتم حتی سینمای غیر مستقل، به یک دلیل ساده است، زیرا حذف یک گروه برای شرکت در هر نوع رقابتی، روشی دموکراتیک نیست و اسکار با حذف سینمای مستقل ایران دارد در دستان حکومتهای غیر دموکراتیک بازی میکند، اما کمیته مستقل بررسی فیلمهای ایرانی برای معرفی اسکار روش جذبی خواهد داشت و نه حذفی.»
کانون فیلمسازان مستقل ایران در بخش دیگری از بیانیه خود میگوید که «پروپاگاندای رژیم اسلامی در ایران که زمانی کارایی داشت، پس از جنبش اصیل مردم ایران دیگر نمیتواند جامعه جهانی را فریب دهد. داستانهای ناگفتهای که سینمای نوین مستقل ایران برای جهانیان بازگو میکند، نگرش جهان را نسبت به سینما و جامعه ایران تغییر خواهد داد.»
در ادامه بیانیه افزوده میشود که «صدای این هنرمندان دلیر، شایسته شنیدن است و این مسئولیت ایفما و هر کانون سینمایی مستقل دیگری است که آنها را در این مسیر حمایت کند و ارتقا دهد. ایفما ایمان دارد که با هم میتوانیم چشماندازی برای سینمای ایران بسازیم که روح آزادی و خلاقیت فیلمسازان ایرانی را بازتاب دهد.»
امسال فیلم «در آغوش درخت» ساخته بابک خواجه پاشا بهعنوان نماینده سینمای ایران برای رقابت در بخش بینالمللی اسکار انتخاب شده است.
این در شرایطی است که فیلم «دانه انجیر معابد» به کارگردانی محمد رسولاف، سینماگر سرشناس ایرانی، از طرف آلمان در این رقابت جهانی شرکت میکند.