هنگ کنگ روز شنبه با اتخاد تدابیر شدید امنیتی در نزدیکی پارک بزرگ این کلانشهر، به مردم هشدار داد که برای بزرگداشت قربانیان سرکوب خونین «تیانآنمن» تجمعی برگزار نکنند.
شنبه، سالگرد برخورد خشن نیروهای چینی برای پایان دادن به ناآرامیهای دانشجویی در میدان مرکزی پکن و مناطق اطراف آن است.
۳۳ سال پیش چین، تظاهرکنندگان دموکراسیخواه اعتراضی در میدان تیانآنمن شهر پکن به رهبری دانشجویان را سرکوب کرد. چین هرگز آمار کامل کشتهها را اعلام نکرده است، اما گروههای حقوق بشری و شاهدان میگویند که این رقم احتمالا هزاران نفر بوده است.
این در حالی است که تایوان تلاش برای پاک کردن خاطرات گذشته را محکوم کرد.
مقامات چینی، برگزاری هرگونه بزرگداشت عمومی این رویداد را در سرزمین اصلی ممنوع کردهاند، و مقامات هنگ کنگ نیز محدودیتهایی در این زمینه بوجود آوردند.
در پارک ویکتوریا در هنگ کنگ، مکانی که مردم پیش از همهگیری ویروس کرونا، گردهمایی برگزار میکردند، مقامات محلی ضمن بستن بخشهای اصلی، به ساکنان درباره تجمعات غیرقانونی هشدار دادند.
بنا به گزارشها در زمینهای فوتبال و بسکتبال که معمولا در روزهای شنبه مملو از جمعیت است، کسی دیده نمیشود، و صدها پلیس با سگهای موادیاب در حال گشتزنی بودند.
کری لام، رهبر هنگ کنگ، این هفته گفت که برگزاری هر رویدادی برای بزرگداشت کشتهشدگان سال ۱۹۸۹ نقض قوانین امنیت ملی است و مجازاتهایی را به همراه خواهد داشت.
چین در ژوئن ۲۰۲۰ قانون امنیت ملی را در هنگ کنگ وضع کرد که براساس آن اقدامات براندازی، تروریسم، و همکاری با نیروهای خارجی میتواند به حبس ابد منجر شود.
از هنگام وضع این قانون، افراد یا سازمانهایی که به نوعی به برنامهها و مراسم بزرگداشت چهارم ژوئن مرتبط هستند، مورد هدف قرار گرفتهاند.
بسیاری از فعالان زندانی شدهاند، اتحادی که مراسم این بزرگداشت سالانه را سازماندهی میکرد، منحل شد، و موزه چهارم ژوئن تعطیل شد و فقط بصورت اینترنتی فعال است.
در همین حال دو دانشگاه نیز اثر هنری مشهور به «ستون شرم» و مجسمههای «انسانهای رنجور» و «الهه دموکراسی» را که به نوعی به این رویداد طعنه میزند را از محوطه دانشگاه حذف کردند.
هنگ کنگ از سال ۲۰۲۰ به دلیل محدودیتهای ناشی از ویروس کرونا، برگزاری مراسم شبانه را ممنوع کرده است. برخی از فعالان دموکراسیخواه، مقامات را به استفاده از این قوانین برای سرکوب کنشگری متهم میکنند، ادعایی که مقامات آن را تکذیب میکنند.
محدودیتهای کنونی مرتبط با ویروس کرونا، فقط به هشت نفر اجازه میدهد که با هم غذا بخورند، و گردهمایی خارج از خانه نیز به چهار نفر محدود شده است.
سال گذشته، پلیس پارک هنگ کنگ را مسدود کرد تا از تجمع مردم برای بزرگداشت این سالگرد جلوگیری کند و سازماندهنده برنامه نیز دستگیر شد.
اما در تایوان که چین آن را بخشی از سرزمین اصلی میداند، و حکومتی دموکراتیک دارد، شنبه مراسم بزرگداشتی در تایپه برگزار میشود.
تسای اینگ ون، رئیس جمهوری تایوان، «تلاش برای پاک کردن حافظه جمعی چهارم ژوئن را بصورت سیستماتیک در هنگ کنگ محکوم کرد.»
تایوان تمایل دارد که از سالگرد کشتار میدان تیانآنمن برای انتقاد از چین استفاده کند و در برابر رویکرد خصمانه پکن، اقدامات گذشته این کشور را یادآوری کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، شنبه در بیانیهای، سرکوب تیانآنمن را «یک حمله وحشیانه» خواند.
او در این بیانیه گفت که «تلاش این افراد شجاع فراموش نخواهد شد. ما هر سال ضمن احترام به کسانی که از حقوق بشر و آزادیهای اساسی دفاع کردند، یاد آنها را گرامی میداریم.»