جوزف لیبرمن، سناتور و نامزد پیشین احراز مقام معاونت ریاست جمهوری، و رئیس کنونی اتحاد علیه ایران هسته ای معتقد است مقایسه ای کوتاه بین آنچه در ایران اتفاق می افتد و آنچه در آمریکا و فرانسه شاهد بودیم، نشان می دهد، در ایران انتخاباتی برگزار نمی شود و ماهیتا تصمیمی است که رژیم برای مردم می گیرد.
آقای لیبرمن در گفتگوی اختصاصی به ستاره درخشش، رئیس بخش فارسی صدای آمریکا نظرات خود را درباره انتخابات در ایران گفت که در زیر مشروح این گفت و گو را می توانید بخوانید:
درخشش: اتحاد علیه ایران هسته ای در گزارش راجع به انتخابات ریاست جمهوری در ایران می گوید رأی دهندگان گزینه چندانی ندارند، چون هر ۶ کاندیدا، باصطلاح سربازان وفادار رژیم هستند، و این نشان می دهد صرفنظر از اینکه کدام یک برنده شود، ایمنی رژیم تضمین شده است. ممکن است در این باره توضیح بیشتری بدهید؟
جوزف لیبرمن: این انتخابات نیست. اخیراً ما شاهد انتخابات فرانسه و آمریکا بوده ایم. گو اینکه مشروعیت بعضی از جنبه های آنها زیر سؤال رفته بود، اما به هرحال انتخابات بود. ولی در ایران از ۱۶۰۰ داوطلب فقط ۶ نفر برای نامزدی انتخاب شدند. یعنی در ایران این رژیم است که تصمیم می گیرد چه کسی داوطلب شود.
اگر خوب نگاه کنید می بینید فرق زیادی بین این ۶ نفر وجود ندارد. روحانی می خواهد و سعی می کند خودش را میانه رو معرفی کند ولی می بینید که در دوره زمامداری او ایران حامی اصلی اسد بوده است که نه تنها علیه مردم خودش بلکه علیه بشریت مرتکب جنایت شده است.
ایران در جنگ یمن دخالت می کند، و بنا بر اعلام وزارت خارجه ما، این دولت حامی شماره یک تروریسم است. سرکوب مخالفان داخلی بخصوص در دوره روحانی بیشتر شده است. بنابراین با این انتخابات هیچ چیز عوض نخواهد شد، زیرا اساس رژیم ایران برپایه رهبری است. آیت الله خامنه ای رهبر است و کنترل همه کارها را در دست دارد. رؤسای جمهوری می آیند و می روند و این آیت الله خامنه ای است که تصمیم می گیرد؛ و هیچ چیز تغییر نمی کند. حتی بعد از برجام هم، به گفته خودشان، دشمن آمریکا باقی مانده اند.
درخشش: شما به توافق هسته ای ایران اشاره کردید ، که ظاهراً موضوعی داغ در مبارزات انتخاباتی ایران است. آمریکائیان حامی توافق هسته ای امید داشتند که ایران به نوعی رفتار خود را عوض کند؛ و ایرانیان حامی توافق هم انتظار داشتند این جریان به نوعی برای ایران مزایائی اقتصادی به بار بیاورد ؛ اما هیچکدام از این انتظارات تحقق نیافته است. چرا ؟ آیا اشتباهی رخ داده است؟
لیبرمن: بزرگترین اشتباه محاسبه اوباما این بود که فکر می کرد برجام مناسبات ما با ایران را تغییر خواهد داد، و ایران دوست آمریکا خواهد شد، یا لااقل از حمایت تروریسم و ستیزه جویی در خاورمیانه دست بر خواهد داشت، ولی دیدیم که حتی موقعی که مذاکرات هسته ای در جریان بود رهبر ایران گفت این توافق هیچ چیز را بین ما عوض نخواهد کرد، و می بینیم که نه تنها چیزی عوض نشده، بلکه اوضاع بدتر هم شده است، که این مایه شرمساری است.
با این انتخابات هیچ چیز عوض نخواهد شد، زیرا اساس رژیم ایران برپایه رهبری است. آیت الله خامنه ای رهبر است و کنترل همه کارها را در دست دارد.
اما حالا یک تغییر مهم در آمریکا بوجود آمده است. من کسی هستم که در انتخابات اخیر آمریکا از هیلاری کلینتون حمایت کردم؛ ولی انتخاب ترامپ وضعیت را نسبت به دوره اوباما یک دنیا عوض کرده است.
اوباما وقت و هزینه زیادی برای توافق هسته ای صرف کرد و تخلفات و سوء رفتار ایران را نادیده گرفت؛ و حتی تا دادن رشوه پیش رفت تا توافق به امضا برسد.
اما ترامپ طرز برخورد و برداشت کاملاً متفاوتی دارد. او می خواهد بر رفتار ایران نظارت کامل داشته باشد، و هر تحریمی را که از سوی کنگره پیشنهاد شود امضا خواهد کرد. البته اگر بخواهیم قضاوت خودمان را بر پایه شعارهایی که دولت می دهد بگذاریم ، گرچه شعارهائی ستیزجویانه نیستند؛ اما درعین حال تند هستند؛ و من امیدوارم ترامپ به این سخت گیری ادامه دهد و در اعمال تحریمها با قدرت عمل کند و فقط چیزی را به دولت ایران بدهد که سزاوار دریافت آن است.
