راستی‌آزمایی | ادعای حمایت از «آزادی‌ مطبوعات» توسط رسانه تبلیغاتی جمهوری اسلامی

تظاهرات ایرانیان در نیویورک به مناسبت سالگرد کشته شدن مهسا امینی، ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۳

تارنمای «پالی‌گراف»، پروژه راستی آزمایی صدای آمریکا، در گزارش روز ۲۷ شهریور خود به ادعای «پرس‌تی‌وی» در مورد تحریم‌های جدید وضع شده علیه ایران و مقامات ایرانی پرداخته است.

در این گزارش آمده است که هفته گذشته ایالات متحده، استرالیا، کانادا و بریتانیا دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه ایران به دلیل نقض حقوق بشر و حق آزادی بیان اعمال کردند.

استرالیا روز ۲۲ شهریور و در آستانه یکمین سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، علیه «چهار فرد و سه نهاد مسئول سرکوب مردم ایران، از جمله زنان و دختران» چند فقره تحریم و ممنوعیت مسافرتی اعلام کرد.

این تحریم‌ها پلیس سایبری ایران را هدف قرار داد. به گفته استرالیا، این نهاد «در مورد جلوگیری از آزادی بیان از طریق محدود کردن فعالیت‌های اینترنتی در ایران نقشی اساسی دارد.»

در همان روز «پرس‌تی‌وی» این تحریم‌ها را نوعی سانسور و «حمله دیگری به آزادی بیان در ایران به سرکردگی غرب» دانست و نوشت: «دولت استرالیا در سالگرد اعتراضات مورد حمایت نیروهای خارجی در کشور، دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه برخی از افراد و نهادهای ایرانی، از جمله شبکه خبری انگلیسی زبان پرس‌تی‌وی اعمال کرد.»

این ادعا دروغ است.

هدف «پرس‌تی‌وی» آزادی بیان در ایران نیست و این شبکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی را در خارج از کشور ترویج می‌کند.

جمهوری اسلامی یکی از بدترین محیط‌های جهان در زمینه آزادی مطبوعات را ایجاد کرده است. مقامات جمهوری اسلامی پس از کشته شدن مهسا امینی آزادی رسانه‌ها و تجمعات عمومی را حتی بیش از گذشته محدود کردند. تلاش مقامات ایرانی برای تصویر کردن اعتراضات به عنوان «انقلاب رنگی» مورد حمایت خارجی، در واقع تلاش برای سرپوش گذاشتن بر نارضایتی گسترده از دهه‌ها حکومت استبدادی و سوءمدیریت است.

استرالیا هم مانند بریتانیا و اتحادیه اروپا، «پرس‌تی‌وی» را به دلیل تولید و پخش اعترافات اجباری بازداشت‌شدگان اعتراضات تحریم کرد.

دو سال پیش از آغاز اعتراضات مهسا امینی، فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر و عدالت برای ایران در گزارشی نوشت که رسانه‌های حکومتی ایران بین سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ دست کم ۳۵۵ اعتراف اجباری را پخش کرده‌اند. بنا به این گزارش ایران، چین، کره شمالی و ویتنام تنها کشورهایی هستند که «به طور سیستماتیک چنین اعترافاتی را پخش می‌کنند.»

یرواند آبراهامیان، مورخ برجسته ایران معاصر، می‌گوید که پخش اعترافات اجباری جمهوری اسلامی را به یک «سلاح تبلیغاتی» مجهز کرده است.

با وجود این که اعترافات اجباری در دادگاه قابل قبول نیستند و طبق قوانین جهانی و خود ایران غیرقانونی‌اند ولی به گفته آبراهامیان، ایران با محکوم کردن این افراد به «تعداد مشخصی ضربه شلاق به دلیل دروغ‌گویی» سعی کرده این قوانین را دور بزند.

ولی سوء استفاده‌ها فراتر از این هستند.

قربانیان گفته‌اند که شکنجه‌گران‌شان از کاتر، فندک، کابل، تزریق اجباری داروهای توهم‌آور و سال‌ها حبس انفرادی برای گرفتن اعتراف از آنان استفاده کرده اند.

در آذر سال ۱۴۰۱ رسانه دولتی ایران اعترافات پنج متهم به انفجار بمب در شهر شیراز را پخش کرد؛ اعترافاتی که به گفته نزدیکان این افراد در پی شکنجه آنان ضبط شده بود.

بنا به گفته گروه‌های مدافع حقوق بشر، این اعترافات می‌تواند مجازات‌هایی شدید - از جمله اعدام - را برای معترضان به کشته شدن مهسا امینی را در پی داشته باشد.

پس از کشته شدن مهسا امینی، سازمان گزارشگران بدون مرز اعلام کرد: «ایران جایگاه خود را به عنوان یکی از سرکوبگرترین کشورهای جهان از نظر آزادی مطبوعات تقویت کرده است.» این سازمان افزود که جمهوری اسلامی ۷۹ خبرنگار را در ارتباط با این اعتراضات دستگیر کرده که بسیاری از آن‌ها زن هستند.

«خانه آزادی» یک گروه حقوق بشری مستقر در واشنگتن گفت که مقامات ایرانی دسترسی به اینترنت – از جمله شبکه های اجتماعی‌ای نظیر اینستاگرام و واتس اپ - را به شدت محدود کرده و سعی کرده اند گزارش‌گران را ساکت کنند.

در ماه های اخیر، جمهوری اسلامی مراقبت اجتماعی برای شناسایی و مجازات جمعیت فزاینده زنانی را که قوانین پوشش اجباری را رعایت نمی کنند، افزایش داده است.

همچنین مقامات جمهوری اسلامی خانواده‌های کشته‌شدگان در اعتراضات را تحت فشار قرار داده‌اند که مراسم یادبودی برای عزیزان‌شان برگزار نکنند.

هیئت حقیقت‌یاب مستقل بین‌المللی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در مورد جمهوری اسلامی، مقامات ایرانی را به «تشدید اقدامات تنبیهی علیه کسانی که از حقوق اساسی خود - از جمله آزادی مذهب، بیان، و اجتماعات - به طور مسالمت‌آمیز استفاده می‌کنند» متهم کرد.

روز ۲۴ شهریور نیز، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده ضمن اشاره به سرکوب شدید تظاهرات سال گذشته در ایران گفت: «ما در کنار شرکای بین‌المللی خود، به اقدامات مناسب برای پاسخ‌گو کردن کسانی که تلاش ایرانیان برای استفاده از حقوق انسانی خود را سرکوب می‌کنند، ادامه خواهیم داد.»

این مطلب با استفاده از گزارش پالی‌گراف،‌ پروژه راستی‌آزمایی صدای آمریکا، تهیه و تنظیم شده است