روزنامه واشنگتن تایمز در مقالهای درباره بحران عراق به قلم قاسم عبدالزهرا و ویوین سلامه با عنوان «مالکی درخواست ایران برای کنارهگیری را رد میکند» نوشت نخست وزیر عراق به عنوان یک چهره تفرقهانداز دیده میشود.
سیاستمداران ارشد عراقی روز چهارشنبه، اول مرداد (۲۳ ژوئيه) گفتند نوری المالکی تلاش ایران برای متقاعد کردن او به برکناری از مقام نخست وزیری را نادیده گرفته است. چنین حرکتی به معنای آن است که مالکی با مقابله با عمدهترین حامی و متحد خود، مصمم است برای سومین بار نخست وزیری عراق را به عهده بگیرد و با این کار به بحران سیاسی در کشور دامن زده شود.
به نوشته واشنکتن تایمز، آقای مالکی برای هفتهها تحت فشار فزایندهای برای کنارهگیری، حتی از سوی متحدان سیاسی پیشین خود و همچنین از سوی برخی از رهبران شیعه بوده است.
منتقدان او، آقای مالکی را به صورت شخصیتی بسیار تفرقهانداز میبينند که برای تشکیل دولت نمیتواند حمایت اقلیت سنی را برای مقابله با شورشیان سنی داعش که بخش عمدهای از خاک عراق را تصرف کردهاند، کسب نمايد.
ولی دیدار اخیر بین مالکی و قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، نخستین علائمی بود که نشان داد ایران هم خواهان کنارهگیری مالکی از نخست وزیری است.
ایران چهار سال پیش، در پیروزی مالکی برای دوره دوم، با استفاده از نفوذ خود بر احزاب شیعی، برای اطمینان از پشتیبانی آنها از وی در مذاکرات بر سر تعیین نخست وزیر، نقش کلیدی داشت.
رد تقاضای ایران از سوی مالکی عملأ ایران را در موضع نامشخصی قرار میدهد، به طوری که یا باید به طور مؤثر تلاش کند او را در منصب خود نگاه دارد، یا فشار بر او برای کنارهگیری را تشدید کند.
دو سیاستمدار ارشد شیعه عراقی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند که در دیدار اخیر بین مالکی و سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه تلاش کرد نخست وزیر عراق را راضی کند از تلاش برای نخست وزیری برای یک دوره دیگر دست بکشد.
مالکی پیشنهاد سلیمانی را رد کرد و افزود که فراکسیون سیاسی او بیشترین کرسیها در پارلمان عراق را درانتخابات ماه آوریل کسب کرد که به او مشروعیت تشکیل دولت تازه را میدهد. یکی از این دو سیاستمدار در جلسه دیدار مالکی و سلیمانی حضور داشت و به دیگری هم بعدأ درباره آنچه در جلسه گذشت توضیح داده شد.
این دو سیاستمدار که نخواستند هویتشان فاش شود، همچنین افزودند که سلیمانی پیشنهاد خود را پس گرفت، اما توضیح بیشتری ندادند.
هیچیک از دولتهای ایران و عراق توضیحی درباره نقش ایران در میانجیگری بحران عراق ندادند.
سلیمانی از زمان شورش داعش که بعدأ به «خلافت خودخوانده اسلامی» موسوم شد نقش کلیدی در بحران عراق به عهده گرفت.
به گزارش روزنامه واشنگتن تایمز، براساس گفتههای مقامات شیعی، سردار سلیمانی سرگرم سازماندهی ارتش عراق و گروههای شبه نظامی شیعه برای نبرد علیه شورشیان افراطی سنی است در حالی که همزمان تلاش میکند تا جناحهای مختلف شیعه را برای تشکیل دولت آینده عراق سازمان دهد.
داعش گفته است که تهاجم خود را به سوی بغداد ادامه خواهد داد. دولت مالکی از اقدام به یک ضدحمله علیه شورشیان ناتوان بوده است.
برای هفتهها، قانونگذاران برای توافق بر سر یک دولت تازه و سمتهای ارشد رهبری و آینده سیاسی مالکی تلاش میکنند. پس از چند بار به تعویق انداختن تشکیل جلسات، تصمیمگیری سرانجام در ۲۴ تيرماه (۱۵ ژوئیه) قانونگذاران نخستین گام موفقیتآمیز در این روند را با انتخاب یک شخصیت سنی به ریاست پارلمان بر داشتند.
امروز قرار است رأ یگیری درباره انتخاب رئیس جمهوری صورت گیرد.
تحت یک توافق غیررسمی پس از سقوط صدام حسين، تقسیم سه مقام سیاسی بدین صورت است که رئیس جمهوری یک کرد، رئیس پارلمان یک سنی و نخست وزیر یک شیعه است.