علی مطهری، نماینده اصولگرا اما منتقد مجلس شورای اسلامی می گوید عملکرد مسئولان برگزاری انتخابات طوری بوده که نظام تمایلی برای مشارکت بالای مردم ندارند. منتقدان می گویند حکومت قصد دارد در صورت کاهش مشارکت، مقاصد سیاسی خود را در این انتخابات اعمال کند.
علی مطهری، فرزند مرتضی مطهری، از بنیانگذاران جمهوری اسلامی ایران در ماه های اخیر به یکی از منتقدان اصلی دولت محمود احمدی نژاد تبدیل شده است. او به سایت خبرآنلاین گفت:«مسولان برگزاری انتخابات، تمایلی به افزایش مشارکت مردم در انتخابات ندارد.
به عقیده مطهری، «فضای سیاسی باز نشده»، «رد صلاحیت ها ادامه دارد» و این یعنی «تمایلی» به مشارکت بالای مردم وجود ندارد.
مرتضی کاظمیان، روزنامه نگار در پاریس دلیل تمایل نظام برای کاهش مشارکت را «هراس حکومت از اوج گیری دوباره اعتراضات» می داند و می گوید:«اقتدارگرایان بعد از انتخابات سال ۸۸، از حضور مردم دوری می کنند. توجه کنیم که مشارکت مردم در فعالیت های انتخاباتی سال ۸۸ موجب شد که وقتی با کودتای انتخاباتی ۲۲ خرداد مواجه شدند، اعتراضات مردمی شکل بگیرد.»
به اعتقاد او، درست است که جنبش سبز فعالیت خیابانی ندارد. این جنبش در سایه قرار دارد و در زیر پوست جامعه است اما حکومت می داند این جنبش اعتراضی امکان دارد در هر جایی خودش را نشان بدهد.»
او می افزاید:«بهمین دلیل است که در هفته های اخیر شاهد هستیم که فشار و سرکوب افزایش یافته است. پژوهشگران اجتماعی مانند سعید مدنی و احسان هوشمند یا روزنامه نگارانی مثل پرستو دوکوهکی و فاطمه خردمند بازداشت شده اند و حکومت تلاش می کند ضمن بسط ارعاب ، انسداد سیاسی و ایجاد خفقان؛ مشارکت لایه های پنهان جامعه و شهروندان منتقد را حداقلی کند.»
مشارکت کنید، نکنید
بعد از انقلاب ، تا کنون حدود سی انتخابات در ایران برگزار شده و مسولان جمهوری اسلامی، برگزاری این تعداد انتخابات را نشانه دموکراسی در ایران می دانند.
آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی بارها در سخنرانی هایش گفته است «انتخابات برای نظام مهم است» و یا «حضور پرشور پای صندوق ها ، رای اعتماد مردم به نظام است».
با اینکه معمولا در آستانه انتخابات، مسوولان مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت می کنند اما حال، علی مطهری می گوید مسولان چندان تمایلی به مشارکت گسترده مردم ندارند. چنین فضایی یکبار، ده سال پیش اتفاق افتاد.
سال ۸۱، دومین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا برگزار می شد. در این انتخابات نظارت بر عهده مجلس ششم بود و بعد از انتخابات مجلس اول، نامزدهای متنوعی در آن حضور داشتند اما رسانه های حکومت انتقاد از نهاد شوراهای شهر را افزایش دادند و شرکت در انتخابات چندان تبلیغ نشد. در آن انتخابات، مشارکت مردم کاهش یافت و گروهی از محافظه کاران که بعد ها نام اصولگرا، محمود احمدی نژاد را به شهرداری تهران رساندند، برنده انتخابات شدند.
در سالهای اخیر نحوه برگزاری انتخابات در ایران با انتقاداتی رو برو شد و حتی سال ۸۸ دو نامزد رقیب محمود احمدی نژاد، وزارت کشور و شورای نگهبان را به تقلب و تخلف در انتخابات متهم کردند. این منتقدان حکومت اعلام کرده اند که برای شرکت در انتخابات برنامه ای ندارند و حتی برخی مانند سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، صراحتا گفته اند که انتخابات آینده را تحریم می کنند.
آیا نظام برنامه ای برای انتخابات مجلس دارد که تمایل اش برای کاهش مشارکت مردم را اینچنین علنی کرده است؟
مرتضی کاظمیان انتخابات گذشته شورها و انتخابات اخیر را قابل مقایسه نمی داند. او گفت:«در انتخابات سال ۸۱، یک شرایط سیاسی خاص داشت. مشارکت شهروندان کم بود وقتی مشارکت جامعه بخصوص شهرنشین ها کم می شود، معمولا شهروندانی که تحول خواه هستند شرکت نمی کنند. این یعنی اینکه رای دهندگان سنتی و حامی حکومت، اکثریت رای دهندگان خواهند بود و در آن انتخابات یادمان هست گروه های راست و حامیان احمدی نژاد روی کار آمدند.»
با اینحال این روزنامه نگار باز هراس از اعتراضات را دلیل تمایل به کاهش انتخابات می داند:«نظام می داند که مشارکت سیاسی می تواند باز آنها را به چالشی مانند آنچه بعد از انتخابات ۸۸ دیدیم ، دچار کند. پس سعی می کند که مشارکت سیاسی را کاهش بدهد. به همین دلیل شاهدیم که رد صلاحیت ها زیاد می شود، به مطالبات و انتظارات اصلاح طلبان پاسخی داده نمی شود و حتی احزاب اصلاح طلب مانند سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و جبهه مشارکت منحل می شوند.»
آقای کاظمی هدف این سیاست نظام را چنین بیان می کند:«آنها می توانند با ابزارهای رسانه ای و تبلیغی دارند از یکسو اعلام کنند که ما داریم یک انتخابات برگزار می کنیم و از طرف دیگر با انتشار آمار دروغین خواهند گفت مردم شرکت کردند. یعنی یک انتخابات نمایشی و فرمایشی را برگزار کنند و بگویند که این انتخابات پر شور بوده است.»
با اینکه قرار بود انتخابات شورای شهر و روستا، زمستان سال گذشته برگزار شود، اما مسولان آن را تعویق انداختند. انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۲ اسفند ، اولین انتخابات بعد از وقایع جنجالی سال ۸۸ است.