در حالی که کشورهای غربی طی روزهای گذشته بارها گفته‌اند که اکنون مذاکرات وین به نقطه‌ای رسیده که تهران باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد، ایران توپ را در زمین آمریکا و کشورهای اروپایی طرف برجام انداخت.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، که به قطر سفر کرده است، روز دوشنبه دوم اسفند ماه در یک کنفرانس خبری در دوحه، دستیابی به توافق را منوط به اراده آمریکا برای لغو تحریم‌ها علیه تهران دانست.
وی گفت: «برای رسیدن به توافق در مذاکره با غربی‌ها، تأمین منافع ملت ایران، لغو تحریم‌ها، تضمین معتبر و بسته شدن پرونده‌های سیاسی ضروری است.»
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز روز دوشنبه دوم اسفندماه با بیان این که مذاکرات وین در روزهای اخیر «پیشرفت قابل توجهی» داشته است، گفت که «منتظر تصمیمات اروپا و آمریکا هستیم.»
وی موضوعات باقی‌مانده را «سخت‌ترین، کلیدی‌ترین و جدی‌ترین» دانست که باید حل شوند.
همزمان حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، روز اول اسفندماه با بیان اینکه دستیابی به توافق نهایی ظرف چند ساعت امکان‌پذیر است، گفت که «زمان دقیق توافق به انعطاف‌پذیری و ابتکار عمل طرف غربی بستگی دارد.»
مقام‌های جمهوری اسلامی در حالی مسئولیت دستیابی به توافق را به گردن آمریکا و اروپا انداخته‌اند که کشورهای اروپایی طی روزهای گذشته بارها تاکید کرده‌اند که اکنون زمان تصمیم‌گیری ایران فرا رسیده است.
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، طی روزهای گذشته از ایران خواستند که هر چه زودتر تصمیم سیاسی خود را بگیرد.
خبرگزاری رویترز روز اول اسفندماه در گزارشی نوشت که حرف آخر درباره توافق هسته‌ای در وین را آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، می‌زند.
- شورای عالی امنیت ملی، تصمیم‌گیرنده نهایی درباره توافق وین
سخنگوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره بیانیه شش ماده‌ای نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد که راهبری مذاکرات وین بر عهده شورای عالی امنیت ملی است و تصمیم نهایی را این نهاد می‌گیرد.
سعید خطیب‌زاده در ادامه افزود که سران سه قوه به عنوان اعضای شورای عالی امنیت ملی در جریان جزئیات مذاکرات وین قرار دارند.
بیش از ۲۵۰ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه اول اسفندماه در بیانیه‌ای از دولت ابراهیم رئیسی خواسته‌اند بدون اخذ تضمین برای عدم خروج دوباره آمریکا از برجام زیر بار توافق نرود.
در این بیانیه شش ماده‌ای تاکید شده است که کشورهای غربی باید تعهد بدهند که همه تحریم‌های مرتبط با تروریسم، برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی، بانکی و نیز تحریم‌های حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی را لغو کنند.
این نمایندگان مجلس همچنین خواستار اخذ تعهد از اعضای برجام جهت عدم استفاده از «مکانیسم ماشه» شده‌اند.
- واکنش‌ها به انتقادهای اسرائیل از توافق جدید
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه دوم اسفندماه از ادامه فشارهای اسرائیل بر آمریکا درباره نگرانی‌های خود از برنامه هسته‌ای ایران و توافق جدید خبر داد.
بر اساس این گزارش، یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، گفته است: «ما از ابتدا از توافق هسته‌ای ناراضی بودیم و حالا از احیای این توافق ناراضی‌تر هستیم.»
وی بدون بیان جزئیات از مذاکره اسرائیل با آمریکا برای بررسی «راه‌های دیگر» جهت جلوگیری از توسعه برنامه هسته‌ای ایران خبر داد.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در واکنش به انتقادهای اخیر اسرائیل از توافق احتمالی در وین، این کشور را به «ایجاد جنگ روانی جهت باج‌گیری از آمریکا و اروپا» متهم کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین، نیز بدون نام‌بردن از اسرائیل در توییتی نوشت که توافق جدید از توافق قبلی در سال ۲۰۱۵ ضعیف‌تر نخواهد بود.
نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، روز یکشنبه اول اسفندماه، توافق احتمالی جدید در وین را «ضعیف‌تر و کوتاه‌تر» از توافق قبلی در سال ۲۰۱۵ توصیف کرد و گفت که اسرائیل برای فردای پس از این توافق آماده می‌شود.
وی بار دیگر نسبت به میزان غنی‌سازی اورانیوم و استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته توسط ایران ابراز نگرانی کرد.
نفتالی بنت همچنین تاکید کرد که احیای توافق هسته‌ای می‌تواند ده‌ها میلیارد دلار پول در اختیار حکومت ایران قرار دهد تا آنها را صرف «حمایت از تروریسم در منطقه» کند.
- شمخانی: مذاکره مستقیم با آمریکا در دستور کار هیات مذاکره‌کننده ایران نیست
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، روز دوشنبه دوم اسفندماه در توییتی تاکید کرد که مذاکره با آمریکا در دستور کار هیات مذاکره‌کننده ایران قرار ندارد.
ابراهیم رئيسی، رئيس‌جمهوری ایران، روز شنبه در گفت‌وگوی تلفنی با همتای فرانسوی خود، از آمادگی مشروط تهران برای مذاکره مستقیم با آمریکا خبر داد.
وی لغو تحریم‌ها و ارائه تضمین معتبر از سوی کشورهای غربی را شروط مذاکره مستقیم با آمریکا عنوان کرد.
همزمان حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، نیز لغو تحریم‌ها و آزادسازی منابع مالی ایران را پیش‌شرط مذاکره مستقیم با آمریکا دانسته بود.
دور هشتم مذاکرات احیای برجام با حضور نمایندگان ایران، فرانسه، بریتانیا، آلمان، روسیه، چین و اتحادیه اروپا و نیز حضور غیرمستقیم نمایندگان آمریکا در وین ادامه دارد.
هدف نهایی این مذاکرات بازگشت به توافق هسته‌ای تیرماه سال ۱۳۹۴ بین ایران و قدرت‌های جهانی است.