نسخه تلویزیونی این گفت و گو را اینجا ببینید:
درخشش: اتحاد علیه ایران هسته ای به سرمایه گذاران در باره خطرات سرمایه گذاری در ایران هشدار داده است. در این مورد چه اطلاعی از آنها دارید ؟ این سرمایه گذاران واکنشی نشان داده اند؟
لیبرمن: باز هم می گویم که باید سرمایه گذاران و تجار آمریکایی، اروپایی و آسیایی را مطلع کرد که معامله با ایران هنوز پرخطر است. پرخطر است چون هنوز تحریمها بطور کامل برداشته نشده اند، و مسائل حقوق بشر و تروریسم نیز وجود دارد.
دیگر اینکه از یک سال پیش که توافق هسته ای امضا شد خیلی چیزها عوض شده. ترامپ انتخاب شده است؛ و ممکن است اقداماتی را انجام دهد که ما را از توافق هسته ای خارج کند.
بنابراین وظیفه شهروندی به ما می گوید که سازمانها و مؤسسات بازرگانی را مجاب کنیم که حمایت از رژیمی که مخالفان سیاسی خود را می کشد درست نیست. علاوه براین، مشتریها هم راضی نخواهند بود.
نظرخواهی ها نشان می دهد که مردم آمریکا تهدید رژیم ایران را بیش از هر دشمن دیگری تلقی می کنند که حتی از کره شمالی و چین هم بدتر است، و تنها سازمانهایی که وحشت مردم از آنها بیشتر از ایران است داعش و القاعده است.
در نظرخواهیها ۶۰ درصد از مردم آمریکا گفته اند کالاها و خدمات را از شرکتهایی که با ایران معامله دارند نمی خرند؛ چون ایران را دشمن خود می دانند.
درخشش: در مورد معاملۀ بوئینگ می خواهم سوال کنم. که آیا این معامله بکلی بهم خورده و آیا فکر نمی کنید در این صورت ممکن است یک معامله چندین میلیارد دلاری همراه با دهها هزار شغل در آمریکا از دست برود؟ و نگران نیستید که این گونه هشدار ها ممکن است به رقبای اروپایی کمک کند و به شرکتهایی مثل بوئینگ آسیب برساند؟
لیبرمن: گاهی یک شرکت یا کشوری تشخیص می دهد که اصول اخلاقی مهمتر از سود مالی و درآمد است. در این مورد بوئینگ می گوید ایران ایر یک شرکت هواپیمایی تجارتی است؛ ولی ما می دانیم که ایران ایر سربازان سپاه پاسداران و سلاح و تجهیزات نظامی به سوریه می برد تا در جنگی ویرانگر بکار گرفته شوند.
من کسی هستم که در انتخابات اخیر آمریکا از هیلاری کلینتون حمایت کردم؛ ولی انتخاب ترامپ وضعیت را نسبت به دوره اوباما یک دنیا عوض کرده است.
بنابراین به نظر من بوئینگ از اینکه با ایران معامله نکند سود خواهد برد، چون معامله با ایران شرکت بوئینگ را بی اعتبار می کند و باعث می شود که دیگران در معامله با آن تردید کنند.
درخشش: مسلما برنامه موشکی ایران یکی از موارد نگرانی است. حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در جریان مناظرات انتخاباتی اش از سپاه پاسداران برای قدرت نمائی در مورد موشک های بالستیک انتقاد کرده اما همین آقای روحانی بود که یک ماه پیش گفته بود ایران برای ادامه برنامه موشکی خود از هیچکس اجازه نمی گیرد. بنظر شما این اظهارات چه مفهومی دارد؟ آیا بدان معناست که اگر برنامه موشکی بی سر و صدا اجرا شود مانعی نخواهد داشت؟
لیبرمن: حقیقت این است که قطعنامه های سازمان ملل ایران را از انجام آزمایشهای موشکی منع می کند. مفاد این قطعنامه ها در کل توافقنامه هسته ای لحاظ شده است.
فکر می کنم ایران از زمان امضای توافق هسته ای تاکنون ۱۴ بار آزمایش موشکی داشته است.
پس چرا روحانی در مناظره اخیر خود این مطلب را گفته است؟ به نظر من شاید این نوعی سیاست بازی است
درخشش: به اسراییل اشاره کردید. برای شما آیا جای تعجب نیست که ایران پس از اجرایی شدن توافق هسته ای، همچنان سیاست ضد اسراییلی اش، و ادامۀ انکار هولوکاست را دنبال می کند؟ فکر می کنید واقعا ایران انتظار دارد با ادامۀ این گونه سیاستها و ضمن اینکه به ایرانیان هم اجازه دیدار از اسراییل را هم نمی دهد، بتواند مجددا به جامعه بین المللی بپیوندد؟
لیبرمن: این نکته بسیار مهمی است. ادامه خصومت دولت ایران علیه اسراییل مصداق دیگری است که نشان می دهد که حتی پس از امضای توافقنامه هسته ای هیچ چیز عوض نشده است. واکنش من مأیوسانه است ولی تعجب آور نیست. این نوع موضع گیریها نسبت به اسراییل و انکار هولوکاست موجب می شود که ایران در جامعه جهانی هر چه کمتر مورد قبول و قابل اعتماد شود؛ و مایه تعجب است که رژیمهایی مثل روسیه با ایران معامله می کنند.
این موضع کمی طنز آمیز و مسخره بنظر می رسد که ایران و اسراییل طی سالها، و پیش از آن طی قرنها با ملت یهود روابط حسنه داشته که به سود هر دو ملت بوده است، ولی مادام که این رژیم افراط گرا بر سرکار است این نوع حسن رابطه برقرار نخواهد شد.