سیاست دولت برای تخصیص یارانه به نهادههای دامی و تعیین دستوری قیمت محصولات لبنی راه به جایی نبرده است و دبیر انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران میگوید «مردم قدرت خرید لبنیات با قیمت کنترلشده را هم ندارند.»
رضا باکری همچنین از افزایش صادرات شیر خام به دلیل کاهش خرید داخلی خبر داده و گفته که واقعیت این است که صادرات افزایش پیدا کرده چون صنعت لبنیات با مازاد شیر خام روبهرو شده، آن هم به این دلیل که قدرت خرید مردم به قدری پایین آمده که توان مصرف لبنیات را ندارند.
باکری تاکید کرده است که این اتفاق در حالی رخ داده است که قیمت این گروه کالایی توسط نهادهای دولتی کنترل میشود و عرضه و تقاضا قیمت را تعیین نمیکند.
اشاره باکری به کاهش تقاضا از سوی مردم در بسیاری از اقلام قابل مشاهده است.
کاهش مصرف لبنیات فقط مربوط به شهرهای بزرگ نیست بلکه شهرهایی که در حوزه کشاورزی و دامپروری هم حرفی برای گفتن دارند با این مشکل روبهرو شدهاند. بهعبارتی مناطقی که تا پیش از این بهواسطه غالب بودن صنعت کشاورزی بهصورت سنتی از دسترسی بهتری به لبنیات و شیر برخوردار بودند نیز با این چالش روبهرو شدهاند.
در همین رابطه شنبه چهارم آذرماه مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا همدان گفت که مصرف لبنیات در همدان پایین است و متأسفانه «گرانی مواد لبنی» بر کاهش بیشتر مصرف لبنیات در بین همدانیها تأثیر گذاشته است.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسانرضوی نیز ۲۳ مهرماه سال جاری گفته بود که با افزایش قیمت محصولات لبنی در اردیبهشت ماه سال جاری، «سرانه مصرف لبنیات در استان ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است.»
در سایر بخشها نیز وضعیت چندان جالب نیست و گوشت مرغ پس از آنکه با افزایش تقاضای ناشی از جایگزینی با گوشت قرمز را تجربه کرده بود با کاهش ۲ کیلوگرمی در سرانه مصرف روبهرو شده است.
حسین فاطمی، عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران تاکید کرده که سرانه مصرف گوشت مرغ به ۳۱ کیلوگرم رسیده درحالی پیش از این سرانه مصرف گوشت مرغ برای هر ایرانی ۳۳ کیلوگرم بوده است.
در مورد گوشت قرمز نیز شرایط بحرانی است و رئیس اتحادیه تهیه و توزیع کنندگان گوشت گوسفندی تهران به نقل از اتاق اصناف، رقم مصرف گوشت قرمز در سال۱۴۰۱ برای هر ایرانی را حدود ۶ کیلوگرم اعلام کرده است.
البته وبسایت «اکو ایران» این هم گزارش کرده که طبق بررسی دادههای سال ۲۰۲۲ سازمان فائو، میزان مصرف گوشت قرمز ایران ۶ کیلوگرم بوده است. آماری که برای سال جاری کمتر از ۳ کیلوگرم هم اعلام شده است و این کاهش نتیجه رسیدن قیمت هرکیلوگرم گوشت قرمز تا ۷۰۰ هزار تومان است.
کاهش سرانه مصرف مواد غذایی و ناتوانی بخش قابل توجهی از خانوارها برای تامین حداقلهای مورد نیاز برای تغذیه مناسب باعث شده است تا طرح کالابرگ الکترونیک در دستور کار دولت قرار بگیرد. در کنار این اتفاق ۲۸ آبان ماه نیز وزارت کار جمهوری اسلامی از تعمیق بحران معیشت و آغاز پرداخت یارانه حمایتی به خانوارهای ناتوان از تامین غذای کودکان خبر داد.
معاون وزیر کار تاکید کرده بود که به جز کالاهای اساسی اقلامی همچون میوه و سبزی نیز به طرح کالابرگ الکترونیکی اضافه شده است و دولت برای حمایت از ۱۲۰ هزار خانوار ناتوان در تامین امنیت غذایی کودکان با معرفی وزارت بهداشت ارزش کالابرگ الکترونیکی آنها را از ۶۰۰ هزار تا یک میلیون تومان به ازای هر نفر افزایش میدهد.