بحث تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران پس از آن دوباره بالا گرفت که روزنامه لس آنجلس تایمز روز ۴ نوامبر (۱۳ آبان ماه) از کنار گذاشتن گزینه تحریم این بانک از سوی کاخ سفید خبر داده بود.
این بار تلاش برای تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، از جانب برخی از رهبران حزب دمکرات از جمله نانسی پلوسی، رهبر دمکرات ها در مجلس نمایندگان، و هاوارد برمن بالاترین مقام حزب دمکرات در کمیته امور خارجه کنگره آمریکا نیز مطرح شده است.
پیشنهاد تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، که در ابتدا با امضای ۹۲ سناتور آمریکایی خطاب رئیس جمهوری آمریکا آغاز شد، با رسانه ای شدن حمایت از این پیشنهاد به وسیله برخی از رهبران با نفوذ حزب دمکرات وارد فاز تازه ای شده است.
از این رو برخی از آگاهان از احتمال تصویب طرح تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی خبر می دهند.
احمد علوی، کارشناس اقتصاد مالی و استاد دانشگاه در سوئد، در این زمینه به صدای آمریکا گفت، «این مطلب هم از جنبه رسمی و هم از جنبه عملی امکان پذیر است. به خاطر این که نظام مالی و بانکی آمریکا بزرگ ترین نظام مالی و بانکی دنیا است و اکثر بانک های جهان مستقیم و غیر مستقیم به بانک های آمریکایی وصل هستند. از این رو اگر اراده ای برای تحریم بانک مرکزی ایران وجود داشته باشد، این اقدام عملی است. بنابر این هم از جنبه عملی، و هم از جنبه رسمی، آمریکا توانایی این را دارد که نظام مالی و بانکی ایران را تحریم کند.»
احمد علوی، در پاسخ به این پرسش که تحریم احتمالی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران چه تبعاتی دارد ؟ به صدای آمریکا گفت، «پیامدهای تحریم بانک مرکزی ایران این است که نظام داد و ستد مالی، اعتباری و نقدینگی در ایران قفل می شود. بنابراین هر گونه معامله ایران با خارج از کشور دچار اشکال خواهد شد و علی رغم راه فراری که تا الان نهادهای حکومتی از آن استفاده می کردند، با تحریم بانک مرکزی این راه ها نیز غیر موثر خواهد شد.»
با این وجود خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) بعد از ظهر روز شنبه ۲۸ آبان ماه، از فعال شدن نمایندگی ها و شعب بانک های خارجی در ایران خبر داد. خبرگزاری ایرنا این ادعا را از قول بهروز علیشیری، رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های فنی و اقتصادی ایران و معاون وزیر اقتصاد و دارایی منتشر کرده است.
وی با اشاره به این موضوع که برخی از بانک های خارجی در ایران فعال شده اند گفته است، بانک مرکزی در صورت صلاح دید اسامی این بانک ها را اعلام می کند.
احمد علوی، در واکنش به این خبر به صدای آمریکا گفت، «از جمله موارد عجیب این خبر این است که مسئولین حاضر نیستند بگویند کدام بانک ها از کدام کشورها حاضر شده اند در ایران سرمایه گذاری کنند. ارزیابی من این است که این مسئله یک مانور تبلیغاتی برای روحیه دادن به بازیگران عرصه مالی در داخل کشور، و به نوعی یک نوع ضد اطلاعات است.»
احمد علوی به صدای آمریکا یادآور شد، «اولین شرطی که بانک های خارجی برای فعال شدن در کشوری دیگر در نظر می گیرند، این است که بازار مالی در آن کشور از نظر فضای کسب و کار مناسب باشد و دوم این که بازار در حال رشد باشد و سوم هم این که محاصره اقتصادی یا به عبارتی تحریم بین المللی آن کشور را تهدید نکند. زیرا اگر این سه عامل در نظر گرفته نشود، بانک با زیان انبوه مواجه می شود و از این رو هیچ بانکی چنین ریسکی را نمی کند.»
پیشنهاد دهندگان طرح تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می گویند، این طرح شامل مبادلات مالی مربوط به واردات مواد غدایی، دارو و تجهیزات پزشکی نمی شود.