دیدگاه | فشار حداکثری بر ایران شکست خورده است

تصویری از هتل محل مذاکرات هسته ای با ایران، در وین در اتریش. ۹ آوریل ۲۰۲۱

هیات تحریریه روزنامه نیویورک تایمز در سرمقاله‌ای نوشته است بازگشت به برجام نخستین قدم برای خروج از باتلاق است.

تحریریه نیویورک تایمز می گوید اکنون پنجره فرصت کوتاهی برای بازگشت ایران و ایالات متحده به برجام وجود دارد.

توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ قرارداد صلح نبود. توافقی برای حل صلح آمیز مساله هسته ای بود. دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ به باور این که تحریم های فلج کننده، تهران را به پذیرش توافقی مورد قبول تر برای ایالات متحده سوق می دهد، از برجام خارج شد.

اما قمار پرزیدنت دونالد ترامپ شکست خورد. تحریم های تازه اقتصاد ایران را فلج کرده است، اما حکومت ایران فعالیت های هسته ای که کنار گذاشته بود را دوباره از سر گرفت. دیگر کشورها شامل چین و اتحادیه اروپا از تحریم های یکجانبه ایالات متحده خسته شده اند و ممکن است تجارت با ایران را به نحوی از سر بگیرند.

مذاکرات هسته ای این هفته ادامه می یابد. این دلیلی برای یک خوش بینی محتاطانه است.

فشار حداکثری دولت ترامپ شامل تحریم بانک مرکزی ایران، وزارت نفت، و شرکت ملی نفت ایران است.

آن ها که از آغاز به دنبال توافق با ایران نبودند حالا می گویند تا توافقی با محدودیت های بیشتر و طولانی تر به دست نیامد تحریم ها را لغو نکنید، چون اهرم فشار را از دست می دهید.

اگر ایالات متحده به توافق اول پایبند نباشد ایرانیان برای چه باید اعتماد کنند که به دومی متعهد بماند؟

حقیقت ناخوشایند این است که «فشار حداکثری» قابل دوام نیست. این فشار به تغییر رفتار ایران منجر نشده و درست برعکس عمل کرده است.

ادامه تحریم های بانکی آمریکا می تواند اقتصاد ایران با بیش از ۸۰ میلیون جمعیت را به کل به بازار سیاه بکشاند و تندروترین عناصر در آن کشور شامل سپاه پاسداران را بیشتر قدرت ببخشد.

جک لو، وزیر پیشین خزانه داری ایالات متحده، در سال ۲۰۱۶ هشدار داده بود که اگر کشورها از تهدید ایالات متحده به مجازات بانک ها و شرکت های طرف تجارت با ایران خسته شوند به سمت گزینه هایی به جای نظام مالی ایالات متحده خواهند رفت.

اعلام طرح سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چین در زیرساخت های نفت و گاز و حمل و نقل ایران در ازای خرید نفت نشانه ای از این است که پکن تا ابد به این محدودیت ها تن نخواهد داد.

اثرات مخرب این تحریم ها بر مردم عادی ایران هم ادامه وضعیت کنونی را غیرقابل دوام می کند. تجربه تحریم های عراق در نیمه دهه نود میلادی را نباید از یاد برد.

قیام های مردمی در لیبی، سوریه، و دیگر کشورها نشانگر ضعف تصورات تندروها است.

اگر چه مردم ایران سزاوار حکومتی انسانی تر و دموکراتیک هستند، ولی تضمینی نیست که چنین شود یا رژیم بعدی بهتر از این باشد.

اگر برنامه هسته ای به شکلی صلح آمیز تحت کنترل درآید، یک ائتلاف منطقه ای می تواند به نقش ایران در منطقه رسیدگی کند. حتی اگر پرزیدنت بایدن تمام تحریم های دوره ترامپ را لغو کند، بخش عمده ای از تحریم های آمریکا برقرار خواهد ماند و این اهرمی اقتصادی برای دستیابی به توافق های بعدی خواهد بود.

* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.

در همین مورد، یک دیدگاه دیگر را نیز بخوانید:

دیدگاه | بایدن نمی تواند اجازه دهد ایران برنامه جنگ افزار هسته ای اش را حفظ کند