نشریه فایننشال تایمز، در مقاله ای به قلم برزو درآگاهی از بغداد، و ریچارد مک گرگور در واشنگتن، به بررسی وضعیت متحدان احتمالی عراق و آمریکا در جنگ با داعش پرداخته است. ترجمه این مقاله را درزیر می خوانید:
روزنامه فایننشال تایمز در این مقاله تحلیلی می نویسد، سیاست گذاران آمریکا در بررسی حمله هشدار دهنده نظامی داعش به عراق پی برده اند که در منطقه، متحدان نیرومندی هستند که در شکست دادن این گروه جهادی با آمریکا اشتراک منافع دارند.
با این حال گزینه های آمریکا برای این کار- یعنی سوریه و ایران- نمی توانند واشنگتن را به همکاری با هریک از آن دو برانگیزند.
باراک اوباما که سه سال است خواستار برکناری بشار اسد، به خاطر سرکوبی وحشیانه مخالفان داخلی او بوده است، روز پنجشنبه ۵۰۰ میلیون دلار بودجه به شورشیان میانه رو که با رژیم اسد می جنگند، اختصاص داد.
واشنگتن به صراحت سوریه را مسئول دامن زدن به ظهور داعش می داند. داعش ریشه در القاعده ی مرتبط با گروه های جهادی دارد که سال ها مورد حمایت دولت دمشق بودند. حتی، برخی، تهران هم پیمان اصلی اسد را هم متهم به زمینه چینی برای برآمدن داعش می کنند.
اما حال که داعش بخش های وسیعی از سوریه و عراق را در تصرف دارد و بیم آن می رود که بخش هایی از منطقه را به یک دژ جهادی سنی تبدیل کند، آقای اوباما غفلتا خود را با بشار اسدی هم پیمان می یابد، که تحت فشار عراق نیروی هوایی خود را، که به سوی شهروندان و شورشیان میانه روی سوریه گرفته بود، گیریم با تاخیر، علیه داعش به کار می برد.
ایران که خود را رهبر شیعیان جهان می داند، به عراق وعده همکاری نظامی در جنگ با داعش داده است. احتمال می رود که مشاورانی هم برای کمک به ارتش عراق راهی کرده باشد تا به این کشور در گردآوری اطلاعات از شورشیان، مسدود کردن ارتباطات آنها، و دفاع از حرم های مقدس شیعیان کمک کند.
با این حال کمتر تحلیل گری می تواند تصور کند که آمریکا با ایران یا با سوریه شیعه علوی همکاری عملیاتی مستقیم داشته باشد. گفته می شود که سوریه برای آن که چهره ای جهادی از سنی های مخالف خود نشان دهد، تا هم جلوی کمک کردن به آنان را بگیرد و هم برای حکومت غیردینی خود حامیانی دست و پا کند، به داعش امکان نضج گرفتن داد.
رابرت اینهورن، از کارکنان پیشین وزارت خارجه آمریکا، که اکنون در موسسه بروکینگز کار می کند، به فایننشال تایمز می گوید: «آمریکا می خواهد بدون کار کردن با اسد به هدف های خود در سوریه دست بیاید. اما برحسب این که حکومت سوریه دست چه کسی باشد منافع این دو کشور چنان ریشه ای از هم جدا می شود که نمی شود گفت اصلا چطور می توانند با هم کار کنند.»
در هرحال، سوریه، باوجود تلاشی که برای حراست از مرزهای خود از خطر داعش می کند، اما از قدرت نظامی لازم برای کاستن از قدرت جنگاوری این سازمان مسلح برخوردار نیست.
هشام هاشمی، کارشناس عراقی در امر داعش، و نویسنده کتابی درباره این گروه که بزودی منتشر می شود، می گوید: «سوری ها همان کمبود قدرت سوخت گیری را دارند که عراق دارد. تنها نیروی هوایی که می تواند جلوی داعش رابگیرد آمریکاست. »
می ماند ایران، دولتی که آمریکا بیش از سه دهه است با آن رابطه دیپلماتیک ندارد، و اکنون دست درکار مذاکره است تا بلندپروازی های هسته ای حکومت تهران را فرونشاند.
الکس وطن خواه، تحلیل گر در موسسه خاورمیانه نیز می گوید: «ایران ترجیح می دهد به طور آشکار در همکاری با آمریکا دیده نشود. اما در خفا و به طور خصوصی هردو کشور از این که به سود منافع ژئو پلیتیک خود با یکدیگر همکاری کنند، ابایی ندارند». او می گوید البته هرگونه همکاری این دوکشور با یکدیگر تحت رهبری سازمان های اطلاعاتی شان خواهد بود.
متحدان سنتی آمریکا در منطقه، مانند عربستان سعودی، از هم اکنون بیم آن دارند که واشنگتن آن ها را به تهران فروخته باشد.
کریم سجادپور، از بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی می گوید: «در چشم دولت های خلیج فارس، از هم اکنون این تصور وجود دارد که آمریکا و ایران با هم تبانی کرده اند. شما را در مقام تبانی با ایران می بینند. چه تکذیب کنید و چه نکنید.»
آمریکا می کوشد در فضای عمومی درمورد ایران راهی باثبات در پیش گیرد. جان کری، وزیر خارجه در همان روزی که پنتاگون گفته است: «واشنگتن مطلقا هیچ قصد یا برنامه ای برای هم اهنگ سازی عملیات نظامی با تهران ندارد»، دم ازآن می زند که وی: «هیچ راه حل سازنده ای» را از نظر دور نخواهد داشت.
اتحاد ایران با حزب الله، دشمن دیرین آمریکا و اسرائیل و حامی جدی رژیم اسد در جنگ داخلی سوریه، و نیز حمایت آن از حمله های انتقام جویانه شبه نظامیان شیعه علیه شهروندان سنی در عراق، از دیگر موانع عبور ناپذیر بر سر راه همکاری رسمی دو کشور است.
هشام هاشمی می گوید در صورت تعمیق دخالت سوریه یا ایران در عراق، خطر فرقه ای یا منطقه ای شدن جنگ افزایش می یابد، «ایران با فرستادن نیرو به عراق به سود داعش کار خواهد کرد. زیرا سیل مردان، از سراسر جهان اسلام، برای جهاد علیه شیعیان به عراق سرازیر خواهد شد».
