کمیسیون آمریکا در امور آزادیهای مذهبی بینالمللی با انتشار بیانیهای در نخستین سالگرد کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت پلیس جمهوری اسلامی ایران، یاد مهسا را گرامی داشت و از تشدید فشار بر اقلیتهای مذهبی در ایران و بازداشت رهبران آنها ابراز نگرانی کرد.
در این بیانیه آمده است که کشته شدن مهسا امینی، اعتراضات سراسری در ایران علیه قوانین حجاب اجباری و انبوهی از دیگر موارد نقض آزادی مذهبی را جرقه زد. حکومت ایران در واکنش به این اعتراضات، جوامع اقلیت از جمله بهائیان، مسیحیان، و سنیها را هدف قرار داده و زنان و دخترانی را که به طور مسالمتآمیز با اجرای تفاسیر حکومت از اسلام مخالفت کردهاند سرکوب کرده است.
سوزی گِلمَن، کمیسر کمیسیون آمریکا در امور آزادی مذهبی بینالمللی، خواستار آن شد که دولت آمریکا دوباره تعهد خود به حمایت از ایرانیانی که جان خود را برای مطالبه آزادی مذهب یا عقیده به خطر میاندازند تجدید کند.»
او از کنگره آمریکا نیز خواسته است تا متمم دوحزبی موسوم به «لوتنبرگ» را به اجرا گذارد تا مسیر قانونی برای پناهندگی اقلیتهای مذهبی ایرانی که از آزار و اذیت حکومت میگریزند، هموار شود.
در بیانیه این نهاد آمریکایی به «خشونت وحشیانه» حکومت ایران از جمله علیه خردسالان و تجاوز جنسی به آنها نیز اشاره شده است.
بیانیه همچنین از تشدید فشار روی مسیحیان ایران گفته است و این که به رهبران جامعه آشوری گفته شده تا از اعتراضات حمایت نکنند.
کمیسیون آمریکا در امور آزادیهای مذهبی بینالمللی میگوید شمار زیادی از رهبران مذهبی سنی از جمله کسانی که خواستار گفتگوی مسالمتآمیز میان معترضان و حکومت شده بودند نیز توسط جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند و کارزار بازداشت بهائیان نیز دوباره شدت گرفته است.
اریک اولند، کمیسر این نهاد، بازداشت رهبران مذهبی به ویژه بازداشت مجدد رهبران بهایی در ایران را «به شدت نگرانکننده» خوانده است. او از دولت بایدن خواسته است تا تحریمهای چندجانبه بیشتری را برای پاسخگویی رهبران ایران به دلیل نقض غیرقابل توجیه آزادی مذهبی اعمل کرده و از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای ارجاع پرونده جمهوری اسلامی ایران به دیوان کیفری بینالمللی حمایت کند.
کمیسیون آمریکا در امور آزادی مذهبی بینالمللی بهتازگی با انتشار گزارشی به تشریح شرایط آزادی مذهبی در ایران پس از اعتراضات ۱۴۰۱ پرداخت. در گزارش سالانه این نهاد در سال ۲۰۲۳ به وزارت امور خارجه آمریکا توصیه شده است که جمهوری اسلامی ایران را به دلیل نقض سیستماتیک، مداوم و فاحش آزادیهای مذهبی به عنوان «کشوری با نگرانی خاص» معرفی کند.
این کمیسیون در دی ۱۴۰۱ یک جلسه استماع در مورد آزادی مذهبی و حقوق زنان در ایران تشکیل داد. فهرست قربانیان آزادی مذهبی یا اعتقادی این نهاد شامل نزدیک به ۲۰۰ نفر میشود که در حال حاضر در ایران بازداشت هستند.
کمیسیون آمریکا در امور آزادی مذهبی بینالمللی (یو اس سی آی آر اف) یک نهاد مستقل از دولت فدرال آمریکا است که در سال ۱۳۷۷ مطابق «قانون بینالمللی آزادی مذهبی» تشکیل شد تا حقوق بشر در امور آزادیهای دینی را به عنوان یک اصل مهم سیاست خارجی آمریکا ارتقا بخشد.
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، نیز روز جمعه، ۲۴ شهریور، بیانیهای را به مناسبت سالگرد کشته شدن مهسا امینی صادر کرد.
جو بایدن در این بیانیه ضمن تأکید بر ادامه تعهد شهروندان ایران به این جنبش و مبارزه برای داشتن آیندهای آزاد و دموکراتیک به رغم خشونتهای حکومت گفته است که ایرانیان خودشان سرنوشت کشورشان را تعیین خواهند کرد ولی آمریکا همچنان به ایستادن در کنار آنها متعهد خواهد ماند و ابزارهایی را برای توانمندسازی آنها در برای دفاع از آینده خود در اختیارشان قرار خواهد داد.
همچنین آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز جمعه ۲۴ شهریور در بیانیهای گفت که سیزدهمین دور تحریمهای ایالات متحده در واکنش به «سرکوب وحشیانه اعتراضات توسط رژیم» اعمال میشود.
در متن این بیانیه که در سایت رسمی وزارت امور خارجه ایالات متحده منتشر شده، آمده است که ایالات متحده همچنین در حال انجام اقداماتی برای اعمال محدودیتهای روادیدی برای ۱۳ مقام ایرانی و سایر افرادی که در بازداشت یا کشتن معترضان مسالمتآمیز یا ممانعت از حقوق آنها برای آزادی بیان یا تجمع آنها دست داشتند، هستند.
آقای بلینکن گفت که از زمان درگذشت مهسا امینی و اعتراضات پس از آن، برای ۴۰ مقام ایرانی و افراد دیگر به دلیل دست داشتن در سرکوب معترضان مسالمتآمیز، محدودیتهای ویزا ایجاد شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «یک سال پیش، مرگ غمانگیز و غیرمنطقی مهسا در بازداشت به اصطلاح «پلیس اخلاق» ایران، تظاهراتی را در سراسر ایران برانگیخت که با خشونت وصفناپذیر، دستگیریهای گروهی، اختلالات سیستماتیک اینترنت و سانسور رژیم ایران مواجه شد.»
مجلس نمایندگان ایالات متحده نیز به تازگی با ۴۱۰ رای موافق و سه رای مخالف «قانون مهسا» را به تصویب رساند. این قانون دولت را ملزم خواهد کرد مقامهای ارشد جمهوری اسلامی، از جمله علی خامنهای را به دلیل «سرکوب اعتراضات مردم ایران» و «نقض حقوق بشر» مورد تحریم قرار دهد.