اکثریت بزرگی از نمایندگان مجلس ایالات متحده در نامه‌ای به جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در باره آنچه که «خودداری» ایران از همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواندند، ابراز نگرانی کردند.
این نامه، که روز پنجشنبه بر روی وبسایت رسمی کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان منتشر شد، در تاریخ چهارشنبه ۱ اکتبر (۹ مهر ماه) به امضای ۳۵۴ نماینده از بین کل ۴۳۵ عضو مجلس نمایندگان رسیده است و در حالی منتشر می‌شود که کمتر از دو ماه به مهلت از پیش تعیین شده ۲۴ نوامبر (۳ آذر ماه) در مذاکرات هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی برای رسیدن به توافقی جامع و نهایی باقی مانده است.
امضاکنندگان این نامه – که جان بینر رئیس مجلس و نیر تعدادی از نمایندگان دموکرات مجلس نیز در میان آنها هستند – با اشاره به تلاش‌های آژانس بین‌المللی اتمی برای دریافت توضیحاتی از سوی ایران در باره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای آن کشور، گفتند «ما بر این باور هستیم که تمایل ایران برای افشای همه جنبه‌های برنامه هسته‌ای خود، آزمونی بنیادی برای سنجش نیت ایران برای رسیدن به یک توافق جامع است.»
نمایندگان در این نامه همچنین «نگرانی عمیق» خود را از «خودداری» ایران برای همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این زمینه ابراز کردند و گفتند «تنها نتیجه منطقی که از تاخیر انداختن در کار بازرسان (آژانس) می‌توان گرفت این است که تهران براستی خیلی چیزها برای پنهان کردن دارد.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۵ سپتامبر (۱۴ شهریور) در گزارشی اعلام کرد تهران موفق به پاسخگویی به تمامی پرسش‌های مطرح شده درباره برنامه هسته‌ای آن کشور نشده است و ۱۰ روز بعد، یوکیا آمانو رئیس آژانس نیز در سخنانی در نشست افتتاحیه شورای حکام آن نهاد نظارتی سازمان ملل متحد در وین گفت ایران تا پیش از مهلت دوم سپتامبر (۱۱ شهریور ماه) موفق به پاسخگویی به برخی از پرسش‌های مطرح شده آژانس نشده است.
ایران و غرب بر سر ماهیت برنامه هسته‌ای تهران اختلاف نظرهای جدی دارند؛ کشورهای غربی، بویژه ایالات متحده، ایران را متهم می‌کنند که در پوشش یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز درصدد دستیابی به توانایی ساخت سلاح‌های هسته‌ای است؛ اتهامی که تهران آن را رد می‌کند و برنامه اتمی آن کشور صلح‌آمیز است.
با این حال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید گزارشی هزار صفحه‌ای از اطلاعات جمع‌آوری شده که نشان می‌دهد ایران در تلاش برای ساخت چنین سلاح‌هایی بوده است، را در اختیار دارد. ایران ادعاهای مطرح شده را بی‌اساس خوانده و به بازرسان سازمان ملل اجازه بازرسی از تاسیسات نظامی خود را نداده است.
ایران و شش قدرت جهانی – آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان – بیش از یک دهه است که با هدف حل و فصل اختلافات و رفع ابهام از برنامه هسته‌ای ایران در حال گفتگو هستند و پس از یک دوره رکود هشت ساله، و پس از روی کار آمدن دولت میانه‌روی حسن روحانی در تابستان ۱۳۹۲ و تغییر رویکرد تهران در عرصه سیاست خارجی بویژه مساله هسته‌ای، این گفتگوها را از سر گرفتند.
در اوایل آذر ماه سال گذشته، و در فاصله کوتاهی پس از آغاز دوره جدید مذاکرات، ایران و قدرت‌های جهانی توافق کردند در عرض شش ماه به یک توافق جامع و نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران دست یابند. دو روز مانده به مهلت تعیین شده ۲۹ تیر ماه در توافق موقت ژنو موسوم به برنامه اقدام مشترک، دو طرف با اذعان به این که هنوز «شکاف‌های عمده‌ای» در این زمینه باقی مانده، توافق کردند که گفتگوها را به مدت چهار ماه دیگر و تا ۳ آذر ۱۳۹۳ (سالگرد توافق موقت) تمدید کنند.
در همین چارچوب ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز موافقت کردند که روند بازرسی‌های آژانس و نیز گفتگوهای مقام‌های مسئول دو طرف را به هدف شفاف‌سازی و رفع ابهامات باقی مانده، تسهیل کنند. ایران در ماه مه سال جاری میلادی (خرداد ماه) برای اجرای یک برنامه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۵ گام مشخص توافق کرد و متعهد شد برای رفع نگرانی‌های غرب نسبت به برنامه هسته‌ای خود تا ۲۵ ماه آگوست (سوم شهریور ماه) آن گام‌ها را به اجرا درآورد.
با وجود باقی ماندن دو مورد از پنج پرسش مطرح شده، بنابر گزارش‌های آژانس، ایران به تعهدات خود در چارچوب برنامه اقدام مشترک، در سه مورد از پنج گام مورد توافق در زمینه فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم که یکی از نگرانی‌های اصلی کشورهای غربی است، عمل کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران، برای ارائه پیشنهاد خود جهت اجرای اقدامات عملی برای حل و فصل دو مورد از اقدامات باقیمانده، تا دوم سپتامبر (۱۱ شهریور ماه) فرصت داد؛ که ایران هنوز پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه نکرده است.
