یکی از مدیران مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی ایران با تاکید بر تداوم «فرونشست» زمین در اصفهان، روایتهای رسمی جدید مبنی بر توقف این پدیده را زیر سوال برده است.
علی بیتالهی با رد ادعاهایی جدید مبنی بر کاهش فرونشست زمین در اصفهان میگوید که «فرونشست زمین به همان روال قبلی» ادامه دارد و «امکان ندارد» در یک مدت کوتاه دو یا سه ساله «به یکباره» فرونشست زمین «هفت سانتیمتر» کم شود.
بیتالهی با اشاره به آمار «چاههای پیزومتری اصفهان»، تا پایان سال ۱۴۰۰ و در دورههای «درازمدت، میانمدت، و کوتاهمدت» حدوداً «یک متر در سال» افت «سطح آبهای زیرزمینی» ادعای کاهش فرونشست را رد میکند.
پیشتر معصومه آمیغپی، رئیس اداره ترازیابی دقیق، اداره کل زمینسنجی، و نقشهبرداری سازمان نقشهبرداری کشور بیست و چهارم تیرماه با اعلام «کاهش قابل توجه نرخ فرونشست در شهر اصفهان»، مدعی شده بود که این کاهش نرخ فرونشست مربوط به «مرگ آبخوانها» میشود و یا بر اثر «اجرای سیاستهای سازگاری با کم آبی» است، موضوعی که مطالعات آن «در دستور محققان این سازمان قرار دارد.»
اما بیتالهی میگوید که «کار خاصی» انجام نشده و «معجزهای» رخ نداده است که فرونشست زمین متوقف شود.
بیتالهی تاکید کرده است که کاهش «۷ سانتیمتری» فرونشست زمین مستلزم بالا آمدن سطح آب زیرزمینی به میزان «حداقل هفت متر» است، در حالی که آخرین آمارها در پایان سال ۱۴۰۰ نشان میدهد که «سطح آبخوان سالیانه یک متر پایین میرود.»
این عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی کشور با اشاره به «برنامه کشور ژاپن برای کاهش نرخ فرونشست زمین»، گفته است که در سال ۱۹۶۵ نرخ سالیانه دشت توکیو «۱۲ سانتیمتر» بود که این پدیده با یک برنامه «بسیار سختگیرانه» در سال ۲۰۰۲ به حدود «یک سانتیمتر» کاهش یافت.
او میگوید که کشوری مانند ژاپن با برنامهای «بسیار جدی» که شامل تزریق آب به آبخوان توکیو، جلوگیری از استحصال آبهای زیرزمینی توسط چاهها، کنترل کشاورزیهای آب بر و مواردی از این دست بوده، در مدت حدود «۲۵ سال» توانسته فرونشست را «به یک سطح قابل ملاحظهای» کاهش دهد.
در همین ارتباط، نماینده حوزه انتخابیه اصفهان نیز بیست و پنجم تیرماه طی تذکری شفاهی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «فرونشست زمین در حال تبدیل شدن به فروچاله است»، گفته بود: «آیا وزارتخانههای نیرو و دادگستری و سازمان محیط زیست در مقابل «هرج و مرج در برخورد با برداشت آب» وظیفهای ندارند و «نباید با این تخلفات برخورد کرد؟»
مهدی طغیانی با اظهار اینکه «مشکل عدیده» ناشی از «کمبود آب» در کشور از جمله «خشکی دریاچه ارومیه، زایندهرود و تالاب گاوخونی» نتیجه «مدیریت غلطی است که بر منابع آبی کشور حاکم است»، افزوده بود: نتیجه این مدیریت غلط را میتوان در «دشت اصفهان و برخوار» مشاهده کرد که «به طور میانگین ۱۵ سانتیمتر فرونشست شده» و فرونشست زمین «در حال تبدیل شدن به فروچاله است.»
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ایران نیز پیشتر و در بیست و یکم تیرماه از دیرتر آغاز شدن «بارشهای پاییزی» امسال خبر داده و به خبرگزاری «ایسنا» گفته بود که در تمام نقاط کشور «شرایط خشکسالی» بهشدت استثنایی و «طولانی مدت» خواهد بود.
از جمله تاثیرات کمآبی و تغییرات اقلیمی، فرسایش خاک و بروز پدیدههای خطرناکی برای جوامع انسانی همچون «فرونشست زمین» و یا «رانش زمین» است، موضوعی که در سالیان اخیر مورد توجه فعالان این حوزه قرار گرفته اما با برخورد امنیتی از سوی مسئولان جمهوری اسلامی به عنوان تعیین یک «بحران» جدی مواجه شده است.