وزارت خارجه ایالات متحده روز سه شنبه با اشاره به این که کشورهای همسایه عراق به دلیل منافع خودشان تحولات عراق را دنبال میکنند، بر استقلال عراق و حاکمیت آن کشور تاکید کرد و گفت هر گونه دخالتی در امور عراق ضمن آن که باید با مجوز و با هماهنگی بغداد باشد، نباید وضعیت در آن کشور را از آنچه هست دشوارتر کند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود در پاسخ به پرسشی درباره حضور نظامیان ایران در عراق و حمایت از شبه نظامیان شیعه در جنگ علیه پیکارجویان داعش گفت، واضح است که همسایههای عراق منافع خود را در تحولات جاری آن کشور دنبال میکنند، اما این حضور باید با همکاری، با هماهنگی و مشورت، و مشخصا با کسب اجازه از دولت عراق باشد.
جان کربی در ادامه گفت، بطور مشخص در ارتباط با حضور ایران، علاوه بر این که باید با مجوز دولت حیدر عبادی نخست وزیر آن کشور و در هماهنگی با آن باشد، همواره گفتهایم که نمیخواهیم هیچ کشوری، حتی نزدیکترین همسایههای عراق، با دخالت در امور آن کشور موجب دامن زدن به تنشهای بیشتر شده و وضعیت را دشوارتر از آنچه هست کنند.
ایران حضور نظامی خود در عراق را انکار نکرده است، اما تاکید میکند این حضور در حد مستشاری است. با این حال علاوه بر ایالات متحده، برخی کشورهای منطقه مانند برخی گروهها در داخل عراق، از حمایت ایران از شبه نظامیان شیعه و بالا گرفتن تنش های فرقهای در آن کشور ابراز نگرانی کردهاند.
به دنبال اعتراض به حضور نیروهای شیعه مورد حمایت ایران در عملیات دو سال پیش آزادسازی تکریت، زادگاه صدام حسین دیکتاتور پیشین عراق، و نگرانی از بالا گرفتن درگیریهای قومی در آن کشور، شبهنظامیان شیعه در عملیات نیروهای دولتی علیه گروه داعش، به ویژه در مناطق سنینشین، حضور نداشتند.
اما بهار سال گذشته، بار دیگر بر حضور نظامیان ایران و گروههای مسلح شیعه مورد حمایت آن کشور، موسوم به "حشد شعبی" یا بسیج مردمی عراق، در عملیات آزادسازی شهر رمادی مورد توجه قرار گرفت؛ بطوری که یکی از سخنگویان نخست وزیر عراق گفت دستور اعزام نیروهای مردمی شیعه پس از رای گیری شورای استانی گرفته شد.
هفته گذشته نیز رسانههای ایران تصاویری از آنچه دیدار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از مناطق اطراف فلوجه و ملاقات با رهبران ائتلاف شبه نظامیان شیعه عراق نامیدند منتشر کردند، که با واکنش برخی در بغداد روبرو شد.
سه قانونگذار اهل سنت عراق این حضور قاسم سلیمانی را محکوم کردند و گفتند چنین اقدامی علاوه بر دامن زدن به تنشهای قومی، ادعاهای بغداد را مبنی بر این که عملیات فلوجه تلاشی به رهبری بغداد برای شکست داعش بوده و تسویه حساب با سنی ها نیست، زیر سئوال می برد.
وزیر خارجه عربستان سعودی نیز روز ششم خرداد ماه، ضمن انتقاد از حضور سپاه پاسداران ایران در عراق و سوریه، این نهاد نظامی را به "فعالیتهای خرابکارانه" متهم کرد و گفت "اقدامات قاسم سلیمانی در عراق غیرقابل قبول است."
وزارت خارجه ایران این اظهارات عادل الجبیر را رد کرده و گفته است حضور نظامی ایران در این کشورها به درخواست دولتهای آنها انجام میگیرد.