لای چینگ-ته، رئیس جمهوری منتخب تایوان، روز پنجشنبه گفت امیدوار است ایالات متحده «بتواند به حمایت قاطع» از تایوان ادامه دهد. او روز پنجشنبه با اولین گروه از قانونگذاران آمریکایی که از زمان پیروزی او در انتخابات اوایل ماه جاری میلادی به تایپه سفر کردهاند، دیدار کرد.
لای، از حزب حاکم دموکراتیک مترقی تایوان و معاون فعلی رئیس جمهور، روز۲۰ ماه مه (حدود چهار ماه دیگر) کار خود را آغاز خواهد کرد. چین که ادعا می کند تایوان بخشی از قلمرو آن کشور است، معتقد است که او یک جداییطلب خطرناک است و پیشنهادات لادی را برای مذاکره رد کرده است.
لای چینگ-ته خطاب به قانونگذاران آمریکایی که به تایپه رفتهاند گفت دموکراسی و آزادی ارزشهای اصلی مشترک با ایالات متحده است.
لای گفت: «تایوان در اولین زنجیره جزیره قرار دارد و در خط مقدم توسعهطلبی اقتدارگرایانه چین واقع شده است. این امر تایوان را در یک موقعیت استراتژیک مهم قرار داده است. ثبات در سراسر تنگه تایوان برای صلح و رفاه منطقه و جهان بسیار مهم است.»
پس از پیروزی لای چینگ-ته در انتخابات ریاستجمهوری تایوان، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیهای خطاب به مردم تایوان برای نشان دادن «قدرت یک سیستم دموکراتیک» تبریک گفت و بر تعهد آمریکا به حفظ صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان و حل مسالمتآمیز اختلافات فارغ از هر «فشار و اجباری» تأکید کرد.
آقای بلینکن گفت آمریکا امیدوار است با همکاری لای و رهبران دیگر احزاب بتواند روابط غیررسمی دیرینه خود با تایوان را مطابق با «سیاست چین واحد» آمریکا پیش ببرد.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، نیز در واکنش به پیروزی حزب حاکم در انتخابات ریاست جمهوری تایوان، تاکید کرد که ایالات متحده از «استقلال» تایوان حمایت نمیکند.
در سال ۲۰۱۶ و زمانی که دونالد ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تلفنی با رئیس جمهوری تایوان صحبت کرد، خشم چین برانگیخته شد.
این نخستین گفتگو از این دست میان رهبران ایالات متحده و تایوان از سال ۱۹۷۹ بود که جیمی کارتر پس از قطع روابط با تایوان بر سیاست «چین واحد» تأکید گذاشت.
ایالات متحده آمریکا از آن زمان، تایوان را بخشی از چین شناخت و در سالهای گذشته نیز همین سیاست را دنبال کرده است.
دولت تایوان با ادعای حق حاکمیت چین مخالف است و می گوید جمهوری خلق چین هرگز بر این جزیره حکومت نکرده است و حق ندارد در مورد سرنوشت آن دخالت یا آن را کنترل کند و تنها مردم تایوان میتوانند این کار را انجام دهند.